Finantza-produktu berriak ari dira merkaturatzen, hala nola alderantzizko hipoteka, biztanleriaren bizi-itxaropena gero eta handiagoa baita eta etorkizuneko pentsio publikoaren zenbatekoari buruzko zalantzak nagusitzen ari dira. Estatuan oraingoz oso ezezaguna bada ere, erakunde handi batzuek aurten merkaturatzeko asmoa adierazi dute.
Orain arte, oso erakunde gutxik eskaintzen zituzten alderantzizko hipotekak, eta nagusiki aholkulari independenteen bidez eskuratu ohi ziren, esate baterako Optima Mayores izenekoa.
Alderantzizko hipoteka etxebizitzaren jabe diren 65 urtetik gorakoei – edo % 33tik gorako desgaitasuna dutela egiaztatzen duten pertsonei – zuzendutako produktua da. Etxebizitza jartzen dute mailegua lortzeko bermetzat, eta eskatutako diru hori behin edo hilero jasotzen dute, hitzartutako interesaren truke. Hipoteka horren berezitasuna, hil arte jabeari etxebizitza erabiltzeko aukera eskaintzean datza; behin zendu ostean, oinordekoek mailegua eta interesak ordaindu beharko dituzte jabetza eskuratzekotan, edota zorra kitatzeko saldu egin beharko dute bestela, bankuari ordaindu ezin badiote.
Espainiako hipoteka-ezjakintasunari buruzko txostenak erakutsitako datuen arabera, %54k ez daki zer den alderantzizko hipoteka bat, eta bezero potentzialak diren nagusienak, dira, hain zuzen ere, nola funtzionatzen duen, zer abantaila eta zer arrisku dituen ez dakitela gehien aipatzen dutenak. Hala ere, produktua ezagutzen zutela onartutako % 68ren iritziz, aukera egokia izan omen liteke behin erretiroa hartu ondoren diru-sarrerak osatzeko, eta, horren aurrean, konparatzaileak biziki gomendatzen du aldez aurretik produktuaren ezaugarri guztiak ondo ezagutzea, gehien komeni den modalitatea aukeratzerako.
Produktuaren konplexutasuna, eta higiezinen jabetza gurasoetatik seme-alabengana luzatzeko Estatuan ohiko kulturak, oraingoz kontratazio-zifrak baxuak izatea eragin dute, azken urteotan datuak izugarri hazi badira ere. Notariotzaren Kontseilu Nagusiak eskainitako datuen arabera, 2023ko lehen hiruhilekoan alderantzizko 177 hipoteka sinatu ziren, eta 2022an 787 eragiketa egin ziren guztira, aurreko urtean baino ia %300 gehiago. OCU kontsumitzaileen eta erabiltzaileen erakundeak ohartarazi duenez, mailegu horiekin lortzen den etxebizitzaren balioaren ehunekoa ez omen da oso handia, %30 ingurukoa, eta hileko errentak ere txikiak, sarritan adinekoen behar ekonomikoei erantzuteko behar adinakoak ez behintzat.
2022an 2.000 pertsona baino gehiagori egindako inkesta batean, pentsioaz gain hilean beste 600 euro beharko lituzketela erantzun zuten gehienek. Baina zenbateko hori lortzeko, hipoteka ezarriko zaion etxebizitzaren balioak handia izan beharko du, eta kontratatzailearen adinak ere nahikoa nagusia, OCUk aipatu duenez.
Kontsumitzaileen erakundeak hainbat adibide erakutsi ditu, esate baterako, 2022ko urrian, Alacanteko Javean 250.000 euroko balioa zuen etxebizitza baten jabe zen 70 urteko gizon ezkongabe batek jasotako eskaintza. .
Emandako kapital-aurrerakina 75.300 eurokoa balitz eta hipotekaren interesa %5,50ekoa, itzuli beharreko zenbatekoa aldatu egiten da, noski, heriotza noiz gertatzen denaren arabera; bost urte pasaz gero 105.112 euro izango lirateke, 10 urtean 138.296 euro eta 15 urtean ia 182.000 euro. Eta kontratatzailea 15 urte horietatik gora biziko. balitz, hipotekan emandakoa baino diru gehiago itzuli beharko dute oinordekoek interesetan.
Laburbilduz,, OCUren iritziz, une honetan gero eta handiagoak diren plikatutako interes-tasak eta gastu gehigarriak kontuan hartuta, alderantzizko hipotekaren zama ekonomikoa “astunegia” omen da oinordekoentzat.
Hala eta guztiz ere, adierazi dutenez, beste finantza-erakunde batzuek produktu horrekiko interesa agertu ahala, litekeena omen da baldintza ekonomikoak, interesak eta gastuak hobetzea, eta hipoteka horiek aukera ekonomiko interesgarria bihurtzea, behin jabeak erretiroa hartu ondoren likidezia izateko.
Tres tipos de hipotecas
Temporal
Renta durante un periodo. En primer lugar está la temporal, en la que la entidad abonará al propietario de la vivienda una renta equivalente al valor de la hipoteca suscrita durante un periodo negociado. Si el hipotecado sobrepasa la edad estimada en la operación, deja de recibir los ingresos de la hipoteca, pero no pierde el uso de la vivienda. Y si no devuelve los fondos, serán los herederos quienes tengan que asumir la deuda.
Vitalicia
Renta toda la vida. La segunda modalidad es la hipoteca inversa vitalicia, que permite al propietario recibir una renta mensual proveniente de la hipoteca durante el resto de su vida, una cantidad que es inferior a la prevista en la hipoteca inversa temporal. Para contratar esta modalidad, primero hay que firmar un seguro de renta vitalicia, que se activará si el beneficiario sobrepasa el periodo de vida predeterminado en el contrato.
Pago único
Tasación. En tercer lugar estaría la hipoteca inversa de pago único, en la que el suscriptor percibirá la cantidad basada en la tasación de la vivienda a través de un único pago.