Atzo arratsaldean, Hondarribian, Gipuzkoan, Kutxa Entrega ospatu genuen. Kutxa, berez, neurri eta pisu handiko zurezko kutxa zahar besterik ez izan arren, antzinako erritual baten eta horri eusten dion erakundearen ikurra da: Hondarribiko San Pedro Itsas Gizonen Kofradia sekularra. 1361ean sortua –badakigu ohiturazko araututa lehenago existitzen zela– munduko gizarte-erakunde zaharrenetako bat dela ziurtatu daiteke. Tira... Santio egunean, Portua izeneko ezagutzen den Hondarribiko arrantzale-auzoan hiri zaharraruntz abiatzeko desfile alai eta ikuskarri bat prestatzen da. Udal Musika Bandak eta, hamabi txotxuk, arraunak sorbaldan eramanez, hasten dute martxa. Haien atzetik, Manilako mantoi koloretsu batekin jantzita, Kutxa eramailea, arrantzale-familiako neska bat. Gero, erakundeetako eta Kofradiako agintarien txanda da eta, azkenik, arrantza-ontzien patroiak, kofradiakideak eta arrantzaleak doaz. Behin hirigune historikoan, Jasokundeko eta Sagarrondoko Andre Mariaren Parrokiako sakristian, aurreko urteko arrantza-balantze zehatz eta kontuak emateko ekitaldi solemnea egiten da eta, lau urtean behin, ekainaren 29ean –Done Pedro patroiaren eguna– aukeratutako Kofradiako zuzendaritza-batzordeko kide berrien karguaren hartzea ere. Horrela, erlikiak, liburuak eta Kofradiako jarduera ziurtatzen duten gainerako dokumentuak Kutxara itzulitakoan, egindako bidea desegiten du desfileak. Portuan dagoeneko, Kofradiaren egoitza den eraikin xumearen arko historikopean, Kutxa eramaileak bere buruari bira eta bira eta bira egiten dio antzinako oparotasun erritu bat berrituz, zenbat eta buelta gehiago eman, orduan arrantza-harrapaketak hobeak izango baitira. Kutxa Entrega egunean, nere bihotz irundarraren taupadak hondarribiar bihurtzen dira naturaltasun osoz. Harrotasunez ere, Hondarribiko gizon-emakumeek irmo sinisten dudan balorenetako batez urtez urte sendotzen dutelako: Izan zirelako, gara, garelako izango dira. Herri-nortasunaren zeinuak, ezaugarriak… Hondarribia magikoa.