EAEko hiru kartzeletan 1.574 preso daude, Estatuko presoen %2,7

Barne Ministerioaren Estatistika Urtekariaren datuak dira; espetxe guztietan 56.698 preso daude guztira, eta horietatik 39.005 espainiarrak dira (48.917 2009an).

Euskadin dauden presoetatik 194 prebentziozkoak ziren. Presoen kopuru handiena Arabako kartzelan dago, 829 hain zuzen ere; Basaurin (Bizkaia) 412 zeuden eta Martutenen (Gipuzkoa) 333.

Autonomia erkidegoei dagokienez, Andaluzian daude preso gehien (12.551, 2023aren amaieran), Kataluniaren (eskumenak transferituta ditu, Euskadik, esaterako, eta 8.041 preso ditu) eta Madrilen (7.066) aurretik.

Espetxeei dagokienez, Valentziako Antoni Asuncion Hernandez da preso gehien hartu dituena (2.127); ondoren, Bartzelonako Brians 2 (1.468); eta Kordoba, Albolote (Granada), Zuera (Zaragoza) eta Soto del Real (Madril) daude (1.200 baino gehiago).

250 preso terrorismoagatik zigortuta

2023ko abenduaren 31n, Espainiako espetxe guztietan 250 preso zeuden terrorismoagatik zigortuta, eta horietatik 35 ziren emakumeak.

Horietatik 149 ETAko kideak ziren (%59,6), 81 preso terrorismo islamiarragatik, 14 Grapoko kideak izateagatik, lau Resistencia Galegakoak eta bi terrorismoa babesten duten taldeetako kideak izateagatik.

Atzerriko presoen kopuruak behera egin du

Espainiako kartzeletan dauden preso atzerritarren kopurua ehuneko 35 jaitsi da azken 15 urteetan, 2009an 27.162 izatetik (inoizko kopuru handiena) 17.793 izatera pasa baita iazko urte amaieran; Espainiako presoak, berriz, ehuneko 20 izan dira.

2023. urtearen amaieran, atzerriko presoak presoen %31,2 ziren, hau da, 2022an baino ehuneko 1,1 puntu gehiago, "aurreko urteetan ikusitako egonkortasun aldia amaitutzat emanez", Urtekariak azpimarratzen duenez.

Hala ere, preso atzerritarren pisua presoen artean 4,5 puntu jaitsi da 2009ko maximo historikoekin alderatuta.

Edonola ere, eta termino absolutuetan, guztira 947 preso gehiago zeuden Estatuko espetxeetan, horietatik 935 atzerritarrak eta 12 espainiarrak.

Dagoeneko gehiago dira indarkeria matxista eta sexualagatik preso dauden gizonak, drogengatik baino

Presoen erdiak baino gehiagok (%54,3k) lapurretengatik edo osasun publikoaren aurkako delituengatik zigorra betetzen duen arren, bi delituek osokoan duten pisuaren beherakadak jarraitzen du, modu motelean. Izan ere, azken urteetan 24,9 puntu galdu dituzte.

Horren aurrean, eta gizonen kasuan, gora egiten ari da indarkeria matxistagatik eta sexu-indarkeriagatik zigortutako presoen ehunekoa; haien batura guztizkoaren % 21,4 da jada, eta droga-delituengatik zigortutakoen ehunekoa gainditzen du (% 15,5).

Preso dauden gizonen %3,2 bide-segurtasunaren aurkako delituengatik daude.

Emakumeei dagokienez, lautik bat kartzelan dago narkotrafiko delituengatik, eta hamarretik lau lapurretengatik. Datuen arabera, bortxazko delituengatik (giza hilketa, kasu guztien % 8,9) eta lesioengatik (% 4,5) barne emakumeen kopuruak gora egin du.

Kondenatutako presoen batez besteko adina: 41,7 urte

Zigortutako presoen batez besteko adina 41,7 urtekoa da, eta prebentiboena, berriz, 37,3 urtekoa (epaiketaren zain).

Adin-taldeka, eta abenduaren 31ko datuekin, egitura hau da: ia % 30ek 31 eta 40 urte artean ditu; % 28,8k 41 eta 50 artean; eta % 16k 51 eta 60 artean. Hau da, lau presotik hiruk 31 eta 60 urte artean dituzte.

Urtekariak dioenez, 18 eta 20 urte bitarteko gazte presoen kopurua "oso txikia da (%0,8), hau da, Espainiako presoak zahartzen ari dira, %80,8k 31 urte baino gehiago baitituzte".