Shizuokako Unibertsitateak (Japonia) 'PLOS One' aldizkarian argitaratu duen ikerketa berri baten arabera, epe luzerako desagerpena modu fidagarrian saihesteko, emakumeek 2,7 seme-alaba behar dituzte gutxienez emakume bakoitzeko (ugalkortasun-tasa aurrekoa baino askoz handiagoa da).
Emakume bakoitzeko 2,1 seme-alabako ugalkortasun-tasa biztanleria bat mantentzeko behar den ordezkapen-mailatzat hartzen bada ere, zifra horrek ez ditu kontuan hartzen ausazko aldeak seme-alaba kopuruan, heriotza-tasetan, sexuen proportzioan eta heldu batzuek inoiz seme-alabarik ez izateko probabilitatean.
Herri txikietan, ausazko aldakuntza horiek familia leinu osoak suntsi ditzakete. Ikerketa berrian, ikertzaileek eredu matematikoak erabili zituzten aztertzeko aldakortasun demografiko horrek nola eragiten duen populazioen biziraupenean belaunaldi askotan zehar.
Azterlanak erakusten duenez, jaiotza-kopuruan izandako ausazko gorabeherak direla eta, gutxienez 2,7 seme-alabako ugalkortasun-tasa behar da emakume bakoitzeko, iraungipena ziur saihesteko, batez ere herri txikietan. Hala ere, emakumeen joera duen jaiotza-tasa batek, arrak baino eme gehiagorekin, desagertzeko arriskua murrizten du, eta horrek leinu gehiagoren biziraupenari laguntzen dio.
Muturreko baldintzetan emakume gehiago jaiotzen dira
Perspektiba honek aspalditik ikusitako fenomeno ebolutibo bat azaltzen lagun lezake: muturreko baldintzetan, hala nola gerretan, goseteetan edo ingurumen asalduretan, arrak baino eme gehiago jaiotzeko joera dute. Halaber, herri garatu handietan desagertzear ez dagoen arren, familia leinu gehienak desagertu egingo direla iradokitzen du.
Egileek ondorioztatu dutenez, populazioaren benetako iraunkortasunak eta hizkuntzen, kultura-tradizioen eta familia-leinuen iraunkortasunak ohiko ugalkortasun-helburuak birplanteatzea eskatzen dute. Aurkikuntzek eragina dute, halaber, galzorian dauden espezieak kontserbatzeko ekimenetan, baldin eta ugalkortasun-tasa objektiboak ezartzen badira.
"Ugalkortasun- eta hilkortasun-tasetan eta sexuen proportzioan dauden gorabeherak kontuan hartuta, ordezkapen estandarraren maila baino ugalkortasun-tasa handiagoa beharrezkoa da gure biztanleriaren iraunkortasuna bermatzeko", gaineratu dute.
