Euskal ogasunek familia- eta kontziliazio-arloetako zerga-erreforman planteatutako kenkariak 250 eurokoak izango dira adingabeak zaintzeagatik, 500 eurokoak desgaitasun-maila jakin bat duten pertsonentzat eta 385 eurokoak desgaitasuna edo mendekotasuna duten pertsonen gastuak finantzatzen laguntzeko.

Gipuzkoako Ogasunak atzo aurkeztu zuen zerga-erreformaren foru-arauaren aurreproiektua. Erreforma horren lehen kapituluak, Familia, Berdintasuna, Adiskidetzea, Emakumea eta Gazteria izenekoak, berrikuntza nagusi hauek ditu: familia-unitatearen kontzeptua aldatzea, emakumeen eta gizonen berdintasuna sustatzeko diskriminazio positiboko neurriak txertatzea, kenkari berriak sartzea norberaren bizitza, familia eta lana uztartzen laguntzeko, eta gazteei araubide berezi berri bat ezartzea.

Kapitulu horrek hiru kenkari berri aurreikusten ditu, bizitza pertsonala, familia eta lana uztartzea errazteko. Lehena adingabeak eta desgaitasun maila jakin bat duten pertsonak zaintzeagatiko kenkaria da. Bigarren kenkaria desgaitasuna edo mendekotasuna duten pertsonek egoitza-zentroetan dituzten gastuak finantzatzen laguntzeko da.

Hirugarren kenkaria, 1.200 eurokoa, hiru urtetik beherakoak zaindu ostean lan merkatura itzultzeko da; gizonen kasuan, diskriminazio positibo gisa, 1.500 eurokoa izango da. Kapitulu horrek 36 urtetik beherakoentzako araubide berezi bat ere jasotzen du, baliabide gutxien dituzten gazteei “kenkari nagusiak gal ez ditzaten” laguntzeko.

Horrela, “kuota osoa nahikoa ez izateagatik sortutako kenkari jakin batzuk aplikatu ezin izan dituzten zergadunei hurrengo bost zergaldietan aplikatzeko aukera eman nahi zaie”.

Neurri hori ondorengo ahaideengatik eta ohiko etxebizitza alokatu eta erosteagatik egiten diren kenkariei aplikatuko zaie. Halaber, Sozietateen gaineko Zergan sartutako beste kenkari bat gehitu da, kontziliazio-neurriak ezartzeagatik.

Aurreproiektuak hainbat neurri ezartzen ditu trantsizio energetikoa gauzatzeko beharrezkoak diren inbertsioak sustatzeko, eta pizgarriak aurreikusten dira mugikortasun iraunkorraren, etxebizitzen birgaitze energetikoaren, inbertsioa sustatzearen eta enpresa-jardueren ingurumen-inpaktua murrizteko ikerketaren esparruan.

Mugikortasun jasangarria

Mugikortasun iraunkorraren esparruan, PFEZean “murrizketa areagotua ezarri da espezieko errentaren zehaztapenean, ingurumena errespetatzen duen ibilgailu bat entregatzen edo erabiltzen den kasuetan egotzi beharrekoa”, eta % 5eko kenkari berri bat gehitu da partikularrek ibilgailuak erosteagatik. Kenkari hori %10ekoa izango da zergadunak bere titulartasuneko ibilgailu bat txatar bihurtu duenean. Gainera, % 15eko kenkaria ezartzen da horiek kargatzeko guneak instalatzeko.

Bai PFEZean, bai Sozietateen gaineko Zergan, ibilgailuen amortizazioaren kontzeptuan gastu kengarriaren erreferentzia-balioa 30.000 eurora arte eguneratzeaz gain, balio handitu bat ezartzen da, 40.000 eurora arte, errespetuzko ibilgailuentzat.

Azkenik, sozietateen gaineko zergan, aurreko neurriei beste kenkari bat gehitu diete, hiriko bizikletetan inbertitzeagatik.

Etxebizitzen birgaitze energetikoari dagokionez, % 15eko kenkari berri bat sartu da helburu horrekin egiten diren jarduera guztietarako.

Halaber, % 35eko kenkaria proposatzen da soilik zergadunek egindako jardueren ingurumen-inpaktu negatiboa nabarmen murriztearekin lotutako ikerketa- eta garapen-jarduerak egiteko.