2010eko eta 2011ko uda psikosi txiki bat izan zen Gipuzkoako kostaldean: karabela portugaldarra bere uretan agertu zen, neurri batean korronteengatik eta beste batzuetan uraren tenperaturagatik. Hamabi urte geroago, Kontxako badian izan zen, marmoken ziztadek jotako hiru pertsonarekin, horietako bi Ondarretan eta beste bat Santa Klara uhartean. Datu berririk ezean, karabela portugaldarrak izan daitezke. Baina, zer egin ziztada bat jasaten badugu?
Marmoka-ziztada baten aurreko ohiko erremedioek ez dute funtzionatzen karabela edo fragata portugaldar baten erasoaren aurrean. Hala ere, ez da marmoka bat, itxura izan arren. Ez da animalia bat bere horretan, haien kolonia bat baizik, baina egin dezaketen kaltea heriotza izan daiteke kasurik kontatuenetan eta muturrekoenetan.
Lehenik eta behin, arreta jarri behar da erakundeek bainua hartzeko orduan egin ditzaketen abisuetan; izan ere, uretan karabela portugaldarrak agertu badira, abisu horiek prebeni ditzakete. Gasez betetako poltsa urdin garden moduko bat da, 30 zentimetro ingurukoa, kolore moreko kandela batekin, mugitzen laguntzen diona, 10 eta 20 zentimetro arteko garroekin, nahiz eta metro erdira irits daitezkeen harrapakina harrapatzeko.
Zer egin karabela portugaldar baten ziztadaren aurrean?
- Lehenengo gomendioetako bat da ez ukitzea ingurua, ezta urratzea ere, erredura baten antzeko mina eta itxura izango baititu.
- Ezta ingurua ur gezaz igurztea bururatu ere (ur gaziarekin arindu dezakezu), gernuarekin edo harearekin, lokatzarekin edo toallekin.
- Ingurua tratatu behar denean (garroak kentzeko, adibidez), eskularruak erabili behar dira. Edonola ere, kontuz sakatu: pozoia gehiago zabaldu dezakezu.
- Ekidin eguzkitan egotea.
- Larrialdi zerbitzuetara gerturatu.
