2022ko udan, Estatua aurrekaririk gabeko tenperaturetara iritsi zen azken 700 urteetan, eta, horri esker, bero-bolada biziagoak eta iraunkorragoak agertu ziren, eta muturreko lehorteak, batez ere herrialdearen ipar-ekialdean.
Horixe da Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) Natur Zientzien Museo Nazionaleko (MNCN) ikertzaileek parte hartu duten nazioarteko azterlan baten ondorio nagusia, eta 2022ko udan Estatuan izandako tenperaturak aztertu ditu.
Emaitzak Atmospheric Research aldizkarian argitaratu ziren, eta erakusten dute joan den udan Espainiak azken zazpi mendeetako tenperaturarik altuenak erregistratu zituela. Egoera horrek "ingurumenean, gizartean eta ekonomian eragina du", eta neurri politikoak behar ditu ondorioak arintzeko.
Bero-boladak
"Azken hogei urteotan, gero eta maizago gertatzen dira bero-boladak eta lehorteak Espainian, baina 2022koa aparteko uda izan zen, tenperatura-errekorrak gaindituz. Hori errazago gertatu zen Iberiar penintsulara aire-masa oso beroak, Afrikatik etorriak, ohi baino maizago eta iraunkorragoak", azaldu du Ernesto Tejedorrek, MNCN-CSICeko ikertzaileak eta azterlanaren egileetako batek.
Azterketa egiteko, taldeak konparatu egin zituen 2022ko tenperatura- eta prezipitazio-datuak Estatuko Meteorologia Agentziak (AEMET) 75 estaziotan jasotakoekin, "duela 130 urtetik hona, estaziorik zaharrenaren kasuan", dio Tejedorrek.
Azterketaren arabera, itsasoaren azaleko tenperatura 3,3 C, batez besteko tenperatura 2,1 C, hirietako 2 C eta bero-boladen iraupena lau egunez igo zen.
Erabateko lehortea
Gainera, "prezipitazio-datuak Mediterraneoko uda-garaiko ohikoen antzekoak izan ziren arren, tenperatura altuek ebapotranspirazioa gehitzea eragin zuten", eta horrek erabateko lehorte bat ekarri zuen.
Ikertzaileek, halaber, konparatu egin zuten 2022ko udan izandako tenperatura eta ipar-ekialdean kokatutako zuhaitz-eraztunen bidez egindako klima-berreraikuntzak. Azterketa horren arabera, 2022 izan zen azken 700 eta 279 urteetako uda bero eta lehorrena, hurrenez hurren.
2003ko udako bero-boladek ehunka heriotza eragin zituzten, eta Europak tenperaturen igoeraren aurrean duen zaurgarritasuna frogatu zuten. Hori dela eta, zientzialariek ohartarazi dute prebentzio-neurriak hartu behar direla.
"2022ko uda oso anomalia izan arren herrialdearen historia klimatikoan, XXI. mendearen hasieratik gero eta uda beroagoen eredu bat dago, eta horrek areagotu egiten du anomalia hori urte gutxiren buruan errepikatzeko probabilitatea", dio ikertzaileak.
Horregatik, funtsezkoa da klima-aldaketaren ondorioak arintzeko politikak eta planak ezartzen hastea, batez ere, bero-uharteek, oro har, herritar ahulenei eragingo dieten hirietan.
Ikerketaren egileek, besteak beste, erresilientzia hobetzeko eta klima-aldaketara egokitzeko babes klimatikoak eta planak sortzea proposatzen dute.
