COP29ren presidentetzak ostiral honetan aurkeztutako testu berri batean proposatu zuen herrialde aberatsek 250.000 milioi dolar ordaintzea urtero 2035erako garapen bidean dagoen munduari, klimaren ekintza ordaintzeko.

Lehen aldia da Bakuko goi-bileran Ipar Globalak Hego Globalerantz mobilizatzea espero denaren zifra zehatz bat finkatzen dela, alde batetik, berotze globalaren inpaktuen aurrean ahulagoak diren eta, bestetik, fenomeno horren erantzule nagusiak ez diren herrialdeetako klima-arintzearen eta -egokitzearen faktura bere gain hartzeko.

Garapen bidean dauden herrialdeek eskatu bezala, 2035erako urtean 1,3 bilioi dolar bideratzeko helburu handiago baten parte da zifra hori, baina aldeek oraindik negoziatu beharreko akordio bat da.

Oraingoz, herrialde garatu batzuek publikoki adierazi dute pozik daudela proposamenarekin, hala nola Ameriketako Estatu Batuek eta Australiak; oraindik, ordea, ez da ofizialki ezagutzen Europako Batasunaren jarrera.

Anbizio handiko helburua

"250.000 milioi dolarreko helburua lortzeko are anbizio handiagoa eta aparteko irismena beharko dira. Helburu horrek anbizio handiko aldebiko ekintza baten babesa beharko du, garapenerako banku multilateralen ekarpenak eta finantzaketa pribatua hobeto mobilizatzeko ahaleginak, beste faktore kritiko batzuen artean", adierazi zuten AEBko ordezkaritzatik.

Ozeano Bareko herrialdeetatik, bestalde, proposamenarekin pozik ez daudela adierazi dute, izan ere, "2035erako proposatutako urteko 250.000 milioi dolarrak ez dira lur bat, baizik eta klimaren aldeko ahaleginak geldiaraziko dituen muga bat".

"Gure mundua klima-aldaketaren inpaktu katastrofikoenetatik eraginkortasunez babesteko behar diren 1,3 bilioi dolarretako zati bat da inbertsio-helburu hori", gaineratu zuten komunikatu batean.

Klima Aldaketari buruzko NBEren Konbentzioak (Txina barne hartzen duen taldea, besteak beste) "garapen bidean" dauden beste herrialde batzuk ere gonbidatzen ditu testuak klima finantzaketarako helburu kolektibo horretan laguntzera.

1,3 bilioiko helburuaren "bihotza" diren 250.000 milioiak iturri publiko eta pribatuetatik etorriko lirateke, garapenerako banku multilateralen fluxuak barne.

COP29ko presidentetzaren proposamenak, gainera, finantzaketa hori "arintze eta egokitze ekintza esanguratsu eta anbiziotsu" baten testuinguruan ematea jasotzen du, eta gardentasunez aplikatzea funtsak aplikatzean.

Bestalde, nazioarteko finantza-arkitektura erreformatzeko deia egin du, "klima-ekintza finantzatzeko garapen-bidean dauden herrialdeek dituzten oztopoak kentzeko eta horiei aurre egiteko, kapital-kostu handiak, zerga-eremu mugatua, zor-maila jasanezinak, transakzio-kostu handiak eta finantziazio klimatikoa eskuratzeko baldintzak barne".

Itxieraren orduetan

Bakuko klimaren goi-bilera ofizialki amaitu eta ordu gutxira argitaratu zen testua; 200 bat herrialdek egunak daramatzate Hego Globalean berotegi-gasen emisioak murrizteko behar den trantsizio ekologiko garestia nola ordaindu jakiteko negoziazio tirabiratsuetan nahastuta, baita ekidin ezineko inpaktuetara nola egokitu ere.

Ostegunean, presidentetzak lehen testu bat aurkeztu zuen, baina ez zuen inolako zifrarik jaso eta ez zuen alde bat bera ere pozik utzi.

"Talde guztiei eman genien atzo goizean argitaratu genuen testu sortari erantzuteko aukera, eta euren konpromiso eraikitzailea eskertzen diegu", argudiatu zuen ostiralean COP29ko Azeriko presidentetzak adierazpen batean, zirriborro berria publiko egin ostean.

Baina garapen bidean dauden herrialdeek eskatzen zuten herrialde aberatsei -krisi klimatikoaren erantzule nagusiak- urtean gutxienez 500 mila milioi dolar eskatzeko 2035erako.

NBEk klimaren finantzaketari buruzko txosten independente bat eskatu dien goi-mailako adituen taldearen arabera, garapenerako banku multilateralen erreforma batek (adibidez, dirulaguntzak ematea eta herrialde batzuen zorra deuseztatzea) hirukoiztu egin lezake klimaren finantzaketaren mobilizazioa, eta urtean 300.000 dolar izatera irits liteke 2030erako.

Testu horrekin batera, finantzaketari buruzko negoziazioari eragiten dioten beste lau zirriborro giltzarri argitaratu ziren: horietako bat, garrantzitsua, adibidez, Europar Batasunaren babesa lortzeko, arintzearena da, non Dubaiko goi-bileran erregai fosilak atzean uzteko promesa errepikatzen den.

"Eguneratutako testuek pakete orekatua osatzen dute", eta, horregatik, lehendakaritzak arretaz aztertzeko eskatu die alderdiei, "adostasuna lortzeko bidea errazteko", adierazi zuen.