El espíritu olímpico de Gipuzkoa
HISTORIA | Un total de 160 guipuzcoanos han participado en los JJOO, más de la mitad de los 283 de la CAV
Amberes 1920
Alonso Areyzaga, José MaríaMDonostia /28-03-1890Tenis 20 (24)
Alonso Areyzaga, ManuelMDonostia / 12-11-1895Tenis 20 (24)
Arabolaza Aramburu, PatricioMIrun /17-03-1893Fútbol 20
Arrate Esnaola, MarianoMDonostia / 12-08-1896Fútbol 20
Artola Letamendia, JuanMDonostia/28-11-1895Fútbol 20
Carrasco Alonso, ManuelMDonostia /27-01-1894Fútbol 20
Eguiazabal Berro, RamónMIrun / 14-04-1896Fútbol 20
Eizaguirre Ostolaza, AgustínMZarautz / 07-10-1897Fútbol 20
Izaguirre Sorzabalbere, M. SilverioMDonostia/31-08-1897Fútbol 20
García Onsalo, MiguelM Donostia / 20-06-1897Atletismo 20
Izaguirre Echaniz, IgnacioMElgoibar/ 26-09-1896Atletismo 20
Mendizabal Mendiburu, FélixMUsurbil /07-03-1891Atletismo 20 (24)
Muguerza Sasieta, JuanMElgoibar / 06-05-1900Atletismo 20
París 1924
Alonso Areyzaga, José MaríaMDonostia / 28-03-1890Tenis 24 (20)
Alonso Areyzaga, ManuelMDonostia /12-11-1895Tenis 24 (20)
Gamborena Hernandorena, F.MIrun / 14-03-1901Fútbol 24
Juantegui Eguren, AntonioMZumarraga / 04-04-1898Fútbol 24
Lizarza Lizarza, GabinoMBerastegi /25-10-1888Atletismo 24
Mendizabal Mendiburu, FélixMUsurbil /07-03-189Atletismo 24 (20)
Zabala Arrondo, José LuisMIrun /15-12-1903Fútbol 24
Alcorta Hermoso, IgnacioMTolosa / 13-12-1906Fútbol 28
Azcorreta Sein, José TrinoMDonostia / 1-09-1902Fútbol 28
Bienzobas Ozkariz, FranciscoMDonostia / 26-03-1909Fútbol 28
Errasti Suinaga, CiriacoMEibar / 08-08-1904Fútbol 28
Gamborena Hernandorena, F.MIrun / 14-03-1901Fútbol 28
Iruretagoyena Ayestaran, LuisMZarautz / 21-06-1907Fútbol 28
Izagirre Goena, JesúsMTolosa /13-04-1906Fútbol 28
Labarta Rey, AmadeoMPasajes / 31-03- 1905Fútbol 28
Marculeta Barbería, MartínMDonostia /24-09-1907Fútbol 28
Mariscal Bemba, ÁngelMDonostia /17-08-1904Fútbol 28
Muñagorri Alcorta, FernandoMAsteasu / 05-08-1907Atletismo 28
Labourdette Bonnecaze, F.MIrun / 02-12-1905Atleti smo 28
Regueiro Pagola, LuisMIrun / 01-07-1908Fútbol 28
Sagarzazu Martínez, ManuelMHondarribia / 15-10-1903Fútbol 28
Zaldua Anabitarte, DomingoMDonostia / 10-07-1903Fútbol 28
Adarraga Elizaran, Juan B.MHernani / 24-06-1924Atletismo 48
Del Campo Esteiber, JuanMZumaia / 01-02-1923Hockey 48
Gómez Segura, AgustínMErrenteria/ 18-11-1922 Fútbol (URSS) 52
Omedes Calonje, LuisMAltza / 12-01-1938 Remo 52
Vega Cortazar, AntonioMDonostia / 18-09-1932Tiro olímpico 52
Espinosa de los Monteros, H.MDonostia /25-05-1916Hípica 56 (60)
Alcorta Azpiroz, Ignacio PedroMDonostia / 19-09-1937Remo 60
Almandoz Lecuona, J. AntonioMDonostia / 10-02-1940Remo 60
Almandoz Lecuona, J. LuisMDonostia / 16-01-1938Remo 60
Amiano Calvo, FaustinoMDonostia / 15-02-1944Remo 60
Areta Samperiz, Luis FelipeMDonostia / 28-03-1942Atletismo 60
