nik uste baino arrasto sakonagoa utzi izango dit Lazkao Txikik, hartaz eta huntaz ari naizela askotan baliatzen ditut behintzat Abaliñeko semearen ateraldi eta pasadizoak.
Duela hogeita hamarren bat urte barnetegi batera eraman zuten Joxemiel, bertsolari gazte baten laguntzaz euskara-ikasleei klase teoriko-praktiko bat ematera. Denak txoraturik: “bertsolaritza sorginkeria da!” Lanak amaitu ondoren, irakasleekin afaltzera gonbidatu zituzten, eta baietz. Maisu batek hitz egiten omen zuen gehien.
- Ez zarela gogoratzen nire aitaz, Joxemiel? Bai, gizona! Izan ere, hainbeste aldiz izan zara zu nire herrian bertsotan!
Lazkao Txiki oso zorrotza zen hizkuntzaren gorabeherekin, eta irakasle haren hizketa-moldeaz ere sufritzen ari zen, nonbait. Barruan gorde ezinik eraso zion arte.
- Ari haiz baina, ez haiz ederki ari. -bota zuen bat-batean.
Denak isil-isilik geratu ziren; sekulako tentsioa sortu zen Joxemielek maisu bati beste guztien aurrean hori esan ondoren. Orduan ekin zion arrazoibideari.
- Nire aita, nire herria... Horiek sekula ez dituk horrela esan izan euskaraz. Berdin zaiok seme bakarra bahaiz ere: gure aita, zeruetan zarena. Eta gure herria. Herria osoa heurea al duk, ala?
Denak mutu, purrustadaren jomugan zegoen irakasleak bere burua defendatzeko erreakzionatu zuen arte.
- Joño! Orduan, zer esan behar dut, gure emaztea?
- Badaezpada ere...
Sorgina zen Joxemiel, sorgin hutsa.
Txiki-handiaren ateraldirik gehienek bezala, gogoetarako bidea ematen du honek ere. Ez ote da gure gizartea gero eta NIagoa? Lehen jendarteak bazuen bihurrikeriaren bat egin zuen haurrari kargu har-tzeko autoritatea eta heziketa-zentzua. Orain kontuz esan ezer inori: “zu ere zara inor nire semeari errieta egiteko!” Benito Lertxundi handiak ere “Nere herria” dio behin eta berriz, non eta sentimendu eta arnasa kolektibo baten ereserki izan nahi duen “Mirotzak” kantu ederrean.
Herri gisa etorkizunik izango badugu, lehenbailehen pasatu beharko dugu NItik GU izatera.
