Eusko Jaurlaritzak eta hiru foru-aldundiek (Gipuzkoa, Araba eta Bizkaia) Gaztenek programa jarri dute martxan beste urte batez, ehen sektorea modernizatzeko helburuarekin. Programa horren helburua gazteak lehen sektorean eta landa-munduan sartzea da. Orain, Mondragon Unibertsitatearen Enpresa Zientzien Fakultateko lankidetza tekniko eta pedagogikoarekin, programa hau modernizatu egiten da, gaur egungo beharretara egokitzeko, 2021ean 46.681 errekorra lortu arte.
Horrela, eta ildo beretik, atzo aurkeztu zuten programa hau Oñatin, Gaztenek Berri izenarekin, eta aurkezpenean izan ziren Bittor Oroz (Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako sailburuordea), Javier Larrañaga (Gipuzkoako Ekonomia Sustapen, Turismo eta Landa Inguruneko diputatua), Eduardo Aguinaco (Arabako Nekazaritza Saileko diputatua), Amaia Antxustegi (Bizkaiko Ekonomia Sustapen Ekonomikoko diputatua) eta Lander Beloki (Mondragon Unibertsitateko Enpresa Fakultateko dekanoa). Orain, Gaztenek Berri programaren ezarpenaren bidez, Eusko Jaurlaritzak eta Aldundiek, Mondragon Unibertsitatearen asistentzia pedagogikoarekin, Gaztenek programara iristen diren gazte guztien artean enpresa-kudeaketari, digitalizazioari eta berrikuntzari buruzko prestakuntza zabaldu nahi dute, sektoreko eta inguruko erronka eta beharrei erantzuteko jakin-mina eta gogoa pizteko. “Etapa berri honetan, proiektuak gero eta berritzaileagoak izatea lortu nahi da”, balio erantsi handiagoa sortzea eta etorkizun-ikuspegia duten pertsonek gidatzea. Gainera, beharrezkotzat jotzen da nekazaritza-ekintzailetzari laguntzeko ekosistema sentsibilizatzea eta kualifikatzea, arreta 2023-2027 aldi berrian jarrita”, adierazi zuten aurkezpenean. Hori dela eta, gaineratu zutenez, Gaztenek Berrik lehen sektoreko ekintzailetzak motibatutako gazteak bilatzen ditu, ekimenarekin eta taldean esperientzia berriak “bizitzeko gogoarekin”, tresna, metodologia eta ekimen berritzaileak aurkituz.
Guztira 26 gaztek (Arabako 11k, Bizkaiko 6k eta Gipuzkoako 9k) heziketa-erronka berri honetan parte hartzea erabaki dute. Horren helburua da lehen sektorea gaztetzea eta modernizatzea, eta horretarako XXI. mendeko erronka berriei aurre egiteko tresnak eskainiko zaizkie, hala nola, enpresa-kudeaketa, nekazaritza eta abeltzaintza-lanaren digitalizazioa edo arlo horretako teknika eta berrikuntza berriak. Ildo beretik, aplikatuko den metodologia Mondragon Unibertsitateko MTA (Mondragon Team Academy) da, zeinaren gakoa den eginez ikasi kontzeptua. Horrela, ikaskuntza aurkezten diren proiektu ekintzaileetan oinarrituko da, eta prozesua programa baten bidez garatuko da. Programa horretan, besteak beste, online saioak egingo dira, sektorearen problematikak ulertzeko, etorkizuneko joerak ezagutzeko eta berrikuntza-tresnak aurkitzeko.
Hasiera
Programa hau ez da berria. Duela 18 urte hasi zen (2004an). Eusko Jaurlaritzak zuzentzen du, Gipuzkoako, Arabako eta Bizkaiako Foru Aldundiekin batera, eta sektoreko eta lurraldeko eragileen laguntza du. Hasieratik, laguntza ematen du bai ideiak sortzeko fasean, bai enpresak sortzeko fasean eta proiektuak finkatzekoan. “Gaztenek Programa 2004ean jarri zen abian. Eusko Jaurlaritza eta hiru Foru Aldundiak buru izan ziren, sektoreko eta tokiko eragileen laguntzarekin, eta horrez geroztik laguntza eskaini du ideiak sortzeko fasean, bai eta enpresa sortzeko eta proiektuak finkatzerako ere. Era horretan, lehen sektoreko proiektuen bideragarritasuna eta jarraipena bermatzen lagundu dute. Azken urteetan sektorearen gaztetzean eta modernizazioan aurrera egin dute, betiere tradizioa eta nekazaritzako familia-eredua errespetatuz. Beraz, 2004tik 2022raino, landa-inguruan eta lehen sektorean sartzen lagundu dio 919 pertsonari eta beren enpresa-proiektuei (Gipuzkoako 306 pertsonari, Bizkaiko 353ri eta Arabako 260ri). Horietatik, 325 emakume dira eta 594 gizon, eta adin-tartea, oro har, 25 eta 40 urteren artekoa da”.
