Garunak azkarrago zahartu ziren pandemian, baita infektatu gabeko pertsonetan ere

Hori da Nottinghamgo Unibertsitateko (Erresuma Batua) zientzialariek zuzendutako ia mila pertsonarekin egindako lan baten ondorio nagusia, zeinak, gainera, agerian utzi baitzuen garunaren zahartze hori nabarmenagoa izan zela ingurune soziodemografiko behartsuetako gizonengan eta pertsonengan. Hala ere, azterlanak baditu muga batzuk.

Aurretik egindako ikerketek erakutsi zuten COVID-19aren eta garunaren zahartzearen eta narriadura kognitiboaren ezaugarri molekularren arteko loturak zeudela. Hala ere, oraindik ez zen ezarri aldi pandemikoak berak (infekzio egoera gorabehera) garunaren zahartzeari eragin ote zion biztanleria orokorrean.

Zahartze hori mapatzeko, zientzialariek Erresuma Batuko 15.334 parte-hartzaile osasuntsuko Biobankutik lortutako garun-eskanerrekin entrenatutako ikaskuntza automatikoko ereduak erabili zituzten, pertsona baten adin zerebralaren eta haren adin errealaren arteko aldea neurtzeko (adin zerebralaren arrakala).

Eredu hau ondoren 996 parte-hartzaile osasuntsuen burmuineko bi erresonantzia magnetiko aztertzeko erabili zen, gutxienez bi urteko aldearekin hartuak. Kontrol taldean (564 pertsona), bi eskanerrak pandemiaren aurretik egin ziren, eta "pandemia" taldean (432 pertsona), eskaner bat pandemia hasi aurretik egin zen, eta beste bat pandemia hasi ondoren.

5,5 hilabete gehiago

Egileek ikusi zuten, bigarren eskanerrerako, "pandemia" taldeko partaideen garunak, batez beste, kontrol taldekoak baino 5,5 hilabete azkarrago zahartu zirela , aldizkariaren ohar batek azaldu duenez.

Pandemia garaian garunaren zahartze bizkorra ikusi zen, parte-hartzaileak infektatuta egon ziren ala ez kontuan hartu gabe.

Hala ere, SARS-CoV-2 infekzioa azelerazio-tasa handiagoarekin lotu zen adinak gora egin ahala.

Artikuluan, egileek gogorarazten dute aldez aurretik egindako azterlanek baieztatzen dutela gizartearen isolamenduak eta hautemandako bakardadeak aldaketa estrukturalak eta funtzionalak eragiten dituztela garunean, eta garunaren zahartze bizkorra bultzatzea espero dela.

Ali-Reza Mohammadi-Nejad, ikerketaren zuzendaria, gehien harritu zuena izan zen covid izan ez zuten pertsonek ere "hazkunde esanguratsua" erakutsi zutela garunaren zahartze tasetan.

"Horrek erakusten du pandemiaren esperientziak berak, isolamendutik ziurgabetasuneraino, zenbateraino eragin dion gure garunaren osasunari", laburbildu du Nottinghamgo Unibertsitateak ohar batean.

Bestalde, taldeak hamar probaren bidez ebaluatu zuen parte-hartzaileen errendimendu kognitiboa. Ohartu ziren garunaren zahartze azeleratua errendimendu kognitiboa murriztearekin lotzen zela, bereziki malgutasun mentala eta prozesatze-abiadura bezalako probetan, SARS-CoV-2k infektatutakoen artean soilik.

Azterketaren mugak eta zuhurtasuna

Egileek azterlanaren hainbat muga aipatu dituzte, hala nola ondorio horien iraupena zehazteko ezintasuna eta datu globalik eza.

Era berean, nabarmendu dute garunaren zahartzea itzulgarria izan daitekeela, nahiz eta hori ezin den gaur egun kohorte horretan ebaluatu.

Hala ere, datu horiek SARS-CoV-2arekiko eta pandemiarekiko zeharkako zein zuzeneko esposizioaren eragina azpimarratzen dute, eta horrek etorkizuneko krisietan garuneko osasunean emaitzak hobetzeko ikerketa espezifikoaren beharra azpimarratzen du.

Masud Husain Oxfordeko Unibertsitateko Neurologia eta Neurozientzia Kognitiboko katedradunak dioenez, kontu handiz egindako analisia bada ere, zuhurtziaz interpretatu behar da.

Alde horretatik, Husainek -ez du ikerketan parte hartzen- zehazten du bi taldeen arteko adin zerebralaren aldea, batez beste, bost hilabetekoa zela, eta errendimendu kognitiboaren bereizketa proba horietako bat osatzeko behar zen denbora osora mugatu zela.

Eta horrek eguneroko bizitzan alde esanguratsurik ote dakarren galdetzen dio bere buruari, Science Media Centre britainiarrari, kazetarientzako baliabide zientifikoen plataforma bati, egindako adierazpenetan.