Aristegui Isasa, José MaríaMDonostia / 22-12-1928Remo 60
Beitia Sarriegui, SantiagoMDonostia / 28-12-1938Remo 60
Cavero Lataillade, AntonioMDonostia / 07-02-1932Hockey 60
Egibar Pradera, IgnacioMDonostia / 16-07-1931Remo 60
Errandonea Urtizberea, J.M.MIrun /12-12-1940Ciclismo 60
Espinosa de los Monteros, H. MDonostia /25-05-1916Hípica 60 (56)
Falcón Echegoyen, José LuisMOiartzun / 19-07-1938Atletismo 60
Goyeneche Moreno, AlfredoMDonostia /15-12-1937Hípica 60
Gurruchaga Más, EmilioMDonostia /02-07-1934Vela 60
Ibarburu Urcola, JoséMDonostia / 21-02-1928Remo 60
Ibarburu Urrestarazu, ManuelMDonostia / 20-02-1937Remo 60
Leizeaga Urrestarazu, J.M.MAndoain / 25-10-1934Remo 60
Murua Leguizamon, PedroMDonostia / 25-12-1930Hockey 60
Usoz Quintana, Luis MaríaMDonostia / 19-10-1932Hockey 60
Vaqueriza Urquiola, TrinidoMDonostia / 06-08-1929Remo 60
Velar Barriuso, JavierMDonostia /30-03-1933Remo 60
Areta Samperiz, Luis FelipeMDonostia / 28-03-1942Atletismo 64 (60 y 68)
Lasa Urquía, José ManuelMOiartzun / 21-05-1939Ciclismo 64
Perurena Tellechea, DomingoMOiartzun / 15-12-1943Ciclismo 64
Usoz Quintana, Luis MaríaMDonostia /19-10-1932Hockey 64 (60)
Areta Samperiz, Luis FelipeMDonostia / 28-03-1942Atletismo 68 (64 y 60)
Lasa Urquía, Miguel MariMOiartzun / 01-11-1947Ciclismo 68
Martínez Ubago, José LuisMDonostia / 08-11-1926Tiro Olímpico
Santiago Zabaleta, Luis CarlosMErrenteria /05-09-1946Baloncesto 68
Alustiza García, JoséMDonostia / 03-09-1947Hockey 72
Carrera Cortazar, Luis AlbertoMDonostia / 28-11-1947Hockey 72 (76)
Labaca Martínez, SantosMPasaia / 01-11-1949Balonmano 72
donostia - Gipuzkoa es un territorio de deportistas olímpicos. No hay duda. Es una evidencia que se demuestra cada cuatro años. Desde que hace casi un siglo, en los Juegos Olímpicos de Amberes 1920 participaran los primeros representantes de nuestro territorio, concretamente doce, no se ha faltado a la cita olímpica de verano salvo en 1932, en el periodo de la Guerra Civil española y en la II Guerra Mundial. Mientras que en los de invierno, pese al vacío inicial, ha sido más asidua su presencia desde Nagano 1998.
En total han sido 160 los deportistas olímpicos guipuzcoanos que han tenido el honor de disputar unos Juegos Olímpicos (JJOO) hasta la pasada cita de Londres 2012. Un número elevado si lo comparamos con el de la Comunidad Autónoma Vasca (CAV): 283. Esto quiere decir que más de la mitad de los deportistas de la CAV que han competido en unos JJOO son de Gipuzkoa, exactamente el 56,54%, cuando en términos demográficos solo cuenta con el 32% de la población de la comunidad. Y esta supremacía va ligada también al extraordinario nivel exhibido por estos olímpicos de Gipuzkoa, que han conseguido 30 medallas a lo largo de su historia.
