Zeuk Esan haur eta nerabeentzako arreta zerbitzuak 2.197 kontsulta jaso zituen 2024an, 2023an baino 572 gehiago

Zifra horiek astearte honetan eman ditu ezagutzera Nerea Melgosa Ongizate, Erronka Demografiko eta Gazteriako sailburuak prentsaurrekoan, 2010ean abian jarritako 2024. urteari dagokion haur eta nerabeentzako arreta telefonoaren txostenaren barruan.

Zerbitzuak, iazko maiatzetik, urteko 24 ordu eta 365 egunetan jarduten du, eta informazioa, orientazioa eta aholkularitza eskaintzen die adingabeei zein helduei, zazpi profesionalen ardurapean.

Halaber, nagusiki 116111 telefonoaren bidez garatzen da. Telefono horren deiak doakoak eta anonimoak dira, eta ez dute arrastorik uzten fakturan, nahiz eta azken ekitaldian Interneten duen presentzia indartu duen.

Melgosak zehaztu duenez, kontsulta deitzen duten edo egiten duten pertsona gehienak adingabeak eta nerabeak dira, baina ama, aita, senide edo profesional askok ere erabiltzen dute.

Txostenak ondorioztatzen duenez, maiatza eta ekaina izan dira kontaktu eta kontsulta gehien sortu dituztenak, eta zerbitzuarekin harremanetan jarri ziren 1.345 pertsonak, berriz, "azken 12 urteetako kontaktu kopuru handiena" izan dute, sailburuak azpimarratu duenez.

Jasotako 2.197 kontsultetatik, 1.290 adingabeek egin zituzten, eta 907 helduek. Era berean, Zeuk Esanera deitu duten adingabeen % 62k 16-17 urte ditu, % 30ek 12-15 urte eta % 8k 12 urte baino gutxiago.

Ildo horretan, sailburuak nabarmendu du 2024an "nahiko" handitu dela zerbitzua erabili duten 12 urtetik beherakoen kopurua, 2023an 17 haur izatetik 2024an 68 haur izatera igaro baitira. Zeuk Esanekin harremanetan jarri ziren adingabeen sexuari dagokionez, % 59 neskak izan ziren, % 40 mutilak eta % 1 ez ziren definitzen.

Melgosak esan du gazteen artean kontsultek gora egin dutela Zeuk Esan adingabeek gehien erabiltzen dituzten bitartekoen bidez ezagutarazteko egin den "komunikazio-estrategiaren indartzeagatik" , gehienak Internet bidez joan baitira.

Ildo beretik, azaldu du Zeuk Esanekin harremanetan jartzen diren adingabe gehienak telefonoz jartzen direla (%95), eta, 2024an, lehen aldiz, 22 adingabe jarri direla harremanetan Instagram bidez zerbitzuarekin. Helduei dagokienez, %90ek telefonoz egiten dute, eta %10ek posta elektronikoz.

Kontsulten arrazoia

Alde batetik, adingabeek egindako kontsulten %39 ondoez psikologikoagatik izan ziren (antsietatea, depresioa, hitz egiteko beharra, tristura), eta kontsulten beste %14 berdinen arteko jazarpenagatik izan ziren (irainak, indarkeria fisikoa, isolamendua).

Gainera, 145 kontsultaren jatorria familia-harremanetan zegoen, "gurasoen maitasun eskasa, komunikazio falta edo banantze-prozesuak" bezalako gaiengatik.

Portzentaje txikiagoan, jasotako kontsulten artean sexualitateari buruzko zalantzak edo kezkak (81 kasu) edo indarkeria matxistaren salaketak (12 kasu) agertzen dira.

Balantze horren berri eman ondoren, sailburuak azpimarratu du "adingabeen eta nerabeen aurkako indarkeria giza eskubideen aurkako indarkeria dela, eta gure gizarteko kolektibo babesgabeenetako baten aurkako eraso zuzena: haurrak".

"Indarkeria mota horrek, gainera, pertsona errugabeen bizi proiektuak higatzen, arintzen eta apurtzen ditu", azpimarratu du Melgosak, eta gaineratu du 2024an dei eta kontaktuetan hautemandako igoera, hein handi batean, Zeuk Esan "gero eta ezagunagoa" delako gertatu dela, eta urteko 365 egunetan 24 orduz aritu delako.

Hori guztia dela eta, Melgosak amaitzeko gogorarazi duenez, "2024an onartutako Euskadiko Haurren Legeak dioen bezala, haurrak eskubideen subjektu aktiboak dira, eta beharrezko arreta jasotzeko telefono bat kentzea horren guztiaren konstantzia da".