Generoarekin lotura handiagoa duen diziplina eta kirola da hasieratik, baina Eider Bernaola emakume aurpegia jarri dio kirol honi. Nekaezina eta borrokalaria, kirolari hau muay thai kirola bazter guztietara eramaten ari da eta, bereziki, indar handia eman dio Araban eta Euskadin. Muay thai thailandiar jatorriko arte martziala da. Beste kirol-modalitate batzuekin nahastu ohi da, baina berezko izaera, balio eta historia ditu.

Thailandiako boxeoa edo zortzi gorputz-adarretako artea ere deitzen zaio. Eider Bernaola Rak Nuua Muay Thai Clubeko jabeak azaldu duenez, kirol gehienetan bezala, eta borrokarekin zerikusia dutenetan askoz gehiago, gizonen monopolizazioa egon da beti. Duela gutxi profesional honek Bangkokeko munduko WBC txapelketetan parte hartzeko aukera izan du eta munduko hirugarren irabazlea izan da.

“Bangkokeko munduko WBCetan parte hartu ahal izatea esperientzia ikaragarria izan da, egia bihurtutako ametsa. Espainia osoko 29 lehiakide gindoazen, eta azpimarratu behar da kirolari asko Kataluniatik edo Galiziatik zetozela. Katalunian, zehazki, oso maila ona dago. Euskal Autonomia Erkidegotik, eta zehazkiago Gasteiztik, bi kirolari izan ginen. Euskadin boxeo eta kick boxing gehiago praktikatzen dira. Ikusgarritasun handiagoa duten kirolak dira, eta orain ari da Muay Thai lekua hartzen. Gasteizen, adibidez, ia ezinezkoa da Muay Thai gimnasioak edo klubak aurkitzea, eta are gutxiago maila horietan lehiatzea. Gure kirol klubak Muay Thai diziplina eta lehiaketa besterik ez du eskaintzen”, azaltzen du.

Bi jokalari

Hasiera batean, klub horretako hiru kirolari lehiatzeko asmoa zuten mundu mailan Thailandian joan den otsailean. Baina, azkenik, eta lan kontuengatik, hiru kirolari horietako batek esperientziari uko egin behar izan zion. "Gasteiztik, Muay Thairen munduko WBC batera joaten lehenak gara, eta ni naiz podiuma lortu duen lehen gasteiztarra. Munduko txapelketa Bangkoken egin zen, Lumpinee estadio enblematikoaren instalazioetan, eta 5 egun oso bizi izan ziren (otsailaren 1etik 5era)”, kontatu du profesionalak. 

Hilabete askotako lana

Muay Thai munduko estadiorik ospetsuenetako bat da. “Hilabete askotako prestakuntza oso gogorra izan genuen, mundiala baino astebete lehenago Bangkoken lurreratu ginen, egokitzeko, pisua doitzeko eta lehiaketak baino pixka bat lehenago entrenatzeko aprobetxatzeko. Ez genuen inoiz munduko txapelketa batean parte hartu. Mundu osoko mila lehiakide; Ameriketako Estatu Batuak, Ingalaterra, Australia, India, Korea edo Iraneko profesionalak joan ziren, beste hainbat herrialderen artean. 40-50 laguneko selekzioez ari gara. Gurea 29koa zen, eta ahalegin handia egin behar izan dugu”, dio. 

Horrela, lehen egunean, ongietorri gala eta lehen pisaketa ofiziala ospatu ziren. "Lehen eguna gogorra izan zen, hainbat taldekidek kanporaketak galdu zituzten. Nire lagunaren kasuan, galdu egin zuen eta bi puntu jaso behar izan zituen: bata kokotsean eta bestea sudurrean. Oso kirolari gogorra egokitu zitzaion. Ring-netik jaitsi eta niri tokatzen zitzaidan txanda. Gogor eta erritmo biziz jotzen zuen aurkari baten kontra tokatu zitzaidan, anekdota gisa gainera, borrokaren erdian hilerokoa nola jaisten zitzaidan sentitu nuen, eta ezer ez balitz bezala egin behar izan nuen aurrera eginez”, dio. 

Emozioei dagokienez, Eider Bernaolak azaldu du denak sentitzen direla, banan-banan, maila horretako lehiaketa batean. “Urte asko daramatzat kirol honetan, eta ez inoiz ez dut pentsatu munduko txapelketa batean parte hartuko nuela, eta are gutxiago nire kategorian munduko hirugarren postuan geratuko nintzela. Alde batetik zorionekoa eta oso zoriontsua sentitu nintzen lortutakoarekin, bestetik frustrazio pixka bat sentitu nuen zilar edo urre batetik hain hurbil egoteagatik. Maila hauetan lehiatzen duenak badaki zer esan nahi duen, presioa, errekonozimendua eta munduko txapelketa batean urrezko domina lortu ondoren irekitzen diren ateak”. 

