Kaioek ehunka kilo plastiko eramaten dituzte zabortegietatik erreserba naturaletara, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenaren (CSIC) Doñanako Estazio Biologikoa (EBD-CSIC) buru duen talde zientifiko batek egindako ikerketa baten arabera.
Ikerketa 'Waste Management' aldizkarian argitaratu da, eta kaio ilunetan (Larus fuscus) oinarritu da, Andaluzian neguan ugariena den uretako hegaztietan, eta Batzordeak finantzatutako GuanoPlastic ikerketa-proiektuaren barruan dago.
Ikerketarako, 45 kaioren jarraipena egin zuten zazpi urtez GPS gailuen bidez, Erresuma Batuan, Herbehereetan eta Belgikan, CSICek prentsa-ohar batean jakinarazi duenez.
Mugimendu-ereduak Malagako Fuente de Piedra aintzirako hegaztien zenbaketekin eta ureztatutako egagropilen – digeritu gabeko elikagai-hondakinez osatutako bolak – edukia aztertzen zuten azterketa dietetikoekin konbinatu ziren, aintziran negua igarotzen zuten banakako hogei mila kaioko taldeek utzitako plastiko kopurua eta motak kalkulatzeko.
Uretako hegaztiek, kaioek esaterako, zeregin garrantzitsua izan dezakete kutsatzaileen mugimenduan; izan ere, plastikoak eta beste hondakin batzuk, hala nola beira eta ehunak, zabortegi irekietan jan daitezke, eta, ondoren, atseden hartzen duten lekuetatik bota, batez ere, pikor ureztatu gisa.
Arazo ekologiko zabalagoak
CSICek zehaztu du plastikoak irenstea kaltegarria dela hegaztien osasunerako eta hilgarria izan daitekeela, baina biobektorizazio horrek, hau da, animaliek eragindako mugimenduak, arazo ekologiko handiagoak ere eragin ditzake ekosistema naturaletan plastikoak biometatzeagatik.
Hegaztien plastikoarekin lotutako azterlanak itsas inguruneetan zentratu dira, eta uretako hegaztiek aintziretan eta beste ur-masa kontinentaletan duten papera gutxietsi da, azken urteotan arreta handiagoa jasotzen hasi dena, Víctor Martín CSICeko ikertzailearen arabera. Ikertzaile hori azterlanaren unean EBD-CSICen lan egiten zuen, eta gaur egun zientzialaria da Itsasoko Zientzien Institutuan (ICM-CSIC).
Kaio itzaltsuen kopurua, bereziki ugaria Fuente de Piedra erreserba naturalean, handitu egin da Andaluziako leku askotan zabortegiak sortu zirenetik. Bertan, espezie horiek ohiko moduan elikatzen dira eta plastikoak eta hondakin organikoekin nahastutako bestelako hondakinak irensten dituzte.
GPS bidez jasotako datuek erakusten dutenez, 80 kilometroko distantziara hegan egin dezakete, Kordobaraino, erreserba naturala bisitatutako zabortegi batzuetatik bereizten duen distantziara.
Plastikoa, beira eta ehunak
Eskuratutako datuen arabera, aintziran berrurgitutako egagropilen % 86k plastikoak zituzten, eta % 94k beste hondakin batzuk, hala nola beira eta ehunak.
Ikerketa-taldeak laborategiko teknikak erabili zituen, hala nola plastikoak sailkatzea Fourier-en transformatua duen espektroskopia infragorriaren bidez (FTIR), biobektorizazio-eredu matematiko bat garatzeko.
Kalkuluen arabera, negu bakoitzean batez beste 400 kilo plastiko utzi dira lakuan, 800 kg-ko mokoa 2019-2020 neguan, 16 milioi plastikozko partikulaz osatua.
Lakuan utzitako hondakin ez-plastikoen pisua are handiagoa da, polietilenoa ( % 54), polipropilenoa ( % 11,5) eta poliestirenoa ( % 11,5) baitira hondakinen polimero plastiko nagusiak.
Andy Green Doñanako Estazio Biologikoko CSICeko ikerketa-irakasleak azaldu duenez, "munduko edozein lekutan dauden zabortegietatik aintziretara kaioek sortutako hondakinen biobektorizazioaren lehen azterketa xehatua da gurea".
Greenek zehaztu duenez, "hau da, alde handiarekin, Harrizko Iturriaren aintziran sartzen den plastiko-iturririk handiena", eta, behin hara iritsita, "litekeena da" plastikoak geratzea, "ez baitago hustubiderik, endorreikoa delako, eta, azkenean, beste fauna bati eragiten dioten mikroplastikoetan deskonposatzen direlako, flandestarrak barne".