8.500 pertsona baino gehiagok –Sevillan Espainiako Gobernuaren Ordezkariordetzak egindako estimazioen arabera, Udaltzaingoak 4.500era jaisten du zifra hori– Andaluziako Gobernuak Sevillan duen egoitza den San Telmo Jauregiaren inguruak bete dituzte igande honetako 12:00etatik, 'gure bizitzak ezin duela itxaron' aldarrikatzeko. Andaluzia osoko bularreko minbiziaren aurkako elkarteek, tartean Amama Sevillak --detekzio goiztiarreko programako akatsak argitu ditu, urtebete baino gehiagoko tumore-lesioak baztertzeko proba diagnostikoak atzeratuz-- deitu duten kontzentrazioaren leloa da hori, "jabetu gaitezen honek ez duela funtzionatzen. Andaluziako Osasun Zerbitzua suntsituta dago".
Angela Claverol Amama Sevillako presidenteak hedabideei adierazi dienez, "biziraupen politikoak ezin du giza biziraupenaren gainetik egon". "Haientzat ez gara ezer, baina erakutsiko diegu asko garela" bularreko minbiziaren baheketaren hutsegiteengatik "erantzunak" eskatzen ditugun emakumeak. Horren adibide da Anabel, bere lehen mamografiak emaitza "ez-eztabaidagarria" eman zuela jakinarazi ez ziotela salatu zuen lehen pazienteetako bat, eta, horregatik, proba osagarri gehiago behar zituela. Joan den urriaren 15ean bular bat kendu zioten, eta elkarretaratzera joan da. "Ez da bidezkoa. Dena galdu dut", esan du malko artean.
'Gure bizitzak ezin du itxaron' lelopean, Andaluziako bularreko minbiziaren aurkako elkarteek "osasun publikoa axola zaion orori" kontzentraziora joateko eskatu zioten. "Behar zaituztegu Andaluziako Juntari erakusteko ez garela 2.000 ezta 20.000 ere... emakume asko garela Andaluzian". Elkarteen mezua bat dator Batzordeak "ardura guztiak garbitu behar" dituela esatean, "osasun sistema publikorako hornidura areagotzeaz gain, baliabide eta giza baliabide nahikoekin".
"Deklarazioen eta argazkien denbora amaitu da. Emakumeek iruzur egin dien eta beren bizitzak arriskuan jarri dituen sistema batean konfiantza izan dute", deitoratu dute. Igande honetako kontzentrazioa San Telmon izango da, Juanma Morenoren Gobernuak "horrelakorik berriro ez dela gertatuko bermatzeko" neurriak iragarri eta onartu ostean.
Bertan bildutakoen aurrean egindako hitzaldian, Claverolek Amamaren lana defendatu du duela 30 urtetik, eta datorren astean, azkenean, Osasun, Lehendakaritza eta Larrialdietako sailburu Antonio Sanzekin elkarteak bilera egingo duela iragarri du. "Ez dakite 25 urte daramatzagula gure boluntarioekin Sevillako lau ospitaleetan. Ikerkuntzarako dirua biltzeko larrua uzten dugu. Errealitate paralelo batean bizi dira", azpimarratu du.
Egingo diren bileretan, "argia nahi dugu, baina ez kamerena", adierazi du, elkartearen "izen ona zikintzeko" "gerra zikina" abiatu dela kritikatu ostean. Angela Claverolek deitoratu egin du "medikuei aurre egiten" saiatu izana, "haiek gure idoloak direnean". "Kudeaketaz hitz egiten ari gara, ez medikuez", esan du Amamaren presidenteak, eta txalo zaparrada jaso dute bertaratutakoen artean. "Bost axola zaigu", esan du Claverolek, "mehatxuak eta irainak" aipatuz. "Kaka bat axola zaie", oihukatu du Amamako presidenteak, eta "murrizketa urteetan" jarri du fokua.
Kaltetuek guztira zenbat diren jakin nahi dute, "berehala" artatu ditzatela eta "bitarteko gehiago" erabil ditzatela. "Guri, bizitza azkar doa. Ahaleginean ez geratzea behar dugu". "Orain da presa dutenean eta entzun nahi ez digutenean, baina baheketen batzordea 2021ean osatu beharko litzateke", Amama Jesus Aguirrerekin bildu zenean, orduan Osasun sailburua eta orain Andaluziako Parlamentuko presidentea zena. "Ba al dakizue zer esan zigun? Beldurtiak ginela", esan du.
Ondoren, Aguirreren ordezkoa izan zen Catalina Garciari, egungo Iraunkortasun kontseilariari, berarekin izandako bileraren "informazioaren zati bat alde batera uztea" leporatu dio. "Memoria daukagu. Aski da", deitoratu du Claverolek, eta azkenean Rocio Hernandez dimititu izanaz mintzatu da. "Ez du izenik ere. Malkoak begietan, gertatzen ari zenaren berri eman genion, eta ez zuen irribarrea aurpegitik ezabatu. Klase politikoaren lotsa".
Baheketa-programak
Rocio Hernandez Osasun sailburuaren dimisioaren ondoren, Antonio Sanzek ordezkatuta, zeinak Lehendakaritzan eta Larrialdietan dituen eskumenei Osasun Saila gehitu baitie, Gobernu Kontseiluak, lehenik eta behin, hamabi milioi eta 119 profesional gehiagorentzako txoke-plan bat onartu zuen bularreko minbiziaren baheketarako; eta, ondoren, 100 milioi eta 709 profesional baino gehiagorentzako plan integral bat, bularreko minbizia zein kolon- eta umetoki-lepoko minbiziaren baheketa-programak indartzeko.
Osasun sailburuak ostiral honetan jakinarazi duenez, BI-RADS 3 ("seguru asko onberak") gisa sailkatutako aurkikuntza erradiologikoak zituzten 2.317 emakume identifikatu dituzte bularreko minbiziaren baheketa-programan, eta horietatik %90 inguru Sevillako Virgen del Rocío Unibertsitate Ospitalekoak dira. Aurkikuntza horien jarraipena egiteko gida klinikoek gomendatutako epea gaindituta zuten.
Urriaren 21ean, 1.778 emakumeri egin zitzaien erradiologoak agindutako proba, eta "ez zitzaien proaktiboki jakinarazi, eta gomendatutako erradiologia-azterketa baino beranduago egin zitzaien". Gainerako emakumeek azaroaren 30a baino lehen dute hitzordua, aipatutako proba egiteko.
Batzordea bularreko minbiziaren asistentzia-prozesu integratua berrikusten eta eguneratzen ari da, 2011tik indarrean dagoena, azken aurrerapen zientifiko, teknologiko eta antolamendukoetara egokitzeko. Eta, aldi berean, adimen artifiziala progresiboki sartuko da baheketa-programan. Tresna horrek emaitza onak erakutsi ditu Kordoban garatutako proiektu pilotuetan, eta zehaztasun diagnostikoa eta sistemaren eraginkortasuna handitzen lagunduko du.
