Espainiako hainbat unibertsitatetako adituek egindako ikerketa zientifiko baten arabera, 2.122 dira herrialdean dauden babesleku klimatikoak, 23.000 biztanletik bat. Horietatik 245 Euskadin daude, eta Kataluniaren atzetik mota horretako espazio gehien dituen bigarren autonomia da.
Jorge Olcina (UA), Carmen Mínguez eta Rubén Villar-Navascués (Complutense), Javier Martín-Vide (U.Barcelona), Hélder Silva Lopes (U.do Minho, Portugal) eta Macià Blázquez-Salom (U.Illes Balears) autoreek 'Babesleku klimatikoak Espainian: udako turismorako hiri-ekipamendu baten irakurketa kritikoa' lana argitaratu dute Alacanteko Unibertsitateko (UA) 'Investigación Turísticas' aldizkari zientifikoan.
Babes klimatikotzat jotzen dira sarbide libreko guneak, estaliak edo aire zabalekoak, beren jatorrizko funtzioa galdu gabe, ingurumen-baldintza erosoak eskaintzen dituztenak, bereziki ura eta tenperatura atsegina. "Hiri-oasi" horiek egoiliarrak har eta babes ditzakete muturreko beroaren (edo hotzaren) kasuan, eta, oro har, itzal lodia eta ura duten parkeak edo gizarte-etxeak, kultura-ekipamenduak edo liburutegiak dira, non herritarrak eguneko ordurik beroenak igaro ditzakeen.
2024ko amaierako datuekin, eta horrelako guneen erregulazio faltagatik erregistro ofizialik ez dagoen arren, 2.122 aterpe klimatikoko zifra klima aldaketara egokitzeko 46 Klima eta Energia Jasangarrirako Ekintza Planetako (PACES) neurrietatik ateratzen da, zeinak probintziako 26 hiriburu eta helmuga turistiko nagusietako 20 hartzen baititu.
Estatuan "argi eta garbi nahikoak" ez diren babesleku klimatikoak
Zientzialarien ustez, kopuru hori "ez da nahikoa" egoiliarrentzat eta bisita turistikoentzat, 7.200 biztanletik bat baita, turista kopuru handia kontuan hartu gabe, horietako asko atzerritarrak.
Ikerketaren arabera, Katalunia da klima-babeslekuen sare trinkoena duen herrialdeko eremua (1.707); horietatik 366 Bartzelonan daude, 766 probintzian eta 253 Tarragonan, 219 Gironan eta 140 Lleidan.
Lanak erakusten duenez, komunitate horrek aterpeei buruzko webgune autonomikoa eta udalena du, eta Bartzelona "munduko adibidea da bere aterpe klimatikoen sareagatik". Tasa 23.000tik 7.200etik 7.200era jaisten da, etxebizitzatik edo lanpostutik 10 minutu baino gutxiagora, udako hilabeteetan batez beste 200.000 bisitari izaten dituen hiri batean.
Kataluniaren atzetik eta distantzia handira, Euskadi dago 245ekin, non Donostiak 89 dituen, Bilbok 131 eta Gasteizek 25; Murtziak 70, Aragoik 57, guztiak Zaragozan, Teruelen izan ezik; 31 Madrilen, 5 Andaluzian; 4 Valentziako Erkidegoan eta 2 Kanarietan, besteak beste, penintsulako iparraldeko autonomia-erkidego batzuetan oso gutxi edo batere ez, tenperatura altuak izateko joera txikiagoa baitute.
Adituek berretsi dute Espainian 23.000 biztanleko 1eko babesleku klimatikoen zerrenda ez dela nahikoa; izan ere, urteko bisitarien kopurua gehitu behar da (85.169.050 2023an, INE), eta azken urteetako bero boladen bilakaerarekin eta giza osasunean izandako ondorioekin alderatuta ere eskasa da.
Erakargarritasun turistikoa hobetzen duten 'oasia'
Egileek gogorarazi dute hiri-inguruneetan aterpe klimatikoak sartzea gero eta gehiago onartzen dela erosotasun termikoa hobetzeko estrategia garrantzitsutzat, batez ere muturreko baldintza meteorologikoak dituzten hirietan, eta gaineratu dute klima-oasi horiek erabiltzeak eragin nabarmena izan dezakeela turismoaren erakargarritasunean eta lehiakortasunean.
"Hiri-inguruneetan estrategikoki kokatutako ekipamendu horiek bero-boladen eta muturreko beste fenomeno meteorologiko batzuen aurkako leku babestu eta irisgarriak eskaintzen dizkiete egoiliarrei zein bisitariei, bisitarien gogobetetzea eta ongizate orokorra lagunduz", dio txostenak.