de 35 localidades de gipuzkoa Los 158 deportistas guipuzcoanos que han competido en unos Juegos representan a 35 municipios: Donostia, Irun, Zarautz, Elgoibar, Usurbil, Zumarraga, Berastegi, Usurbil, Tolosa, Eibar, Pasaia, Asteasu, Hondarribia, Hernani, Zumaia, Oiartzun, Andoain, Errenteria, Orio, Oñati, Legazpi, Arrasate, Mutriku, Ordizia, Segura, Lezo, Eskoriatza, Azkoitia, Legorreta, Itsasondo, Anoeta, Deba, Ibarra, Ikaztegieta y Lasarte-Oria. Y, lógicamente, la mayoría de los participantes son de la capital del territorio habida cuenta de su mayor número de población.
Unos de los pioneros en el deporte olímpico por parte de Gipuzkoa fueron los hermanos donostiarras Alonso Areyzaga, que además jugaron tanto en Amberes 1920 como en París 1924 como pareja de dobles en tenis.
Es curioso también que un guipuzcoano, Luis Omedes Calonje, haya participado tanto en los Juegos Olímpicos de verano como en los de invierno. En Helsinki 1952 compitió en remo, mientras que en Grenoble 1968 lo hizo en luge, participación esta con la que se estrenó Gipuzkoa en unos JJOO de invierno.
Además, Luis Omedes fue el abanderado estatal en los mencionados Juegos de Helsinki, condición que también asumieron otros dos deportistas del territorio; el futbolista Mariano Arrate en Amberes 1920 y el atleta Félix Mendizabal en París 1924.
participación femenina Las primeras mujeres guipuzcoanas en participar en los JJOO fueron las atletas Blanca Lacambra y Maite Zuñiga en Seúl 1988. En general, hay una abrumadora presencia masculina (casi el 80% en los Juegos de verano). Y se da la circunstancia de que la mitad de los participantes de Gipuzkoa han competido en cuatro deportes: fútbol, atletismo, hockey y remo.
Algunos deportistas que llaman la atención son la donostiarra Maider Telleria, integrante de la selección de hockey hierba, que participó en cuatro ediciones y logró la medalla de oro en Barcelona’92; Iker Martínez y Xabi Fernández, los regatistas guipuzcoanos que obtuvieron el oro en Atenas y la plata en Pekín, además de un duodécimo puesto en Londres; y Iosu Olalla e Iñaki Urdangarin, que fueron bronce tanto en Atlanta 1996 como en Sidney 2000. Son los representantes de nuestro territorio más laureados en la historia de los Juegos Olímpicos.
Arconada Echarri, Luis MiguelMDonostia /26-06-1954Fútbol 76
Azkue Larrañaga, EstebanMOrio / 24-02-1944Tiro Olímpico 76
Benavides Alcíbar, José MaríaMElgoibar /07-01-1945Vela 76 (80
Carrera Cortazar, Luis AlbertoMDonostia / 28-11-1947Hockey 76 (72)
Cid Pardo, RamónMDonostia / 15-08-1954Atletismo 76 (80)
Idígoras Bilbao, SantiagoMOñati /24-07-1953Fútbol 76
Moral Arnaiz, Juan JoséMLegazpi / 20-08-1951Ciclismo 76
