Lau lurralde eta Donostiako sei festa Itzurunen jantzietan

Donostia. Erromualdo, Estitxu, Eneko, Blanca, Manrique, Karmeli, Mattin eta Maritxu dira Donostiako Itzurun konpartsako erraldoiak. Lau bikote dira eta lau metrotik gora neurtzen ditu bakoi-tzak, 60 kilo inguruko pisuarekin.

Bikote bakoitzak Hego Euskal Herriko lurralde bateko ohiko jantzia darama. Hala, Erromualdo eta Estitxu arabarrak dira. Erromualdo izaten da konpartsaren buru eta kolorez betetako jantzia darama, jai giroa zabaltzen joateko. Estitxu ere Araba hegoaldeko herrietako dantzaria da.

Eneko eta Blanca, aldiz, Erronkarikoak dira, eta Nafarroako inguru horretako ohiko trajeak daramatzate. Manrique eta Karmeli, aldiz, gipuzkoarrak dira eta arrantzaleak. Gizonak Orioko balezaleen jantzia darama eta emakumeak, Pasai Donibaneko batelerarena, herritarrak San Pedrotik Donibanera txalupan eramaten zituztenek bezala. Gainera, pisu-tsuena da Karmeli, 67 kilo baititu.

Azken bikotea bizkaitarra da. Mattin olagizona da, ikatz mehategietan lanean aritutakoa; Maritxu, berriz, baserriko etxekoandrea.

buruhandiak Erraldoiekin batera hamahiru buruhandi ateratzen dira kalera Itzurun konpartsan. Kasu honetan, Donostiako festa guztien sinbolo dira eta, kasu honetan ere bai, bikoteka ateratzen dira normalean.

Salbuespen bat dago: San Sebastian egun handia irudikatzeko bi ez, hiru buruhandi baitaude. Danborjole bat, sukaldari bat eta kantinera bat aritzen dira umeen atzetik korrika.

Danborradaren ondoren kaldereroak datoz otsailean, eta Hungariatik etorritako bikote bat ere badago buruhandien artean. Eta, haiekin batera, artzain eta iñude bat ere bai, guztiek inauteriak badatozela batera iragar-tzen dute eta. Inauteriak ordezka-tzeko beste bikote bat ere badago, arlekin jantzia duena.

Aste Nagusia udako festa garrantzitsuena da eta garai batean uda partean Donostian ohikoak ziren bisitari eta herritarren jantziak dituzten buruhandiek ordezkatzen dute. Belle Epoque garaiko bi pertsonaia dira.

Eta Donostiako festa egutegia normalean abenduan Santo Tomas azokarekin bukatzen denez, beste bi baserritarrek osatzen dute buruhandien taldea. Horietako batek, gainera, Realaren bufanda eraman ohi du sorbaldan.

Guztiak aterako dira kalera, berriz ere, hurrengo Aste Nagusian.