Odol analisi batek eta adimen artifizialaren erabilerak Parkinsonen gaixotasunaren hasiera iragartzeko balioko luke, sintomak agertu eta zazpi urtera baino lehen, Nature Communications aldizkariak gaur argitaratu duen ikerketa baten arabera.
Londresko University Collegeko eta Goettingeko (Alemania) Unibertsitate Zentro Medikoko talde batek parkinsonaren biomarkatzaile berriak eta hobeak bilatu zituen, edozein laborategi handira eraman daitekeen proba batean garatzeko.
Ikaskuntza automatikoaren erabilerarekin, adimen artifizialaren adar bat, parkinsona duten pazienteetan kontzentrazioa aldatuta duten zortzi odol-biomarkatzaile aztertu zituzten, eta sistemak ehuneko ehuneko zehaztasuna duen diagnostiko bat egin zuen.
Hurrengo pausoa, probak, gainera, pertsona batek gaixotasuna garatzeko probabilitatea iragar zezakeen egiaztatzea izan zen.
Ikertzaileek begi-mugimendu azkarrek eragindako jokabide-nahasmendua (iRBD) duten 72 pazienteren odola aztertu zuten; izan ere, gaitz hori duten pertsona horien % 75etik % 80ra sinukleopatia garatuko dute (burmuineko zeluletan alfa-sinukleina izeneko proteina baten metaketa anormalak eragindako burmuineko nahasmendu mota bat), parkinsona barne.
Ikasketa automatikoko tresnak paziente horien odola aztertu zuenean, identifikatu zuen iRBDa zuten gaixoen %79k parkinsona duen norbaiten profil bera zutela.
Hamar urtez jarraitu zieten pazienteei, eta taldeak behar bezala iragarri zuen 16 pazientek garatuko zutela gaixotasuna, eta edozein sintoma agertu baino zazpi urte lehenagora arte egin zuen.
Parkinsona garatuko zietela iragarri zitzaien pazienteen segimendua egiten ari dira oraindik, probaren zehaztasuna are gehiago egiaztatzeko.
"Odolean zortzi proteina zehaztuta, parkinsona izan dezaketen pazienteak identifika ditzakegu hainbat urte lehenago. Horrek esan nahi du terapia farmakologikoak fase goiztiarrago batean har litezkeela, eta horrek, ziurrenik, gaixotasunaren progresioa motelduko luke, edo, are gehiago, gaixotasuna gertatzea saihestuko luke", esan zuen Michael Barlt Goettingengo Unibertsitateko kideak.
Gaixotasuna diagnostikatzeko erabiltzen diren markatzaileek lotura zuzena dute proteina ez-funtzionalen hanturarekin eta degradazioarekin, eta, beraz, "tratamendu farmakologiko berrietarako balizko dianak dira", gaineratu du Barlt-ek.
Taldeak finantzazioa lortzea espero du, txartel batean odol tanta bat jarri eta laborategira bidali ahal izateko proba errazago bat sortzeko, azterketa honetan sintomak agertu aurreko zazpi urteak baino lehen ere gaitza aurreikus dezakeen ikertzeko.
Parkinsona munduan hazkunde azkarrena duen nahasmendu neurodegeneratiboa da; gaur egun, ia 10 milioi pertsonari eragiten die planeta osoan.
Dopamina sortzeko gaitasuna galtzean mugimendua kontrolatzen duen garuneko zatian nerbio-zelulak hil edo hondatzeak eragiten du, proteina bat, alfa-sinukleina, pilatzearen ondorioz.
Gaur egun, dopaminaren ordezko terapiarekin tratatzen dituzte gaixoak, jada sintomak —dardarak, mugimendu geldotasuna eta martxa— eta memoria arazoak garatu dituztenean.
Ikertzaileen ustez, dopamina sortzen duten garuneko zelulak babestuz gaixotasuna mantsotu edo geldiarazi lezaketen tratamenduak aurkitzeko baliagarriak izango lirateke iragarpen eta diagnostiko goiztiarrak.