Klima aldaketak 41 eguneko "bero arriskutsua" gehitu zion 2024ari eta "sufrimendu gogorra" eragin zuen, World Weather Attribution (WWA) eta Climate Central erakundeek egindako ikerketa baten arabera. Bertan, zientzialariek trantsizio "askoz azkarragoa" eskatzen dute, erregai fosilak atzean utziko dituena, eta herrialdeen aldetik muturreko baldintza klimatikoetarako prestakuntza handiagoa.

WWA eta Clima Central zientzialariz osatutako erakundeak dira. Lehenengoa egozpen-azterketetan espezializatuta dago, eta dagoeneko 90 ikerketa baino gehiago egin ditu; bigarrenak, berriz, klima-aldaketa eta horrek pertsonen bizitzan duen eragina aztertzen ditu.

"Bero arriskutsuko egunak"

Txosten horretan, bi erakundeek tokian tokiko "bero arriskutsuko egunak" identifikatu dituzte, 1991 eta 2020 arteko tenperatura beroenen %10erako atalasea kalkulatuz. Egun hauek, tenperatura historikoen 90 pertzentila gainditzen dutenak, osasunerako arrisku handiagoekin lotuta daude. Horren ostean, atalase hori gainditu zuten egunen kopurua klima aldaketarik gabeko agertoki batekin alderatu zuten.

Agirian zehar jakinarazi dutenez, gainera, klima aldaketak El Niñok baino eragin indartsuagoa izan zuen muturreko fenomeno meteorologiko askotan. Izan ere, WWAk aztertutako 29 fenomeno meteorologikoetatik 26 areagotu zituela ondorioztatu dute, gutxienez 3.700 pertsona hil eta milioika gizakiren desplazamendua eragin zutenak.

"Joera zabalago batekin bat egiten du horrek: planetak berotzen jarraitzen duen heinean, klima-aldaketaren eraginak gero eta gehiago gailentzen dira kliman eragiten duten beste faktore natural batzuetan", ohartarazi dute adituek.

2025erako ebazpenak

2025era begira, klima aldaketari heltzeko eta pertsonak muturreko egoeretatik babesteko lau ebazpen ezartzen dituzte egileek. Hauek dira: erregai fosilak azkarrago uztea; alerta goiztiarraren hobekuntzak; beroak eragindako heriotzen jakinarazpena denbora errealean; eta nazioarteko finantzaketa garapen bidean dauden herrialdeei erresilienteagoak izaten laguntzeko.

Joseph Giguere Climate Centraleko ikertzaile elkartuak ohartarazi duenez, gizakien osasuna mehatxatzeko moduko tenperatura altuak "ohikoagoak bihurtzen dira klima-aldaketaren ondorioz". "Herrialde askotan, biztanleek aste gehiago dituzte bero egoteko, eta ia ezinezkoak liratekeen atalaseak izateko arriskua dute, berotze globalaren eraginik gabe", ohartarazi du.

Bere aldetik, Friederike Otto WWAko buru eta Londresko Imperial College-ko zientzia klimatikoko irakasle titularrak azpimarratu du gizarteak ezagutza eta teknologia dituela erregai fosiletatik aldendu eta berriztagarrietara hurbiltzeko, eskaera murrizteko eta deforestazioa geldiarazteko.

Bere ustez, neurri horiek martxan jarri behar dira, eta ez da karbono dioxidoa (CO2) ezabatzeko teknologiekin "distraituta" egon behar, izan ere, "ez du funtzionatuko gainerako guztia egin gabe". "Konponbideak gure aurrean egon dira urteetan. 2025ean, herrialde guztiek ahaleginak areagotu behar dituzte erregai fosilak energia berriztagarriekin ordezkatzeko eta muturreko klimarako prestatzeko", ohartarazi du.