Hitzarmenean itundutako lanaldia astean 38,3 ordura igo zen 2023an

2023ko asteko 38,3 ordu horiek 1.748,6 orduko urteko batez besteko lanaldiaren baliokideak dira, eta 1.735,7 ordukoak, berriz, 38 ordu inguru astean, 2022ko amaieran erregistratuak, Lan Ministerioaren datuen arabera. EAEri dagokionez, iaz itundutako batez besteko lanaldirik baxuena Bizkaikoa izan zen (1.685,77 (37,2 astean)), ondoren Gipuzkoakoa (1.697,55) eta, azkenik, Arabakoa (1.714,54).

Horiek guztiak Estatuko batez bestekoaren azpitik daude, Nafarroan bezala, non hitzarmen kolektiboek 1.708,52 orduko batez besteko lanaldia hitzartu zuten iaz, hau da, 37,7 ordu astean.

Yolanda Diaz bigarren presidenteorde eta Lan ministroak bilera batera deitu ditu gizarte eragileak datorren ostegunean, lanaldia 37 ordu eta erdira arte murrizteko 2025ean, eta lanaldiaren erregistroan aldaketak egiteko, Sumarioko liderraren beste banderetako bat.

Lanaldiak 10,9 milioi pertsonari eragiten zien iaz, 1,14 milioi enpresatan lan egiten zuten eta 3.512 hitzarmen kolektiboren babespean zeuden.

Orduen urteko zenbaketa da gakoa; izan ere, nahiz eta egun bakoitzean 8 ordu lan egin, hitzarmen bidez ezarritako atseden-egunek edo -aldiek (legezko jaiegun eta oporraldietatik harago) urteko lan-denbora 1.825 ordutik behera murriztu dezakete, hau da, astean 40 ordutik behera.

Astean 37,5 orduko lanaldia urtean 1.712 ordukoa da, Lan Ministerioaren kalkuluen arabera.

40 ordutik gorako lanaldiak

2023ko itxieran indarrean zeuden 3.512 hitzarmenetatik, soilik 290k, 357.496 langileri eragiten dietenak, astean 40 ordu baino gehiagoko lanaldiak dituzte, eta 183k, 436.500 langileri aplikatzen zaizkienak, 39,5 eta 40 ordu bitarteko asteko lanaldiak dituzte hitzartuta.

Talderik ugariena, ia 5,3 milioi langilerekin, astean 38,5 eta 39,5 ordu bitarteko lanaldiak dituzten hitzarmenetan dago; 3,4 milioi, berriz, urtean 1.712 eta 1.758 ordu bitarteko hitzarmenetan daude, hau da, astean 37,5 eta 38,5 ordu bitarteko hitzarmenetan. Orduen behealdean, 1,4milioi langile babesten dituzten 1.093 hitzarmenetan, urtean 1.712 ordu baino gutxiagoko lanaldiak daude hitzartuta, hau da, astean 37,5 ordu baino gutxiagokoak.

Legezko gehieneko lanaldia astean 40 ordukoa da 1983tik, eta urte horretan Langileen Estatutua aldatu zen, ordura arte lanaldi zatituko 43 ordu eta lanaldi jarraituko 42 ordu aurreikusten zituena.

Espainiako estatuko lanaldia Europako batez bestekoa baino handiagoa da. Konparazio homogeneo baten bila, soldatapekoek 37,8 ordu lan egiten dute batez beste astean, Eurostaten 2022ko azken datuen arabera. Datu horien arabera, Europako batez bestekoa 37,5 ordukoa da, eta alde nabarmenak daude herrialdeka eta gorabeheren arabera: Greziak 41 orduko batez besteko lanaldia du, eta Serbiak 43,3 ordukoa, eta Holandak 33,2 ordukoa.

Greziaz eta Serbiaz gain, Poloniako (40,4 ordu), Errumaniako eta Bulgariako (40,2 ordu bietan) langileek izan zituzten lanaldirik luzeenak.

Beste aldean, Holandaz gain, lanaldi laburrenak Alemanian (35,3 ordu), Danimarkan (35,4) eta Norvegian (35,5) izan zituzten. Izan ere, EBko araudiak astean gehienez 48 orduko lanaldia ezartzen du (aparteko orduak barne), eta lanaldi hori handiagoa izan daiteke, estatuko legediak horretarako aukera ematen badu, betiere enpresaburuak akordio bat lortzen badu langilearekin, eta akordio horrek uko egin diezaioke akordioari edo uko egin diezaioke une oro.