Delitu informatikoak %4,3 igo dira Euskadin, 19.500 kasurekin irailera arte

Urtarriletik irailera bitartean Euskadin atzemandako delitu informatikoek % 4,3 egin dute gora aurreko urteko epe berarekin alderatuta, 19.464 kasu atzeman baitituzte; Segurtasun Sailak babestu egin behar dela gomendatu du, "adin eta sektore guztiei" eragiten dielako.

Hala adierazi du Javier Dieguez Cyberzaintza Zibersegurtasunaren Euskal Agentziaren zuzendari nagusiak. Bihar Zibersegurtasunaren Nazioarteko Eguna dela eta, erakundeek, enpresek eta herritarrek eskura dituzten prebentzio-tresnak ezagutzearen garrantzia nabarmendu du.

Gero eta konektatuago dagoen mundu batean, zibererasoa jasateko edo tranpa digitaletan erortzeko arriskuak esponentzialki hazten ari direla gogorarazi du; horregatik, ezinbestekoa da babesteko neurriak hartzea, eta, gainera, herritar guztien artean batera egiteak Euskadin erresilientzia maila handituko du ziberdelinkuentziaren aurrean.

Ertzaintzak gogorarazi du zibereraso edo iruzur baten susmoaren aurrean salaketa jarri behar dela.

Segurtasuna areagotzeko aholkuak

Erabilgarri dauden tresnei dagokienez, Cyberzaintzaren kontu sozialetan azaltzen da nola indartu pasahitzak, nola mantendu softwarea eguneratuta, bi faktoreren autentifikazioa aktibatu, identitate digitala monitorizatu edo gailu mugikorrak ziurtatu.

Beste gai batzuk ere zehazten dira: Online erosketen segurtasuna, kredentzialen erabilera segurua, suebakiak eta segurtasun-softwarea nola instalatu edo hodeiko zerbitzuak modu seguruan nola erabili.

Datorren Eguberrietako aldian, Internet bidezko erosketekin eta ordainketekin lotutako iruzur kopuruak gora egingo duenez, beharrezkoa da ordainbide seguruak erabiltzea, autentifikazio bikoitza dakartenak (SMSa horietako bat izan daiteke), eta inoiz ez datu pertsonalak edo kredentzialak bide telematikoen bidez ematea.

Erosketa egin ondoren, banku-kontuko mugimenduak berrikustea gomendatzen da, eta kontu berezia izatea paketeak entregatzea edo aduanatik pasatzea datu pertsonalak edo banku-datuak lapurtzeko aitzakia gisa erabiltzen duten mezu edo sms-ekin.

Gazteak, phisingaren biktima potentzialak

Hain zuzen ere, phishing-a eta smishing-a dira herritarrei zein enpresei eragiten dieten iruzur ohikoenak. Cyberzaintzak adingabeen babesa azpimarratzen du bereziki, kolektibo ahula baita teknologia berrien erabilera intentsiboagatik.

Bere kasuan, arrotzekin sare sozial batean elkarrizketak izateko, webkamera aktibatzeko edo argazkiak bidaltzeko arriskuaz ohartarazi du.

Enpresei dagokienez, batez ere enpresa txiki eta ertainei, ziberdelitugileen 'modus operandi' aren berri izatea eta zibersegurtasunaren autodiagnostikoa egitea aholkatu die, neurriak hartzeko.