Irailaren 15ean, frankismoan torturak salatu zituen biktima bat entzungo du epaile batek

CEAQUAk (Querella Argentinari Laguntzeko Estatuko Koordinakundea) Europa Press-ek jasotako prentsa-ohar batean jakinarazi duenez, Pacheco eta Rosa María García Alcón bikotea lekuko gisa deklaratzeko data berri hau joan den uztailean agerraldia bertan behera utzi ondoren iritsi da, Jacinto Larak -Ecoach-eko abokatuak- azaldu zuenez.

Zitazio berria

Orduan, abokatuak komunikabideen aurrean ohartarazi zuen agerraldia azken orduan bertan behera uztea "gaizki zebilela", "krimen frankistak ez ikertzeari dagokionez Espainiako Estatuaren zigorgabetasun-politikak zuzenean aplikatzea" izan zitekeelako.

Orain, eta data berriak ezartzen duen probidentzia berria jaso ondoren, kasu hori edo antzeko beste batzuk bultzatzen dituzten memoria-erakundeek espero dute "ez oztopatzea" berriro auziaren izapidetzea, "frankismoaren krimenen zigorgabetasunaren aurkako borrokan" izan duen garrantzia dela eta, batez ere "100 auzi aurkeztu" dituztenean.

Gizateriaren aurkako krimenen testuinguruan egindako lehen adierazpena

Oharrean, CEAQUAk gogorarazi du epaitegi horretako indartze-epaileak, Fernando Muñoz Lealek, egin zuela uztaileko etenaldia, "aldez aurretik abisatu gabe", eta, gaineratu duenez, "auzia berriro aztertu behar zuen azalpen bakar gisa eskaini zuen". Horregatik, eta epaitegiko titularrak mahaian duen probidentziarekin, espero dute oraingo honetan "azkenean deklarazioa kereilariari eta lekukoari hartzea eta auziaren izapidetzeak jarraitzea". Ohartarazi dutenez, "lehen aldia izango litzateke prozesu penal baten esparruan deklaratzea frankismoan tortura-delitu bat salatu duen kereilari bat, gizateriaren aurkako krimenen testuinguru batean".

Gainera, adierazi dute adierazpen horretarako data berria ezarri izanak agerian uzten duela "aurreko etenaldia ekarri zuen irregulartasun nabaria", errefortzuko epailearen aldetik, eta adierazi dute Nazio Batuen Torturaren Aurkako Batzordeak, 2023ko uztailaren 27ko Espainiako zazpigarren aldizkako txostenari buruzko azken oharretan, uste duela egungo Memoria Demokratikoaren Legeak ez dituela kentzen giza eskubide larriak, hau da, bortxaketa larriak.

CEAQUAk esan du NBEk Espainiari eskatu diola beharrezko lege-neurriak eta bestelakoak hartzeko, "tortura-egintzak eta bortxazko desagertzeak amnistiaren edo preskripzioaren mende ez daudela bermatzeko, eta debeku hori praktikan zehatz-mehatz betetzeko", eta gaineratu du Batzordeak hartu beharreko neurrien artean berariaz aipatzen duela 1977ko Amnistia Legea indargabetzea.

Horren harira, erakunde horrek nabarmendu du epaileak, Pachecok auzia izapidetzeko onartu ondoren, "Nazio Batuen Batzordeak behin eta berriz emandako oharrak betetzen dituela, besteak beste, Torturaren aurkako Batzordea. Eta Espainiari eskatzen diote ez ditzala sustatu gisa horretako ikerketa judizialak; Txile bezalako beste herrialde batzuek, berriz, epai garrantzitsuak ematen dituzte, hala nola Victor Jararen 1973ko hilketari buruzkoak.

Maiatzeko onarpena

Gogoratu behar da aurtengo maiatzean onartu zela Madrilgo epaitegi batek tramitera onartu zuela frankismoaren errepresaliatu batek Brigada Sozialerako lau kideen aurka jarritako auzi hori, 1975eko abuztuan torturatzea leporatu baitzien.

Horixe zen 2023ko otsailean iragarri ziren lau kereiletako bat, Estatuko segurtasun-indar eta -kidegoetako hogeita hamar bat agenteren aurka, delitu hauengatik: gizateria, hilketa eta diktadura frankistak errepresaliatuen tortura.

Kasu honetan, Julio Pachecok aurkeztutako kereila Madrilgo 50. Instrukzio Epaitegiak onartu zuen, Ana María Iguácel magistratuak 2023ko maiatzaren 12an. Eta onarpen-autoan erabaki zuen deklarazioa hartzea bai kereilariari bai lekuko bati, Rosa María García Alcóni.

Magistratuak, gainera, Artxibo Historiko Nazionalari ofizioa ematea erabaki zuen, salatutako kasuaren aurrekari dokumentalak epaitegira eta Poliziaren Zuzendaritza Nagusira bidal zitzan salatzailearen polizia-espediente osoa eta salatutako lau polizien filiazio-datuak: Álvaro Valdemoro, José Luis Montero Muñoz, José María González Reglero eta José Manuel Villarejo.

Pachecoren kasua

CEAQUAko ordezkariek otsailean prentsaurrekoan azaldu zutenez, Julio Pachecoren kereilan jaso ziren Segurtasun Zuzendaritza Nagusian, Brigada Sozialean, 1975eko abuztuan izandako torturak.

Pachecok, kereilan ageri den lekukotasunean, gogoratu du 19 urte zituela Lavapiésen etxean atxilotu zutela, PCEko kide zela eta Fronte Iraultzaile Antifaszista eta Patriotako kide zela (FRAP).

Haren atxiloketa, azaltzen zuen, teniente baten aurka egun batzuk lehenago gertatutako atentatu baten ondorioz gertatu zela. Poliziaren egoitzara eraman zuten, eta zazpi egunez egon zen han. Salaketa jarri ondoren, torturak izan zituen galdeketan. "Autoinkulatzeko eta komandoan egon zela esateko nahi zuten, terrorismoa leporatu zidaten eta gero azaroan Ordena Publikoko Auzitegira pasatu nintzen", zioen.