Guztira 197 estatuk eta Europar Batasunak (EB) Bakun (Azerbaijan) astelehen honetatik aurrera nazioarteko finantzaketa klimatikoa handitzeko erronkari aurre egin beharko diote, emisioak murrizteko neurriak zehaztea ahaztu gabe. Bi horiek izango dira NBEren Klima Aldaketari buruzko Esparru Konbentzioaren Alderdien Konferentziaren (COP29) ardatz nagusietako bi. Azaroaren 11tik 22ra izango da.
Goi-bilera Caliko (Kolonbia) Biodibertsitatearen COP16 itxi eta bi astera egingo da. Finantzazioa ere izan zuen gai nagusietako bat, eta 2030erako biodibertsitatea babesteko akordio ekonomikorik gabe itxi zuen, quorum faltagatik.
Desadostasunak finantzaketan
Moeve konpainiaren analisiaren arabera, goi-bileraren arrakasta zehaztuko duena Helburu Kolektibo Kuantifikatu Berriaren akordioa izango da, Parisko Akordioaren elementu bat garapen bidean dauden nazioei 2025etik aurrera ekintza klimatikoetan laguntzeko helburu finantzario bat ezartzeko diseinatua. Egungoa 100.000 milioi dolarrekoa da urtean, eta gutxiegitzat jotzen da. Hala ere, ez dago adostasunik kopuru zehatzaren inguruan, ezta bere anbizioa handitzeko erabili beharreko formulen inguruan ere, Moevek zehaztu duenez.
Hala, garapen bidean dauden herrialde batzuek urteko finantzaketa bilioi bat dolarreraino igotzea eskatzen dute, finantzaketa publiko hutsaren bidez, eta ekologistek bat egiten dute zifra horrekin eta moduarekin. Beste alde batetik, herrialde garatu gehienek, baita EBk ere, maila anitzeko finantzaketaren alde egiten dute, asmo txikiagoko finantzaketa publikoaren helburuarekin eta funts pribatuekin osatuta.
Hori alde batera utzita, "bi bide paralelo" jorratuko dituztela azaldu du Moevek. Horietako bat klima ekintza ahalbidetzea da. Horren inguruko eztabaidetan, Galeren eta Kalteen Funtsari egin beharreko ekarpenen igoerari buruz, klimaren finantzaketan gardentasuna handitzeari buruz eta karbono merkatuak martxan jartzeari buruz negoziatuko dute.
Beste bidea klima anbizioa bultzatzea da. Analisiaren arabera, goi-bilera "funtsezko unea izango da koordinaziorako eta gardentasunerako oinarri komunak ezartzeko", herrialdeen Klima Aldaketaren aurkako Planak berritzeari begira, eta datorren urtean eguneratu beharko dira. Gainera, alderdiak egokitze-estrategia nazionalak garatzeko eta ezartzeko laguntza handitzeko mekanismoak zehazten saiatuko dira. Azkenik, gailurren esparruan gardentasun eta elkarlanerako ekintza mekanismoak hobetzen saiatuko dira.
Ekologistek diru gehiago eskatu diote "Ipar Globalari"
Erakunde ekologistek berriro eskatu dute "iparralde globalak" bere ekarpena handitzea eta, Greenpeace eta Amigos de la Tierra elkarteen kasuan, erregaien industriari ordainaraztea.
Helburu Kolektibo Kuantifikatu Berriari dagokionez, Ekologistak Martxan taldeak ohartarazi du, zientziaren arabera, "trilioi dolarrez" hitz egin beharko litzatekeela. Bestalde, SEO/BirdLifek "sinergiak" eskatu ditu helburu horren eta Biodibertsitatearen 2022ko COP15aren emaitza den Dibertsitate Biologikoaren Kunming-Montrealeko Munduko Esparruaren helburuen artean.
Datorren urteko COP30ean arreta gehiago jarri da, Brasilen egingo baita, eta herrialdeek nazio mailako ekarpen zehatzen (NDC) beste erronda bat aurkeztu beharko dute. Hala ere, Bakun emisioak murrizteko neurriak gehiago zehaztea espero dute ekologistek. WWFk, esaterako, erregai fosilak uzteko hartuko dituzten ekintzen inguruko "egutegiak" ikustearen garrantzia azpimarratu du.
Erakunde ekologista batzuek goi-bilerari buruz duten iritzia Valentziako danak markatzen du; World Weather Attribution-eko zientzialarien arabera, % 12 indartsuagoa izan zen, eta klima-aldaketak bi aldiz gertagarriagoa. Ildo horretan, Greenpeacek uste du hondamendiak erakutsi duela "premiazkoa" dela baliabide ekonomikoak jartzea galerak eta kalteak konpontzeko eta klima-aldaketaren eraginei aurre egiteko egokitzapen-planak ezartzeko.
Pedro Sanchezen laguntza
Izan ere, Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak goi-bilerara joatea erabaki du, eta bertan izango da astearte honetan, azaroaren 12an, danak erronka klimatikoak planteatzen duen erronka agerian utzi ostean, Moncloak jakinarazi duenez.
Aurreikuspenen arabera, Sanchezek finantziazio klimatikoari buruzko mahai-inguru batean eta Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) klima-aldaketak osasunean duen eraginari buruz egindako txostenaren aurkezpenean parte hartuko du, eta, horrez gain, osoko bilkura nagusian parte hartuko du, munduko gainerako buruzagiekin batera.
Donald Trump Ameriketako Estatu Batuetako (AEB) presidente aukeratu eta egun gutxira hasiko da goi-bilera, besteak beste, Parisko Akordiotik ateratzeko konpromisoa hartu ostean, 2020an egin zuen bezala. AEBetan tradizioa den bezala, ez du kargua hartuko urtarrilaren hasierara arte, orduan egingo baitute inaugurazioa.
Bien bitartean, Biden Administrazioko Estatu Departamentuak oraindik jasotzen du AEBetako ordezkaritza bat Bakura joango dela, "nazioarteko bazkideekin lan egiteko, klima krisiari erantzuteko ahalegin globalen aurrerapenean".
Goi-bilera garrantzitsuena izango da, eta gai horiek jorratuko ditu nazioartean. Gizarte zibileko, sektore pribatuko eta aktibistetako ordezkariak bilduko ditu. Europako Klima Itunaren enbaxadore batzuek, "Europa jasangarriago bat eraikitzeko pausoak ematen ari diren pertsonen mugimenduak", negoziazioetan zehar klima finantzaketarako esparru "inklusibo" bat ezartzeko beharra azpimarratu dute irekiera baino lehen. Testuinguru horretan, klima aldaketaren aurkako premiazko ekintzak eta nazioarteko ingurumen konpromisoak betetzea eskatu dute.