Albisu Andrade, Jesús MaríaMErrenteria /08-04-1949Balonmano 80
Benavides Alcíbar, José MaríaMElgoibar / 07-01-1945Vela 80 (76)
Cid Pardo, RamónMDonostia / 15-08-1954Atletismo 80 (76)
Korta Elizondo, José LuisMOrio /25-04-1949Remo 80
Gajate Vidrieles, AgustínMArrasate/ 23-03-1958Fútbol 80
Lasurtegui Berridi, Luis MariMPasaia / 28-03-1956Remo 80 (84 y 88)
Novoa Behovide, José IgnacioMIrun / 20-12-1955Balonmano 80 (84)
Oyarzabal Uranga, José RamónMOiartzun / 07-01-1957Remo 80 (84 y 88)
Pagoaga Larrañaga, José MaríaMMutriku / 11-11-1951Balonmano 80
Uria Bazterrica, Juan JoséMPasaia / 25-07-1956Balonmano (84 y 88)
Alegre Aguirrezabalaga, PedroMIrun /15-08-1961Piragüismo 84
Garmendia Ayerza, HarriMOrdizia /18-06-1966Natación 84
Lasurtegi Berridi, Luis MariMPasaia /28-03-1956Remo 84 (80 y 88)
Novoa Behovide, José IgnacioMIrun / 20-12-1955Balonmano 84 (80)
Oyarzábal Uranga, José RamónMOiartzun /07-01-1957Remo 84 (80 y 88)
Prado Lardizabal, Juan JoséMDonostia/04-02-1956Atletismo 84
Uria Bazterrica, Juan JoséMPasaia / 25-07-1956Balonmano (80 y 88)
Aguirre Arruti, José LuisMOrio/08-03-1967Remo 88
Aldanondo Luzuriaga, JavierMSegura/06-04-1967Ciclismo 88
Caballero Bravo, AntonioMArrasate/24-06-1967 Boxeo 88
Carbayeda Echeverria, XabierMUsurbil/05-10-1966Ciclismo 88
Isasa Irigoyen, XabierMOiartzun/02-06-1966Ciclismo 88
Lacambra Sáiz, BlancaFDonostia/28-08-1965 Atletismo 88
Lasurtegui Berridi, Luis MariMPasaia/28-03-1956 Remo 88 (80 y 84)
Martiarena Irastorza, J.A.MDonostia/14-01-1968Ciclismo 88
Oyarzabal Uranga, J.R.MOiartzun/07-01-1957 Remo 88 (80 y 84)
Rocandio Cilveti, ValentínMDonostia/29-06-1963 Atletismo 88
Segurola Arregui, José MaríaMDonostia/27-04-1966 Remo 88
Urbieta Zubiría, IbonMTolosa/30-04-1967 Remo 88 (92)
Uria Bazterrica, Juan JoséMPasaia/25-07-1956Balonmano 88 (80 y 84)
Zuñiga Álvarez, Miguel ÁngelMIrun/19-10-1959 Balonmano 88
Zuñiga Domínguez, MaiteFEibar/28-12-1964 Atletismo 88 (92 y 96)
Altuna Muñoa, Juan MariaMHondarribia/08-07-1963 Remo 92
Andueza Zabaleta, JosuMLezo/05-06-1973 Remo 92
Andrés Berakoetxea, AmaiaFDonostia/26-06-1966Atletismo 92
Artolazabal Royo, AinhoaFTolosa/06-03-1972Ciclismo 92
Azkue Laso, GarikoitzMDonostia/13-04-1972 Remo 92
Cano Liguori, XabierMDonostia/04-03-1973 Remo 92
Diez de Gereñu Garay, JasoneFEskoriatza/06-06-1967 Balonmano 92
Eizmendi Pérez, MaríaFDonostia/14-02-1972Piragüismo 92 (96 y 00)
Etxaburu Castro, AitorMEibar/17-06-1966 Balonmano 92
Etxaniz Peña, XabierMDonostia/11-04-1970 Piragüismo 92 (96)
Gabellanes Marieta, NagoreFDonostia/25-01-1973 Hockey 92 (96)
García Corrales, DiegoMAzkoitia/12-10-1961 Atletismo 92 (96)
Lasa Goikoetxea, MikelMLegorreta/09-09-1971 Fútbol 92
