47.000 pertsona baino gehiago hil ziren iaz Europan tenperatura altuen ondorioz, Bartzelonako Osasun Globalaren Institutuak (ISGlobal) egindako ikerketa baten arabera. Txosten horren arabera, 2023a "munduko urterik beroena izan zen, eta bigarrena Europan".

Ikerketa 'Nature Medicine' aldizkarian argitaratu dute, eta Europako 35 herrialdetako 823 eskualdetako tenperatura- eta heriotza-erregistroetan oinarritzen da. Datuen arabera, 47.690 pertsona hil dira tenperatura altuen ondorioz, eta horietatik 47.312 maiatzaren 29tik urriaren 1era bitartean izan dira, urteko garai "beroenean".

Emaitzen arabera, Europa hegoaldeko herrialdeak dira "kaltetuenak", beroarekin lotutako heriotza-tasarik handienak baitituzte: Grezia (393 heriotza milioi biztanleko), Bulgaria (229), Italia (209), Espainia (175), Zipre (167) eta Portugal (136).

ISGlobalek horrelako azterketa bat egin zuen 2022an, eta 2022ko udan beroak eragindako 60.000 heriotza baino gehiago zenbatu zituen. Horrez gain, 2023ko txostenean, Europan "beroarekiko kalteberatasuna murriztu" den ere ebaluatu nahi zen, tenperaturen igoerara egokitu dela adierazten duen prozesua.

 Tenperatura altuetara egokitzea

Ikertzaileen kalkuluen arabera, 2023an erregistratutako tenperaturak 2000-2004 artean gertatu izan balira, beroarekin lotutako heriotza-tasa zenbatetsia 85.000 heriotzatik gorakoa izango zen, hau da, 2015-2019 aldian beroarekiko zegoen kalteberatasuna baino % 80 handiagoa.

Elisa Gallo ISGlobaleko ikertzaileak azaldu duenez, datu horiek erakusten dute mende honetan gizartea tenperatura altuetara egokitzeko prozesuak egon direla, eta prozesu horiek "izugarri murriztu dutela beroarekiko zaurgarritasuna eta azken udetako hilkortasun-karga".

Beroarekiko zaurgarritasuna

Galloren esanetan, beroarekiko kalteberatasuna murriztea "aurrerapen sozioekonomiko orokorrari, norberaren portaeraren hobekuntzei eta osasun publikoko neurriei zor zaie, hala nola 2003ko uda errekorraren ondoren martxan jarritako beroaren prebentziorako planei".

Ikerketak ohartarazten du, halaber, emakumeak eta 80 urtetik gorakoak direla beroarekiko kalteberatasun handiena duten biztanleak; izan ere, 2023an, beroarekin lotutako heriotza-tasa % 55 handiagoa izan zen emakumeetan gizonetan baino, eta % 768 handiagoa 80 urtetik gorakoetan 65 eta 79 urte artekoetan baino.