Euskadiko Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko ordezkariek astelehen honetan eskatu dute kanpaina instituzional gehiago abian jartzea eutanasiarako eskubidea ezagutarazteko eta Osakidetzako osasun arloko profesionalei prestakuntza handiagoa emateko.

Elkarte horretako bozeramaileek agerraldia egin dute batzordean, Eusko Legebiltzarrean, 2021ean onartutako legea garatzean izandako arrakastak eta gabeziak azaltzeko taldeei. Lege horretan, eutanasiarako eskubidea jasotzen da, eta ohartarazteko osasun-zentroetan aurretiazko borondateen dokumentuak aurkezteko zailtasunak daudela eta horiek erregistratzeko zitazioetan atzerapenak daudela.

Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailaren datuen arabera, aipatutako araua onartu zenetik, EAEn 133 pertsona hiltzeko laguntza medikoa bermatu da. Eskaerak bikoiztu egin ziren 2022 eta 2024 artean, eta iaz 74 eskaera eta 49 prozedura egin ziren.

Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkartetik, Iñaki Alegriak gogorarazi du eutanasia osasun-profesional batek zuzenean ematen duela hiltzen laguntzen duen substantzia bat, edo medikuak agintzen diola eskatzaileak berak erabili ahal izateko.

Eskubide hori eskuratu ahal izateko, gaixotasun sendaezin bat edo mediku arduradunak ziurtatutako pairamen larri, kroniko eta ezinezko bat pairatu behar da.

Informazioa

Alegriak onartu du legea oso lagungarria izan dela familia askorentzat, baina zehaztu du badaudela hobetu beharreko alderdiak, eta, batez ere, medikuek batzuetan ematen duten informazio falta nabarmendu du.

Hori dela eta, profesionalei prestakuntza handiagoa emateaz eta profesional-kopurua handitzeaz gain, kanpaina instituzionalak egiteko beharra planteatu du, gripearen txertaketarekin edo minbiziaren baheketekin egiten den bezala.

Era berean, azaldu du legea onartu ondoren eutanasia aplikatu ahal izango litzatekeela kasu batzuetan, eta sedazio aringarriekin amaitzen dela, baina hori ez dela inongo estatistikatan jasotzen. Legearen arabera, "lasaitasuna" eman die profesionalei sedazio horiek egiteko, "legezko arazo maltzurrik izan gabe".

Cristina Valverdek, berriz, aurretiazko borondateen dokumentua izan du hizpide, eta, besteak beste, legean aurreikusitako egoeren aurrean hiltzeko laguntzarik lortu nahi den jaso daiteke bertan.

Hiru modu daude dokumentu hori baliozkoa izan dadin: notarioaren aurrean, hiru lekukoren aurrean, edo osasun-zentroetako erregistroaz edo mediku- edo erizain-langileez arduratzen diren pertsonen aurrean.

Valverdek ziurtatu du osasun-zentroetan iaz erregistratutako 11.000 dokumentuetatik %4 soilik baliozkotu direla, eta azaldu du, gainera, anbulatorio askotan, eskatzaileak Osasuneko lurralde-ordezkaritzetara bidaltzen direla baliozkotzera eta erregistratzera, eta han esan du hitzordua lortzeko itxarote-zerrenda urtebetekoa dela.

"Ez da onargarria urtebete itxaron behar izatea, ezta eskari gero eta handiagoaren aurrean bitarteko gehiago jarri ez izana ere", salatu du. Horregatik guztiagatik, kasu honetan ere informazio-kanpainak eskatu dituzte hainbat formatutan, baita baliabide material eta pertsonal gehiago ere. Gainera, gizarte langileak lan horretan sartzea proposatu dute.