ertsonaiek beraien gauzak deskubritzeko leku aproposean ipintzen dituzte road-trip delakoek, eta horregatik dira hain erakargarriak. Niri denak gustatzen zaizkit, bidaiak direlako eta bidaia beti eskertzen delako “. Lara Izagirre zornotzarrak argi zuen Un otoño sin Berlín filmaren ostean “film arina, udakoa eta argi-tsua” egin nahi zuela. Emakume bati buruzko istorio bat, emakume batek idatzia eta emakumeen artean egina. Edota, berak dioen bezala, “komedia feminista bat”. Kostatu da aurrera ateratzea, baina Nora, azkenean, errealitate bihurtu da, eta Zinemira saila inauguratu zuen atzo.
Denbora nahikoa pasa da, Ane eta Peio, maitasun istorio bat piper artean proiektua aurkeztu zuenetik; bere bigarren film luzea izango zen, Un otoño sin Berlín izenekoarekin debut arrakastatsua izan ondoren, Irene Escolar protagonistak Goya saria jaso baitzuen orduan. Izagirrek protagonistaren antzeko bidaia bati ekin behar izan dio filma aurrera atera ahal izateko, eta horrek aldaketa asko ekarri baditu ere, “mamia bera da”. “Film arina, udakoa eta argitsua egin nahi nuen. Ekintzak eta trama asko aldatu dira, eta horregatik aldatu dut izenburua, jatorrizko gidoiarekin lotzen ninduena itxita “, esan du zuzendariak. Inolaz ere, garrantzitsuena mantendu zuen: emakume protagonista bat, bidaia bat euskal kostaldean zehar eta aitona baten istorioa.
Hiru elementu horiekin, Norak kanporanzko bidaia bat kontatzen du. Kanporako bidaia honetan, hogeita hamar urteko neskatilak ez daki bizi-tzak zer ekarriko dion, prestatzen ari zen etorkizun hura ez baita inoiz iritsiko. “Gure arrakasta eta ametsei buruz hitz egiten du, baita horiek nork eraikitzen dituenari buruz ere. Batzuetan, aldez aurretik ezarritako ametsen atzetik ibiltzen gara. Esate baterako, zinema egiten dugunoi gauzak ondo joatea filmak egin eta Oscarrak irabaztea dela dirudi, eta sarritan, bidean ditugun beste hainbat lan, dokumentalak, film laburrak, baita ezkontzak grabatzea ere, oso aberasgarria izaten da, eta baten amets ere bilakatu daiteke. Norak ezarritako ametsa lortu nahi du, eta bidaian zehar bere neurrira egokituko du amets hori”, azaldu du.
Hala, oso hurbilekoa zuen aitona hil ondoren, eta Noraren ametsa zen bidaia-aldizkari espezializatu baten ezetza jaso duenean, protagonistak furgoneta baten bakardadean bidaia bat hasiko du Izagirreren jaioterria den Zornotzatik Iparralderaino, bidean Lekeitiotik eta Urdaibaitik igarota. Abentura eta lagun txikiz betetako ibilbidea izango da, “une jakin batean bizitza aldatzen dizuten elkarrizketaz blai”, eta, denak elkartuta “beste leku batera eramaten zaituztenak”.
Topaketa hauen une gorenean, Norak aurrez aurre ezagutuko du berak izan nahiko lukeenaren bertsioa; hain zuzen ere, lan egin nahi zuen aldizkariarentzat idazten duen turista amerikar bat ezagutuko duenean. “Izan nahi dugunarekin amets egiten dugunean, batzuetan huts egiten dugu”, hausnartu du zuzendariak.
Emakumezkoen taldea
“Oso arraroa da ‘Nora’ gehiago izatea”
Identitatearen bila egindako bidaia hau, nagusiki, Ane Pikaza aktorearen lanean oinarritzen da. Castingera “zurrunbilo bat bezala” sartu omen zen, eta duela bost urte Irene Escolarrekin gertatu bezala, bere senak eskatuta, haren aldeko apustua egitea erabaki zuen Izagirrek. “Filmaren pisua berak eraman behar zuenez, proiektua bere bizitzako lantzat hartuko zuen norbait behar nuen”, esan du zinemagileak, eta filmatzen hasi baino urtebete lehenago erabakita zeukan protagonista aktore bilbotarra izango zela.
“Norak asko jaso du Anerengandik, eta baita Anek Norarengandik ere”, adierazi du. Aktoreei castinga egiteko erabiliko zituzten eszenak bidali zizkienean, Pikaza izan omen zen asko gustatzen zitzaizkiola erantzun zuen bakarra: “Hasieratik esan zuen hura berarentzat zela eta hori pantailan nabaritu egiten da”.
Gainonerako aktoreak, ondoan askatzen zuten kimika gorabeheran aukeratu zituzten. Denak, Ramon Barea izan ezik; Un otoño sin Berlín filmean ere parte hartu zuen, eta Izagirreren hitzetan “nire film guztietan” izan nahi omen du.
Kameren atzean, bere lehen filmean bezalaxe, zornotzarra emakume ugariz inguratu da; zinemagintzaren industrian ezohikoa da hori, eta oso harro sentiarazten du, are gehiago koronabirusak ekarriko duen eragina kontuan hartuta. “Zoritxarrez, oso arraroa litzateke Nora gehiago izatea. Datorren krisialdia kontuan izanik, horrelako istorioak egitea gero eta zailagoa izango da. Ez da berebiziko istorioa, eta pozik nago Euskadin iraultza txiki bat eragin duelako”, gaineratu du.
Eta Un otoño sin Berlín filmaren kutunekin jarraitzeko, Izagirrek 4:3ko formatuaren aldeko apustua egin du berriz ere, berarentzat modu naturalean sortzen dena eta begikotasun handiagoa ematen diona: “Mundu guztiari gertatuko ez zaion zerbait emozionala da, eta munduarekiko dudan ikuspegiarekin hobeto datorrena”. Begirada hori berriz ere feminista, argitsua eta eguzkitsua da; eta, bidaia, gehienetan, kanpokoa soilik ez dela adierazten du.
