Adimen artifizial sortzailerako EBren arauak abuztuaren 2an sartuko dira indarrean

Larunbat honetan, abuztuaren 2an, sartuko dira indarrean Europar Batasuneko arauak adimen artifizial sortzailearen ereduetarako, zeinak OpenAIren ChatGPT edo Googleren Gemini bezalako sistema handiak egile eskubideek babestutako edukiak errespetatzera eta informazio diskriminatzailerik eta oinarrizko eskubideen kontrakorik ez ematera behartzen dituzten.

Betebeharrak EBko adimen artifizialaren legearen parte dira. Legea iaz sartu zen indarrean, eta 2027ra arte hedatuko da pixkanaka.

Legea aitzindaria da munduan, eta teknologia erabiltzea baimentzen edo debekatzen du, pertsonentzat sortzen duen arriskuaren arabera. Duela bi aste, Europako Batzordeak araua betetzeko adimen artifizial sortzaileko sistemek jarraitu beharko dituzten jarraibideak argitaratu zituen.

Borondatezko jokabide-kode hori Metak jada esan du ez duela sinatuko, eta xAIk, Elon Musk handikiaren enpresak, neurri batean baino ez du egingo, Estatu Batuak EB presionatzen ari diren testuinguru batean, teknologia handien boterea kontrolatzeko indarrean jarri berri diren legeengatik, gehienak estatubatuarrak.

Adimen artifizialaren legeak ez ezik, merkatu digitalen legeak ere –teknologien eta zerbitzu digitalen arteko lehia askearen jarraibideak ezartzen ditu– legez kanpoko edukiari aurre egitera behartzen ditu.

"Jokabide kodearen (segurtasun kodearen) kapitulu bakarra sinatu nahi badute, oso ondo dago", esan zuen atzo Thomas Regnier Europako Batzordeko Subiranotasun Teknologikoko bozeramaileak, dokumentua borondatezkoa dela gogoraraziz.

"Jakina, nahiago genuke beste bi kapituluak sinatuko balituzte (egile-eskubideei eta gardentasunari buruzkoak)". Beste bi kapituluei dagokienez, "araudia" betetzen dutela frogatu beharko dute, "aukera bat ez dena adimen artifizialaren legea betetzea baita", zehaztu du Regnierrek.

Jabetza intelektuala eta giza eskubideak

Bruselak adimen artifizial sortzaileko sistemei, batez ere kalkulatzeko gaitasun handia dutelako arrisku handikotzat jotakoei, eskatu die ez entrenatzeko egile-eskubideek babestutako datuekin, eta erabiltzaileei eragin diezaieketen arriskua ebaluatzeko.

Zehazki, azter dezatela zenbateraino eragin dezaketen giza eskubideen urraketek eta beste arrisku batzuk dauden, hala nola pertsonek kontrola galtzea edo istripu kimikoak, biologikoak eta nuklearrak izatea.

Bihartik aurrera merkatura botatzen den adimen artifizialeko ereduen edozein eguneratzek araudia errespetatu beharko du, eta, hori bete ezean, Bruselak espedienteak ireki ahal izango dizkie enpresei 2026ko abuztuaren 2tik aurrera.

Data urtebete atzeratu da dagoeneko merkaturatzen ari diren txaten bertsio guztietarako, baina Henna Virkkunen Subiranotasun Teknologikorako Europako Batzordeko presidenteordeak legearen aplikazioa atzeratzeko atea ireki du.

Artisten, editoreen eta egile-eskubideen jabe diren Europako eta nazioarteko berrogei erakundek jokabide kodearekiko "atsekabea" erakutsi dute aste honetan, "jabetza intelektualaren eskubideen babes esanguratsua emateko aukera galdutzat" jotzen dutelako.