Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroak (CVTTH) odola emateko deia egin du, euskal herritarren %2,3k bakarrik ematen duelako odola, eta "zaila" delako "ordezkoak aurkitzea". Ildo horretan, zentroak ziurtatu du urtero lortzen diren baino emaile gehiago galtzen direla, odola eman ezin duen ohiko emaile bakoitzeko bi berri beharko liratekeela, eta odol-stocka egoera idealaren % 40-50 azpitik dagoela.

Iñigo Salaverri TGEEZko Bizkaiko Odol Ematearen Sustapen arduradunak Europa Pressi jakinarazi dionez, 2024an, orain arte bezala, odol-emateak maila egonkorrean daude, iazko 2023ko datuekin alderatuta.

Hala ere, odola behar dela ziurtatu du, "ezin baita fabrikatu", eta odol-emateetatik lortutako produktuak "bakarrak dira eta ezin dira ordezkatu". Zentzu horretan, egunero ehunka pertsonak transfusioak edo deribatu plasmatikoren bat (sendagai gisa) jasotzen dutela kontzientziatzeko beharra defendatu du.

Azaldu duenez, gaur egun "atzeraldi fasean" dago, biztanleriaren piramidea alderantzikatu den heinean eta, gizartearen beste hainbat alderditan gertatzen den bezala, gaur egun egoera odol-osagai gehiago behar dituen populazio zahartu batena da.

Ordezko piezarik gabe

Gainera, odola ematetik "erretiratzen" diren pertsonak gero eta gehiago direla adierazi du, eta "zaila" dela "ordezkoak bilatzea"; izan ere, normalean, zaharrak oso emaile fidelak izaten dira, urtean 3 edo 4 aldiz ematen baitute; emaile berriek, berriz, urtean behin edo bitan ematen dute odola, eta, beraz, jada eman ezin duen ohiko emaile bakoitzeko, bi emaile berri beharko lirateke.

Gaur egun, Euskadiko biztanleria osotik, %2,3k baino ez dute odola ematen, Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroak emandako datuen arabera. Zentro horrek azaldu duenez, ohiko odol-ematea hiru osagaitan banatzen da.

Hematiak edo globulu gorriak dira lehen osagaiak, eta ebakuntzak, transplanteak, istripuak, hezur-muinaren transplanteak eta abar egiteko erabiltzen dira. Beste osagaietako bat plaketak dira, minbizia duten pazienteei, bihotzeko, gibeleko edo muineko transplanteei eta abarri zuzendutakoak. Plasmaren zati handi bat, berriz, Euskadiko gaixoek egunero behar dituzten sendagaiak sortzeko eta botikak fabrikatzeko erabiltzen da.

Odola iraungi egiten da, eta, beraz, ezin da stock oso handirik sortu, eta, Salaverrik aitortu duenez, erreserbak "erdipurdi" daude; izan ere, Euskadik 10 egun inguruko stocka behar du, eta, gaur egun, egoera ideala baino %40-50 beherago dago.

Donazioaren beherakada udan

Egunero 400 odol-emate behar dira, baina uztailetik aurrera "oso zaila" da 300etik gora igotzea. Hori dela eta, TGEEZek nabarmendu du garrantzitsua dela odol-ematea; izan ere, odol-ematea % 30 jaisten da uztailean, eta % 50 abuztuan, oro har, eta udan, biztanleria oporrengatik sakabanatuta dagoenez, segurtasun-stocka erabili ohi da, "odola ezin baita falta". odola faltako balitz, kasurik larrienean, "osasun sistemaren zati handi bat geldiaraz liteke", azpimarratu du.

2023an, Euskadik 50.000 emaile inguru zituen, baina, adierazi dutenez, udan, normalean, jendea oporretara joan ohi da eta bere ohiko errutinatik atseden hartzen du; hori dela eta, "oso garrantzitsua" da uztail erdi eta bukaerarako stock on bat izatea, kontuan hartuta uztailean egindako odol emateak, ekain edo maiatzekoekin alderatuta, %27 inguru murrizten direla.

TGEEZeko Bizkaiko Odol Ematearen Sustapen arduradunak azpimarratu du jende gehiagok ulertu behar duela odol-emateak zer esan nahi duen; izan ere, urtero lortzen diren emaile berriak baino gehiago galtzen dira, eta berriek, askotan, behin bakarrik ematen dute odola.

Bestalde, plasmaferesi-programa batekin hasi direla esan du, plasmatik datozen sendagaien autosufizientzia lortzeko, odol-emaile guztien oinarria handitzeko, ohiko odol-ematea areagotzeko eta, gainera, autosufizientzia lortzeko 6.000 plasmaferesi-emaile inguru lortzeko.