Espainian erabilitako industria-olioen kudeaketa-sistemak, SIGAUSek, hondakin horren 8.961 tona kudeatu zituen iaz Euskadin, hainbat motatako 2.800 establezimendutatik, gehienak industriatik (% 64).
SIGAUSek jakinarazi duenez, EAEko 2.765 establezimenduk eta instalaziok olio erabiliak sortu zituzten 2023an, eta horietatik 22.252 tona hondakin gordin (uraren eta sedimentuen %60 barne) berreskuratu zituen kudeaketa-sistemak, 182 udalerritan 7.980 bilketa-eragiketa eginda.
Puntu sortzaile horien % 47 ibilgailuak konpontzeko tailerrak izan ziren, besteak beste, marka anitzeko establezimenduak, kontzesionarioak eta tailer independenteak. Gainerako % 36a tailerretan eta beste sektore askotan jaso zen, hala nola garraioan, energian, eraikuntzan, nekazaritzan, ostalaritzan eta zerbitzu publikoetan (udalerriko edo eskualdeko puntu garbietatik hasita, ikastetxeetaraino, ospitaleetaraino eta segurtasun- eta larrialdi-indarretaraino).
Erabilitako olio industriala "oso hedatuta eta lurralde osoan sakabanatuta sortzen da", azaldu du SIGAUSek, "eta bereziki landaguneetan edo mendiguneetan atomizatuta, sarritan hirigune handietatik urrun eta biztanle dentsitate txikiagoarekin". Han, bilketa zerbitzuak zailtasun gehiago ditu bilketarako.
Iaz, bilketak egin ziren EAEko udalerrien %41 landa-eremukoak izan ziren. Eremu horietan 4.481 tona olio industrial erabili berreskuratu ziren, jasotako kopuru osoaren % 20.
Mendi inguruetan, non orografiak bilketa zerbitzuari konplexutasun gehigarri bat ematen dion, 18.870 tona berreskuratu ziren 155 udalerritan. Bestalde, 1.000 biztanletik beherako 42 udalerritan 2.616 tona olio erabili bildu zituzten.
Ingurune naturaletatik gertu
Gainera, naturagune babestuetatik gertu dauden guneetan "bereziki garrantzitsua da hondakina berreskuratzea", azpimarratu dute. Ingurune horietan, olio erabilien 79 tona jaso ziren, eta 13 gune babesturen inguruan kokatutako 29 establezimendutan sortu ziren; adibidez, Urdaibaiko Biosfera Erreserbako 9 establezimendutan 29 tona bildu ziren.
Euskadiko baliabide hidrikoen inguruan, "erabilitako olioa bereziki kaltegarria izan daiteke, biodegradagarria ez delako eta infiltratzeko eta biometatzeko duen gaitasunagatik", adierazi dute, eta 89 sortze-puntutan sortutako 462 tona olio erabili berreskuratu ziren.
Azkenean kudeatutako hondakin garbiaren % 72 birsorkuntzara bideratu zen. Legez, lehentasunezko tratamendua da hori, eta, horri esker, hondakina oinarri lubrifikatzaile bihurtzen da, industria-olio berriak fabrikatzeko funtsezko osagaia baitira.
Prozesu horren bidez, 4.000 tona lubrifikatzaile berri merkaturatu ziren, karterra 994.000 autoz betetzeko adina.
Erregai bat (fuel-olioa BIA) lortzeko deskontaminazioa egin zen, eta berreskuratutako hondakinaren gainerako % 28a tratatu zen. Erabilitako oliotik abiatuta produktu horiek lortzeak petrolioa erabiltzea saihesten du, eta Euskadin 2,2 milioi upel aurreztu ziren kudeaketa horren ondorioz.