Makazaga Urrutia, KarmeleFZarautz/14-04-1964 Balonmano 92
Martínez Arrieta, CristinaFDonostia/08-10-1972 Piragüismo 92 (96)
Motos Izeta, TeresaFDonostia/29-12-1963 Hockey 92 (96)
Rey Revilla, SergioMDonostia/04-11-1969 Boxeo 92
Telleria Goñi, MaiderFDonostia/14-07-1973Hockey 92, (96, 00 y 04)
Urbieta Zubiría, IbonMTolosa/30-04-1967 Remo 92 (88)
Ugartemendia, AmaiaFErrenteria/09-06-1966 Balonmano 92
Urdangarin Liebaert, IñakiMZumarraga/15-01-1968 Balonmano 92 (96 y 00)
Villabona Echalecu, DavidMIrun/05-12-1969 Fútbol 92
Zuñiga Domínguez, MaiteFEibar/28-12-1964Atletismo 92 (88 y 96)
Arakama Mendiola, EstebanMIrun/11-02-1973 Piragüismo 96 (00)
Aranburu Balda, IzaskunFDonostia/22-12-1975 Piragüismo 96 (00)
Aranzabal Alkorta, AgustínMDonostia/15-03-1973 Fútbol 96
Eizmendi Pérez, MariaFDonostia/14-02-1972Piragüismo 96 (92 y 00)
Etxaburu Castro, Aitor IñakiMEibar/17-06-1966 Balonmano 96
Etxaniz Peña, XabierMDonostia/11-04-1970 Piragüismo 96 (92)
Gabellanes Marieta, NagoreFDonostia/25-01-1973 Hockey 96 (92)
García Corrales, DiegoMAzkoitia/12-10-1961 Atletismo 96 (92)
Idiakez Barcaiztegui, IñigoMDonostia/08-11-1973 Fútbol 96
Larzabal Fernández, BegoñaFDonostia/19-01-1971 Hockey 96 (00)
Martínez Arrieta, CristinaFDonostia/08-10-1972 Piragüismo 96 (92)
Motos Izeta, TeresaFDonostia/29-12-1963 Hockey 96 (92)
Mujika Aramburu, JokinMItsasondo/22-08-1962Ciclismo 96
Olalla Iraeta, IosuMIrun/15-07-1971 Balonmano 96 (00)
Olano Manzano, AbrahamMAnoeta/22-01-1970 Ciclismo 96 (00)
Telleria Goñi, MaiderFDonostia/14-07-1973 Hockey 96
Urdangarin Liebaert, IñakiMZumarraga/15-01-1968 Balonmano 96 (92 y 00)
Urkizu Sáez, ElenaFDonostia/29-01-1975 Hockey 96 (00)
Zuñiga Domínguez, MaiteFEibar/28-12-1964Atletismo 96 (88 y 92)
Arakama Mendiola, EstebanMIrun/11-02-1973 Piragüismo 00 (96)
Aranburu Balda, IzaskunFDonostia/22-12-1975 Piragüismo 00 (96)
Bravo Acha, MiriamFDeba/29-09-1974 Atletismo 00
Eizmendi Pérez, MaríaFDonostia/14-02-1972 Piragüismo 00 (92 y 96)
Ergüin Bolívar, JonMDonostia/03-03-1980 Piragüismo 00
Larzabal Fernández, BegoñaFDonostia/19-01-1971 Hockey 00 (96)
Odriozola Domínguez, MikelMErrenteria/25-05-1973 Atletismo 00 (08 y 12)
Olalla Iraeta, IosuMIrun/15-07-1971 Balonmano 00 (96)
Olano Manzano, AbrahamMAnoeta/22-01-1970 Ciclismo 00 (96)
Tecedor Aguinaga, JonMDonostia/16-09-1975 Halterofilia 00
Telleria Goñi, MaiderFDonostia/14-07-1973 Hockey 00 (92, 96 y 04)
Urdangarin Liebaert, IñakiMZumarraga/15-01-1968 Balonmano 00 (92 y 96)
Urkizu Sáez, ElenaFDonostia/29-01-1975 Hockey 00 (96)
Agirre Kamio, NaroaFDonostia/15-05-1979 Atletismo 04 (08)
Belaustegui Ruano, JonMDonostia/19-03-1979 Balonmano 04
Fernández Gaztañaga, XabiMIbarra/19-10-1976 Vela 04
