61 urteko emakume bat eta 22 urteko gazte bat hil dira Andaluzian bero-kolpe baten ondorioz

61 urteko emakume bat hil da bero-kolpe baten ondorioz Cadizen, kalean lanean ari zela, eta 22 urteko gazte bat ere hil da Jaenen, Andaluziako Osasun Sailak astelehen honetan jakitera eman duenez.

Bi kasuetan, tenperatura altuen esposizioa bide publikoan gertatu zen, eta bi kasuetan biktimek arrisku bereziko faktoretzat hartzen diren aurrekari pertsonalak zituzten, 2025eko Gehiegizko Tenperaturek Osasunean dituzten Ondorioen Andaluziako Koordinazio Protokoloak jasotzen dituen I. eta II. arrisku taldeetan bilduta.

Osasun Sailak ez du zehaztu noiz gertatu diren heriotzak, eta Osasun Zaintzako Zerbitzuak uztailaren 13tik abuztuaren 11ra bitartean jasotako datuetara igortzen du.

Sailak zehaztu duenez, denboraldia hasi zenetik abuztuaren 2ra arte, eskura dauden azken datuen arabera, 897 larrialdi erregistratu dira beroarekin lotutako patologiengatik; horietatik 598 lehen mailako arretan artatu ziren, eta 299 ospitaleko arretan.

18 bero-kolpe kasu izan dira Andaluziako erkidegoan, guztiak ospitaleratu behar izan dituzte eta horietatik zazpi hil egin dira.

Monitorizazio-sistema

Kausa guztiengatiko eguneroko hilkortasuna monitorizatzeko sistemaren arabera, gehiegizko tenperaturen ondorioen aurkako prebentzio-ekintzen planaren esparruan garatutako aplikazioa, Osasun Ministerioak koordinatua, Espainian ondorio horri egotz dakizkiokeen heriotzak 1.783 dira.

Andaluzian, denboraldia hasi zenetik, Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) jakinarazitako heriotza guztietatik 141 gehiegizko tenperaturari egotz dakizkiokeela kalkulatzen da, aurreko urtean aldi horretan baino 31 heriotza gehiago.

2025eko Gehiegizko Tenperaturek Osasunean dituzten Ondorioei Aurre Egiteko Andaluziako Koordinazio Protokoloaren helburua da udako tenperaturaren igoerari eta balizko bero-boladei lotutako osasunaren gaineko inpaktua murriztea, kolektibo ahulenei arreta berezia eskainiz.

Protokoloaren estrategia bero-boladak iragartzean oinarritzen da, Estatuko Meteorologia Agentziak (Aemet) emandako informazioan oinarrituta, eta gehiegizko tenperaturagatiko arrisku-mailaren araberako alerta-mailak ezartzean.

Horrez gain, beroaren eraginetarako kalteberenak diren biztanle-taldeak identifikatzen ditu, eta eskumena duten administrazio eta erakunde publiko eta pribatuekin koordinatuta jarduten du arrisku-taldeak identifikatu, jarraitu eta artatzeko, eta sektore bakoitzean dagozkion prebentzio-neurriak ezartzeko.

Fokoa ezartzen den populazioa hau da: 65 urtetik gorako pertsonak, gaixo kronikoak, organismoa berora egokitzeko orduan eragina izan dezakeen medikamenturen bat hartzen duten pertsonak, hala nola diuretikoak, hipotensoreak, antidepresiboak, neuroleptikoak, antikolinergikoak eta lasaigarriak, 4 urtetik beherakoak eta bularreko haurrak, eta memoriaren nahasmenduak dituzten pertsonak, berora egokitzeko zailtasunak dituztenak eta alkohola eta drogak kontsumitzen dituztenak.

Beroak bereziki kaltetu ditzakeen beste pertsona batzuk dira bakarrik bizi direnak, etxerik gabe, baldintza ekonomiko kaskarrak dituztenak, beroaren gehiegizko eraginpean daudenak ikastetxeetan egoteagatik, lan-arrazoiengatik, kanpoan eskuz lan egiteagatik edo giro beroekin harreman handia izateagatik, edo intentsitate fisiko handiko kirolak edo aisialdiko jarduerak egiteagatik, bereziki 14:00etatik 19:00etara.