Gorroto delituak % 13,8 jaitsi ziren 2024an Estatuan: ia erdiak arrazakeriagatik edo xenofobiagatik izan ziren

Estatuko Segurtasun Indarrek 2024an 1.955 arau-hauste penal eta gorroto gertakari ikertu zituzten Estatuan, hau da, 2023an baino %13,8 gutxiago. Delitu horien ia erdia arrazakeriagatik eta xenofobiagatik izan ziren, baina gehien hazi zirenak antisemitismoarekin lotutakoak izan ziren.

Barne Ministerioak ostiral honetan argitaratu du 2024 Estatuko gorroto-delituen eta -gertakarien bilakaerari buruzko txostena, eta Fernando Grande-Marlaska Barne Ministerioko titularrak atzo eman zituen emaitza nagusiak, Murtziako Torre Pacheco herrian izandako istiluen ondoren delitu horien aurka borrokatzeko planaren ezohiko bileran.

Txostenak azpimarratzen du emaitzek 2023an erregistratutako goranzko joera geldiarazten dutela, 2.268 arau-haustera iritsi baitzen, 2022an baino %23 gehiago, orduan Herrizaingo Sailak 1.869 gertakari zenbatu baitzituen.

Marlaskak "albiste ontzat" jo zuen arau-hauste penal horien beherakada, baina biktimek salatu gabe jarraitzen dutela adierazi zuen, eta kezkatuta agertu zen arrazakeria eta xenofobia delituak oraindik ere ugarienak direlako.

Hala, 2024an, horiek 804 gertakari izan zituzten, 2023an baino %6,07 gutxiago, sexu orientazioaren eta genero identitatearen eremuetan egindako gorroto delituen aurretik (528 gertaera), eta hirugarren postuan, berriz, sexu/generoagatiko diskriminazio delituak daude (181 gertaera).

Antisemitismoak eta aporofobiak gora egin dute, antigitanismoak behera

Berritasun gisa, txostenak islamofobiagatiko gorroto-delituak jasotzen ditu lehen aldiz (13), EBren gomendioekin bat etorriz, eta nabarmentzen du urteko igoerarik handienak antisemitismoarekin lotutako delituetan erregistratu direla, %60 gehiago; aporofobia (%33) eta sinesmen eta praktika erlijiosoekin lotutakoetan, %7ko igoerarekin.

Gainerako tipologiek behera egin dute, eta beherakada handiagoak izan dira, 2023aren aldean, ideologiagatiko gorroto delituetan, %58 jaitsi baitira; antigitanismoak, %51 gutxiago, eta disfobiak (dibertsitate funtzionala edo desgaitasuna dutenekiko diskriminazioa) %36 egin du behera.

Biktimen %13 inguru adingabeak dira

Estatuko segurtasun indarrek gertakarien %71,9 argitu zituzten iaz, 2023an baino lau puntu gehiago, eta 905 pertsona atxilotu edo ikertu zituzten.

Erasotzailearen profilari dagokionez, gehienak 26 eta 40 urte bitarteko gizonak dira (%81,9) , guztizkoaren %28,1, eta ondoren 18 eta 25 urte artekoak daude (%19,8); eragin handiena duten eremuak, berriz, 'arrazakeria/xenofobia' eta 'sexu-orientazioa eta genero-identitatea' dira.

Gorroto-delitu eta -istiluengatik atxilotutako edo ikertutako gehienak espainiarrak dira (%75,58). Bestalde, atzerriko nazionalitatea dutenen artean, Marokotik (%8,73), Kolonbiatik (%2,65) eta Errumaniatik (%1,99) etorritakoak dira kasu gehien erregistratzen dituztenak.

Biktima gehienak ere gizonezkoak dira (%59,9), eta gehien kaltetutako adin-taldea 26 eta 40 urte artekoa da (%34,7). Ondoren, 18 eta 25 urte bitarteko adin-tartea dago (%18,7), eta horrelako delituak jasaten dituztenen %12,8 adingabeak dira.

Adingabeen kasuan, arrazakeria eta xenofobia delituak ere ugarienak dira, iaz 105 kasu izan baitziren. Atzetik datoz sexu-orientazioarekin eta genero-identitatearekin lotutakoak (66 kasu) eta sexuagatiko/generoagatiko diskriminazio-delituak (59).

Kolektibo horretan, lesioak (62) eta mehatxuak (27) dira biktimizazio ohikoenak. Biktima adingabeen %72,62 espainiarrak dira, eta haien atzetik datoz Marokotik (%5,56) eta Kolonbiatik (%4,76) etorritakoak.

Marokoko herritarrak, eraso gehien jasan dituztenak

Adin guztietako biktimen nazionalitateari dagokionez, %60,1 espainiarrak dira, eta atzetik datoz Marokotik datozenak, horiek baitira eraso-kopuru handiena erregistratzen duten atzerritarrak (%8,8), ondoren Kolonbia (%5,3) eta Venezuela (%2,58).

Datu horien arabera, espainiar nazionalitateko pertsonen aurkako erasoak zertxobait jaitsi dira aurreko urtearekin alderatuta (%2,07 gutxiago), eta gorakada txiki bat izan dute atzerritarrek.

Autonomia-erkidegoen arabera, Nafarroan dago delitu, arau-hauste eta gorroto-istiluen tasarik handiena 100.000 biztanleko (14), Euskadiren (10,8) eta Ceuta (8,4) eta Melilla (8,1) hiri autonomoen aurretik.