Lehen esperientzia

Eider Bernaolak lehen aldia du hainbesteko oihartzuna duen ekitaldi batean parte hartzen. Bere kasuan, FEKMko txapeldun nazionala izan da 2019an, 51 kiloko kategorian, eta, ondoren, nazio mailan lehiatzen jarraitu du, Thailandian profesionaletan aurrera egin zuen arte. Urte asko daramatza lehiatzen eta bere kirolaz gozatzen, eta bere karrera, diziplina eta urteak daramaten lana ikusarazteko aukera paregabea zela sentitu zuen. "Kirolarientzat eta kirol minoritario gehiagorentzat ez da erraza horrelako aukerak lortzea. Harro gaude gure hiria Bangkoken eta, zehazkiago, gure komunitatea, Pilar auzoa, ordezkatu dugulako bertan”, azaldu du.

Bere ustez, "zoritxarrez", Euskadin klub gutxitan egin daiteke kirol-modalitate hori, eta emakume gutxi daude kirol horretan. “Errenterian, Iruñean eta Sestaon badira Muay Thai kalitatezko praktika daitekeen klub batzuk”. Gasteizen kick boxing-a da nagusi, bereziki K1. Muay Thai ez bezalako diziplinak. "Gertatzen zait nire borrokak prestatzeko hiritik kanpo asko irtetea dagokidala, Madrilera, Burgosera edo Bartzelonara joatea neskekin entrenatu ahal izateko. Zorionez, talde on bat eraikitzen ari gara orain. Rak Nuua sortzeko nire arrazoi nagusietako bat izan zen ez nuela nire diziplina entrenatzeko lekurik aurkitzen, lehiatzeko eta serio hartua izateko. Entrenatzaile asko, gizon asko, oraindik ez dira gai neskek entrenatzeko espazio seguruak sortzeko, ez dute emakumeen eta gizonen entrenamenduaren desberdintasunei buruzko ezagutzarik. Beraz, emakume askori atea itxi zaie lehiaketaren esparruan. Euskadin Muay Thai ez jakiteak oportunistek jendea engainatzea eragin du. Denak ez du balio, eta uste dut erakundeek lan handia dutela egiteko gure kirola arautzeko”, azpimarratu du. 

Muay thai Thailandiako boxeoa bezala ezagutzen da. Espainian denbora luzez eta ezjakintasunagatik, kick boxing-arekin nahastu da. Baina diziplina horiek berezko jatorriak eta pertsonalitateak dituzte. Thai oso kirol osoa da, gorputzaren kontrol handia eskatzen du. 

Muay thai Thailandiako kulturan oinarritutako arte martziala eta bere tradizioekin kontaktuan dagoen kirola da. Sinesmenetatik urrun, thai bezalako kontaktu-kiroletan errespetu handia dago aurkarien, taldeen... artean.

Gorakada handia

“Espainian eta Euskadin goraka doan kirola da. Gero eta emakume gehiago animatzen dira. Izan ere, nazioarteko ranking altuenetan emakumezko kirolari nazionalak ditugu: Desiré Rovira, Lara Fernández edo Francisca Vera dira horren adibide garbiak. Ezin dizut kopuru zehatza eman, baina asko gara eta gero eta gehiago. Nire klubean, gero eta neska eta emakume gehiago animatzen dituzte”, kontatzen du profesionalak. 

“Tatamiak, entrenamendu-guneak eta gizartea ere aldatzen ari dira. Borroka-kirolekin lotutako estereotipoak normalizatzen eta kentzen ari dira pixka bat, eta, horren ondorioz, emakume gehiagok sentitzen dute tatami bat bere lekua izan daitekeela, ring-a berea dela eta horrelako kiroletan lehiatu eta urrutira irits daitezkeela”, gaineratu du. 

Horrela, Eider Bernaolak amets bat bizitzen ari dela azaltzen du eta munduko lehiaketetan izan duen esperientzia inoiz bizi izan ez duen ametsa dela kontatzen du. Eta harrotasunez dio emakumeen esparruan kirol hau gero eta gehiago bultzatzeagatik. Umiltasunez, eskerrak eman nahi dizkie bere proiektua babestu duten pertsona eta enpresa guztiei: "Biziki eskertu nahi diet abentura honetan lagundu diguten babesle guztiei. Gure auzoaren eta tokiko enpresen babesa izan dugu, besteak beste, El Asador Aukera, AISTAVI eraikuntza enpresa, La Taska de las Abuelas, La Fonda Izarra edo Limpiezas M.C. Muñoz”. 

Balorazioa

"Pozik nago kirolari gisa berresteagatik. Ringera igotzen naizen bakoitzean pentsatzen dut zergatik egiten dudan hau. Horrelako esperientzia bat bizi dudanean, bide onetik noala besterik ezin dut pentsatu, nire klubak, nire taldekideek eta nik bizkarrean daramagun lan guztia begiratu, eta harro eta motibatuta sentitu aurrera jarraitzeko eta bide berriak bilatzeko. Gasolina eman dit esperientzia honek. Martxoaren 16an Paula Silvari egingo diot aurre, 87 borrokaldiko aurkariari. Zoriontsu eta irrikan nago”, ondorioztatu du profesionalak.