'La falta de las mujeres en el sector de la construcción en los trabajos en pie de obra' ikerketak (Emakundeko lanen eta ikerketen argitalpenen lehiaketa irabazi zuen) agerian utzi du "eraikuntza-sektoreko emakumeen arteko desberdintasuna eta ordezkaritza txikia genero-roletan eta estereotipo sexistetan oinarritzen direla", eta sektoreko "erabateko bereizketa" arazo "ikusezin eta normalizatua" dela nabarmendu du.
Emakundeko zuzendariak, Miren Elgarrestak eta ikerketaren egileak, Ane Alonso arkitektoak, Gasteizen egindako prentsaurrekoan aurkeztu dute Emakundek urtero antolatzen duen Lan eta Ikerketa Argitalpenen IX. Lehiaketa irabazi duen azterketa.
Elgarrestak nabarmendu duenez, "genero-rolek eta -estereotipoek iraun egiten dute gizartean, eta eten handiak sortzen dituzte hainbat sektoretan, batzuetan oso modu larrian, esate baterako, eraikuntza-sektorean obran bertan egiten diren lanetan".
Azterlan horren arabera, sektorean emakumeen presentzia %8koa da, eta zuzenean obran bertan egiten diren lan eskuzabalenak kontuan hartzen direnean, portzentajea %1era murrizten da.
Azterketa sektoreko zenbait emakumeren benetako testigantzez hornitzen da, iturginen edo zurginen testigantzez, obran bertan egiten den lanaren errealitatea ezagutzeko eta emakumeen gabezia hori eragiten duten arrazoiak aztertzeko.
Ikerketak erakusten duenez, "eraikuntza-munduko emakumeen desberdintasuna eta ordezkaritza txikia genero-roletan eta estereotipo sexistetan oinarritzen dira, bai eta, oro har, lan-baldintzetan eta sarbidean dauden genero-desberdintasunetan ere".
Halaber, nabarmendu du "sektorean muturreko bereizketa" arazo ikusezin eta normalizatua dela. Alde horretatik, azterlanaren ondorio nagusietako bat hau da: "erabat normalizatuta dagoen errealitate bat izateak ez du eragiten egoera orekatzen saiatzeko eta emakumeei aukera emateko sektorean berdintasun-baldintzetan sartzeko".
Elkarrizketatutako emakumeek hainbat lanbidetan egiten dute lan, hala nola igeltserotzan, iturgintzan, pinturan eta zurgintzan. Ikertzaileak nabarmendu duenez, emakumeek beren lanari buruzko "estereotipo eta mito batzuk desegiten dituzte"; esate baterako, horrelako lanetan beharrezkoa den indar fisikoa, emakumeei sarbidea eragotziko liekeena.
"Eraikuntzako lana nekatua eta fisikoki higatzen dela onartzen dute, baina, uste denaren kontra, ez du indar fisiko gehiegirik behar. Gaur egun obran erabiltzen den makineriak nabarmen aldatu ditu lan gehienak egiteko behar diren eskakizunak", azaldu du ikerketak.
'LANGILE TIPOA' DESERAIKITZEA
Elkarrizketatutako emakumeek diote "ez dela horrenbesteko indarrik behar eta ez dela egia emakumeek ezin dutela garatu". Hori dela eta, "eraikuntzan lan egiten dutenekin zerikusi gutxi duen langile motaren" irudia deseraikitzea da ikerketaren helburua.
Identifikatuta sentitzeko erreferenterik ez izatea da emakumeek hautematen duten azterlanaren beste oztopo "nabarmenetako" bat, "obra emakumeentzat ez dela dioen mezua bidaltzen baitie".
"Estereotipoen baturak --indarra, zikinkeria, arriskuak, irudia,–egoera bat sortzen du, non oztopo horiek gaindituz sektorean sartzera ausartzen diren emakumeak beste lanbide batzuetan baino bi aldiz gehiago saiatzera kondenatzen baitira, eta gizonak, sektorean jarraitu ahal izateko", azpimarratzen du ikerketak.
Ane Alonso ikertzailea (Bilbo, 1971) Arkitekturan lizentziaduna da UPV/EHUn, eta 20 urte baino gehiago daramatza eraikuntzako lana eta lanbideari ekiteko beste modu bat bilatzen.
Emakundek nabarmendu duenez, "hirigintzaren eta arkitektura tradizionalaren praktika profesionala ikuspegi demokratikoago, parte-hartzaileago eta inklusiboago batetik berrikustea proposatu zuten arkitektura-olatuaren parte da Alonso, genero-ikuspegia txertatzeko prozesu parte-hartzaileen bidez".
