Israelgo 50 orduko sarekadaren ondoren, 14 palestinar hilda, anbulantziak atxikita eta 50 bat etxebizitza suntsituta, Nur Shamseko biztanleek, okupatutako Zisjordaniako ipar-mendebaldean sortutako errefuxiatu palestinarren kanpalekuak, euren etxeak utzi eta suntsitutako auzo bat ikusi ahal izan zuten igande honetan.

"(Israelgo soldaduak) hau Gaza balitz bezala sartzen dira", esan dio EFEri Nur Shams-eko bizilagun batek, Palestinako Tulkarem hiritik hiru kilometro ekialdera kokatua, bere ahotsa altxatzen duen bitartean, oraindik hunkituta dagoen herri bati normaltasuna itzultzen saiatzen ari diren hondeamakinen eta garabien zarataren gainean.

"Zergatik ez dugu nazioarteko babesik? Zergatik, non dago?", galdetzen du batek, ez duela bere izena azaldu nahi Israelen balizko errepresalien beldur, Zisjordania osoan zehar indarkeria eta errepresio uholdea mantentzen baitu.

Ostiral gauetik gaur goizera arte, errefuxiatuen kanpamentu horretako bizilagunek beldurrez bizi izan dituzte orduak, metrailaren ulupean murgilduta, eta jakinda gazte batzuk – Fatah eta Jihad Islamikoa bezalako fakzio desberdinetako borrokalariak biltzen dituen Tulkaremgo Brigadako kideak – ez zirela bizirik itzuliko etxera.

Hanak, operazio militar suntsitzaile honetan hildako gazteetako baten izebak, Nur Shamsen errepikatzen diren sarekadak, batez ere 2023az geroztik, komunikabideak eta argazkilariak joaten diren "komedia" moduko bat bezala deskribatzen ditu, baina ez da ezer aldatzen.

"Hau da gure errealitatea", dio belo batean estalita eta beltzez jantzita dagoen emakumeak, hildakoa zaintzen ari diren berrogeita hamar senide eta lagunez inguratuta. "Gu hiltzen ari dira", kexatu da.

500 palestinar inguru hil dira

Kanpamenduko kalexketan, 1952an sortua gerraren ondoren desplazatutako errefuxiatu palestinarrentzat eta 1948an Israelgo Estatua sortu zenarentzat, oraindik dozenaka bala-zorro ikus zitezkeen arratsaldean, baita odol-putzu lehorrak ere geletan, altzari guztiak suntsituta eta nonahi sakabanatuta.

Bizilagunek hiru gau aipatu dituzte irten ezinik, janaria erosi ezinik, soldadu batek ateak behera botako zituen edo etxeak operazio-gune gisa hartuko zituen beldurrez, EFEri azaldu diotenez.

"Animaliak bagina bezala egin zuten tiro, etxe hauetako hormen atzean haurrik ez balego bezala, gaixorik ez balego bezala", dio Mustafa Jalilek EFEri, eta behin eta berriz errepikatzen du: "hau ezin da izan, hau ezin da izan".

Jalilek, askok bezala, ez du uste indarkeria gehiago ezarriz eta berunez, Israelek Zisjordania bareago bat lortuko duenik, baizik eta, aitzitik, dio gero eta gazte gehiagok bat egingo dutela "erresistentzia" palestinarraren lerroekin.

"Hildakoetako bat zure aita, zure anaia eta abar bada, azkenean, egoera berari ez badagokio ere, bere gogoz kontra, tartean sartzen da. Gaizki dago, ez dira horrela konpontzen arazoak. Dena ez da hiltzea eta dena ez da jotzea ", dio soldaduek lau ustezko miliziano hil dituzten etxe ondoan.

Israelgo Armadak terrorismoaren aurkako erasoaldi gisa justifikatu zuen bere operazioa. Bertan, tokiko ustezko hamar miliziano hil zituela esan zuen, baita beste 15 pertsona atxilotu eta dozenaka lehergai eta arma aurkitu zituela ere.

Tulkaremgo Brigadako komandantea, Muhamad Jaber, Abu Shujaa bezala ezaguna, sarekadan hil zela zabaldu zuten Palestinako hedabideek. Baina igande honetan, haren irudiak agertu ziren, hildako gazteen hiletetako batzuetan bildutakoen artean txaloturik eta sorbaldetan.

2024aren hasieratik, Tulkaremgo gobernazioa palestinarrentzako fokurik hilgarriena izan da Zisjordanian; lurralde okupatu osoan hildako 157 pertsonetatik 42 hil dira, horien artean ustezko milizianoak ere.

Gazte horietako gehienak gaueko sarekada militarretan hiltzen dituzte, eta borroka bortitzak eragiten dituzte. Hala ere, gutxienez lau pertsona hil dira kolonoen balen ondorioz, eta beste batzuk Israelgo kontrol militarretan hil dituzte soldaduen aurkako ustezko erasoen ondorioz.

Hamasek urriaren 7an egindako erasoaz geroztik, 484 palestinar hil dira Zisjordanian, EFEren eta Palestinako Osasun Ministerioaren datuen arabera. Askok indarkeria uholde bat bezala ikusten dute, eta hori bakarrik hasten ari da.