EAEko herritarren ia herenak, zehazki % 32,2k, denbora librean inoiz irakurri gabe jarraitzen du, 2023ko Espainiako Irakurketa Ohituren eta Liburuen Erosketaren Barometroaren arabera, eta Euskadi Estatuko batez bestekoa baino datu hobeak dituzten sei erkidegoen artean kokatzen du.
Ikerketak baieztatzen du espainiarrek aisialdian dituzten irakurketa-indizeek egonkor jarraitzen dutela, baina zertxobait jaitsi da denbora librean irakurtzen dutenena, % 64,8tik % 64,1era igaro baita azken urtean, eta inoiz irakurtzen ez dutenen ehuneko handiak jarraitzen du.
Autonomia-erkidegoen arabera, guztiek izan dituzte hazkundeak azken hamaika urteetan, baina 6 bakarrik daude Estatuko batez bestekoaren gainetik ( % 64,1). Hauek dira autonomia-erkidegoak: Madril ( % 73,5), Katalunia ( % 68,2), Nafarroa ( % 68,1), Euskadi ( % 67,8) Errioxa ( % 66,6) eta Aragoi ( % 64,3).
Batez bestekoaren eta % 60ren artean daude Valentziako Erkidegoa, Asturias, Balear Uharteak, Kantabria, Gaztela eta Leon eta Galizia, eta horien azpitik daude Murtzia ( % 59,5), Andaluzia ( % 59,0), Gaztela-Mantxa ( % 58,9), Kanariak ( % 58,3) eta Extremadura ( % 54,4).
Espainiako Editoreen Gremioen Federazioko (FGEE) presidenteak, Daniel Fernandezek, barometro honi buruz azpimarratu du plazer bidezko irakurketak bost puntu egin duela gora azken hamaika urteetan ( % 59,1etik % 64,1era), eta hori albiste ona dela, nahiz eta "B aldea" duen.
Izan ere, "espainiarren heren bat baino gehiago dago liburu bat irekitzen ez duena, liburutegi batean sartzen ez dena edo museo bat bisitatzen ez duena", azpimarratu du Fernandezek.
Halaber, ziurtatu du Espainiako gizarteak arazo bat duela bigarren hezkuntzan, telefono mugikorrak sartzeagatik irakurketa alde batera uzteko joera dagoenean.
Ernest Urtasun Kultura ministroaren ustez, Espainiako Estatuan "gero eta gehiago irakurtzen eta irakurtzen da". Baina indize hori "haratago joan eta haztea nahi dugu", eta liburu-denda independenteei emandako laguntza eta haien lana nabarmendu ditu, irakurketa toki guztietara iristeko eta landa-munduaren eta hiri-munduaren arteko oztopoak gainditzeko oztoporik egon ez dadin.
Ministroak azpimarratu du ikerketa horrek "herrialdearen osasun kulturalaren" testa dakarrela, eta zifrak jartzen dizkiola irakurtzeko eskubidearen erabilerari: berdintasunaren eta gizartearen bizimoduaren "argazki finkoa" da.
Barometro horrek erakusten du oraindik ere aldeak daudela autonomia-erkidegoen, emakumeen eta gizonen eta adin-tarteen irakurketa-indizeetan. Hala ere, 2012tik, 65 urte eta gehiagoko irakurleen artean indizeak ehuneko 15 puntu baino gehiago hazi dira ( % 53,7). Gainera, adin-tarte horretan dago alderik txikiena bi sexuen artean.
Liburuak irakurtzen denbora librea ematen duten emakumeen ehunekoa gizonena baino handiagoa da adin-tarte guztietan, eta 17,5 puntuko aldea dago 25 eta 34 urte bitarteko taldean, non emakumeak % 73,4 diren.
Irakurtzen ez duten espainiarrei dagokienez, hamarretik lauk diote aisialdirik ez izatea dela arrazoi nagusia. Kopuru hori % 54,4ra igotzen da 55 eta 64 urte bitarteko biztanleen artean. % 31,1ek adierazi du nahiago duela aisialdia beste entretenimendu batzuetan erabili. Bestalde, irakurtzen ez dutenen % 29,7k interes falta adierazi du, eta % 1,6k ez du irakurtzen ikusmen edo osasun arrazoiengatik.
