Euskadik 84.100 tona etxeko ontzi birziklatu zituen 2022an, aurreko urtean baino %5,6 gehiago

Ohar baten bidez, Ecoembes-ek jakinarazi du euskal herritar bakoitzak 34,9 kilo ontzi bereiziz lagundu zuela, bai edukiontzi eta paperontzi hori zein urdinetan. Gaur egun, EAEn 25.040 edukiontzi hori eta urdin daude birziklatzeko.

Ecoembes-ek azpimarratu duenez, ontzien birziklapenaren bidez ekonomia zirkularrari egiten zaion ekarpena "euskal herritarren artean sendotzen ari da, eta gero eta ontzi gehiago bihur daitezke lehengai berri, haietatik abiatuta beste produktu batzuk sortzeko, hala nola ehunak, hiri-altzariak, hodiak eta ontzi berriak".

Zehazki, Euskadin, iaz, 84.178 tona etxeko plastikozko, metalezko, brikezko eta paperezko eta kartoizko ontzi bidali ziren birziklatzera eta bizitza berri bat ematera.

Material motaren arabera, kopuru horretatik 35.538 tona plastikozko ontziak izan ziren; 37.834 papera eta kartoia; 10.103 metalezko ontziak eta 702 zurezkoak.

Birziklatutako 84.178 tonetatik, 73.939 herritarrek kaleko edukiontzi horietan eta jende asko ibiltzen den tokietan (parke tematikoak, aireportuak, futbol-estadioak, bulegoak, tabernak eta jatetxeak) jarritako koloretako paperontzietatik zetozen.

Gainerako kopurua gainerako frakzioko landareetatik berreskuratzea lortu zen, bereizi gabeko mota guztietako hondakinak iristen baitira.

Izan ere, herritarren parte-hartzea funtsezkoa da birziklatze-prozesurako. Herritarrek etxeetan eta beste leku batzuetan egiten duten bereizketa industria-prozesu luze baten lehen pausoa da. Prozesu hori instalazio birziklatzaile batean amaitzen da, eta hondakinak lehengai berri bihurtzen ditu.

Ecoembes-ek datu horiek azaldu ditu: "bat datoz nazio- eta ingurumen-legedi berriak ezarritako helburuekin, herritarrek egiten duten bereizketaren kantitatea eta kalitatea hobetzeko".

Horregatik, birziklatzeko bereizteko ohitura hori oso finkatuta dagoen arren, helburua da Euskadiko herritarrek gero eta hobeto egitea.

Horretarako, funtsezkoa da azpiegiturak eta zerbitzuak izatea zeregin hori errazteko, hala nola 13.031 edukiontzi horiak eta 12.009 urdin (2021ean baino 365 edukiontzi gehiago), baita beste espazio batzuetan dauden koloretako 1.000 paperontzi baino gehiago ere.

Balantze horren berri izan ondoren, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Iraunkortasuneko sailburuorde Amaia Barredok nabarmendu duenez, "Euskadiren helburua ekonomia zirkular batera aldatzea da, birziklatutako eta berriro ekoizpen-kateetan txertatutako materialaren kopurua handitzeko".

Horrela, "hondakin gutxiago sortzea, zabortegian ezabatzea eta naturako lehen mailako lehengaien erauzketa mugatzea" lortzen da.

Barredoren arabera, "herritarren eta enpresen eginkizuna funtsezkoa da helburu hauek lortzeko: berotegi-efektua eragiten duten gasen emisioak murriztea, biodibertsitateari eustea eta kanpoko herrialdeen mendekotasun txikiagoa duen lurraldea sortzea. Birziklatuz gure ekonomiari, gure osasunari eta gure planetari laguntzen diegu".

"Argi daukagu gure helburu nagusietako bat euskal herritarrak birziklatzea hurbiltzea eta erraztea dela", azpimarratu du, eta gaineratu du Eusko Jaurlaritzak hainbat ekimen egiten dituela "ontziak gaika biltzeko etxetik kanpo denbora pasatzen duten lekuetara".

'BIRZIKLATZEKO BIDEAK'

Bestalde, Ecoembes en Euskadiko kudeatzaileak, Fernando Blázquezek, azpimarratu du horren adibide direla "Birziklatze-bidea" osatzen duten 42 aterpetxeak, erromesak ingurune naturalean hondakinak birziklatzeak eta ez uzteak duen garrantziaz kontzientziatzeko.

Era berean, gogora ekarri du Blázquezek "190 egoitzatan, eguneko zentroetan eta erretiratuen etxeetan jarritako 600 ontzi eta paperontzi baino gehiago edo 130 ikastetxe eta kiroldegitan banatutako 620 ontzi eta paperontziak".

"2022an, RECICLOS birziklatze-proiektu sustatuari eutsi diogu, edarien latak eta plastikozko botilak birziklatzea sustatzeko, eta Donostiako, Bilboko eta Basauriko 572.000 herritarri baino gehiagori iritsi gara", erantsi du Ecoembes-eko kudeatzaileak.

Hala, Euskadik egindako ekarpenari esker, 1.627.313 tona ontzi bidali ziren iaz Estatuan.

Hala, 21,46 milioi m3 ur eta 6,72 milioi MWh energia gutxiago kontsumitu ziren, eta atmosferara 1,69 milioi tona CO2 gutxiago isuri ziren. 2022an, halaber, nabarmendu zuen merkatuan jarritako etxeko plastikozko ontzien %20k material birziklatua erabili zutela, eta, hala, haien zirkulartasuna sustatu zela.