Fraile Celaya, SusanaFZumarraga/04-07-1978 Balonmano 04
Luengo Lasa, MaiderFDonostia/31-05-1980 Hockey 04
Maeztu Villabeitia, AsierMDonostia/14-10-1977 Ciclismo 04
Malda Salinas, BárbaraFDonostia/12-05-1984 Hockey 04
Martínez de Lizarduy, IkerMDonostia/16-06-1976 Vela 04
Mirones Sola, EvaFDonostia/08-02-1976 Remo 04
Murua Zubizarreta, AinhoaFZarautz/18-07-1978Triatlón 04
Telleria Goñi, MaiderFDonostia/14-07-1973 Hockey 04 (92, 96 y 00)
Agirre Kamio, NaroaFDonostia/15-05-1979 Atletismo 08 (04)
Aranburu Amorena, JuanjoMIrun/13-10-1981 Tiro Olímpico 08
Belaustegui Ruano, JonMDonostia/19-03-1979 Balonmano 08 (04)
Chourraut Yurramendi, MaialenFDonostia/08-03-1983 Piragüismo 08
Elosegi Alcain, AnderMIrun/14-11-1987 Piragüismo 08
Fernández Gaztañaga, XabiMIbarra/19-10-1976 Vela 08 (04)
Iradier Aguirrezabala, BorjaMZarautz/23-03-1980 Natación 08
Maeztu Villabeitia, AsierMDonostia/14-10-1977 Ciclismo 08 (04)
Malda Salinas, BárbaraFDonostia/12-05-1984 Hockey 08 (04)
Martínez Barbero, JoanaFDonostia/18-11-1980 Bádminton 08
Martínez de Lizarduy, IkerMDonostia/16-06-1976 Vela 08 (04)
Murua Zubizarreta, AinhoaFZarautz/18-07-1978 Triatlón 08 (04)
Olaberria Dorronsoro, LeireFIkaztegieta/17-02-1977 Ciclismo 08
Odriozola Domínguez, MikelMErrenteria/25-05-1973 Atletismo 08 (00 y 12)
Aginagalde Akizu, Julen MIrun/08-12-1982 Balonmano 12
Agirrezabalaga García, MikelMZarautz/08-04-1984 Balonmano 12
Alberto, Nely CarlaFDonostia/02-07-1983 Balonmano 12
Aranburu Amorena, JuanjoMIrun/13-10-1981 Tiro Olímpico 12 (08)
Blanco Echevarría, OianaFOrio/13-05-1983 Judo 12
Chourraut Yurramendi, MaialenFLasarte-Oria/08-03-1983 Piragüismo 12 (08)
Elosegi Alcain, AnderMIrun/14-11-1987 Piragüismo 12 (08)
Fernández Gaztañaga, XabiMIbarra/19-10-1976 Vela 12 (08 y 04)
Martínez de Lizarduy, IkerMDonostia/16-06-1976 Vela 12 (08 y 04)
Murua Zubizarreta, AinhoaFZarautz/18-07-1978 Triatlón 12 (08 y 04)
Odriozola Domínguez, MikelMErrenteria/25-05-1973 Atletismo 12 (08 y 00)
Olaberria Dorronsoro, LeireFIkaztegieta/17-02-1977 Ciclismo 12 (08)
Omedes Calonje, LuisMAltza/12-01- 1938 Luge
Del Rincón López, SilviaFDonostia/03-04-1971 Slalom gigante, slalom
Fernández Roncal, IkerMDonostia/09-09-1977 Snowboard
Zunzunegui, HaritzMTolosa/01-05-1975 Cross country 50 Km
Fernández Roncal, IkerMDonostia/09-09-1977Snowboard
Zunzunegui, HaritzMTolosa/01-05-1975Cross country y Persecución
Fernández Roncal, IkerMDonostia/09-09-1977 Snowboard
Idigoras Mendoza, IbonMZarautz/08-10-1979 Snowboard
De la Cuesta Esnal , PaulMDonostia/28-11-1988 Esquí alpino
De la Cuesta Esnal, PaulMDonostia/28-11-1988 Esquí alpino
Eguibar Bretón, LucasMDonostia/9-02-1993 Snowboard Cross
Rojo, ImanolMTolosa/30-11-1990 Esquí de fondo