Getariak Kantauriko atuna gizentzeko lehen etxaldea izango du

Proiektu aitzindaria da; izan ere, Kantauri itsasoko baldintzak direla eta (orain arte instalazio gehienak Mediterraneokoak baino txarragoak ziren), etxalde berriko kaiolak urperagarriak izango dira, eta, horri esker, olatuek edo balizko denboraleek sortutako zailtasunak saihestu ahal izango dira.

Akuikultura-ustiategi horren sustatzailea den Balfego enpresako iturriek Eferi jakinarazi diotenez (Azti itsas ikerketa zentroak ere parte hartzen du enpresa horretan), ekimenak baldintza guztiak gainditu ditu dagoeneko, eta Espainiako Gobernuaren kostaldeen administrazioaren baimen baten zain dago soilik; beraz, litekeena da udaberrian argi berdea izatea.

Inguraketa-arteak

Beste izapide batzuen artean, konpainiak Atlantikoko Atuna Kontserbatzeko Nazioarteko Batzordearen (ICCAT) oniritzia jaso berri du. Batzorde horrek baimena eman dio gizentzeko euskal flotako ontzi bati, gutxienez, inguraketa-aparailudun arrantza-lanak egiteko. Baldintza hori beharrezkoa da animaliak bizirik harrapatzeko, eta, ondoren, etxaldean gizenduko dira.

Ustiapenak 2,1 milioi euroko aurrekontua du, eta 50 metroko diametroa duten bi kaiola zirkular urperagarri instalatuko dira. Kaiola horien barruan harrapatutako atunak gizenduko dira.

Eusko Jaurlaritzari aurkeztutako proiektuak jasotzen duenez, jardueraren lehen bi urteetan instalazioen ekoizpen-ahalmena aztertu eta garatzeko balio izatea aurreikusi da. Hirugarren urtetik aurrera, 500 tona hegalabur inguru izan daitezke, baina ez da kopuru hori gaindituko.

Lehen kalitatea

Lortutako produktua "kalitate gastronomiko bikainekoa" izatea espero da, eta hori oso balioetsia da Asiako merkatu "zabalean", baina baita euskal sektore gastronomikoan ere.

Konpainiak bere agirian gogorarazi duenez, atun gorria tunidoen artean preziatuena da, eta sukaldean gehien baloratzen dena, bere gantz infiltratuagatik, kolore gorriagatik eta "zapore eta testura nahastezinengatik".

Horregatik, atunak ekainean eta uztailean harrapatu ondoren kaioletan sartzen direnean, astean "bospasei egunez" arrain urdinez soilik elikatzea aurreikusten da, eta ez zaie "inola ere" irinetatik edo arrain-oliotik datorren konposaturik emango, ezta inolako gehigarririk edo sendagairik ere.

Hilabete batzuk gizendu ondoren, aleen kalitatea dagoeneko "egokia" dela ikusten denean, urrian "banan-banan" sakrifikatuko dira, haien "ongizatea" bermatzeko; izan ere, "sufrimendu" egoeretan, giharretan azido laktikoa agertzeak kalitatezko haragi txikia sortzen du, eta, gainera, "produktuaren koloreari, testurari eta iraunkortasunari" kalte egiten die.

Ebiszerazioa eta berehalako hoztea

Itsas Balfego sozietateak, instalazioak ustiatuko dituen elkarteak, erregistratutako proiektuan zehazten denez, aleak "erauzi eta hoztu egingo dira hil eta berehala", "animaliaren gorputz-tenperatura ahalik eta lasterren murrizteko eta kalitatea behar bezala kontserbatu eta mantentzeko".

Kantauri itsasoan instalatutako atunen etxalde honen berritasun nagusia, "oro har akuikultura garatzeko oso mesedegarria ez den itsasoa", urpeko kaiolak erabiltzea izango da. Mediterraneoan instalatutako ur gaineko ontziek ez bezala, instalazioa urperatzeko prozesua ahalbidetuko dute, "itsas denboraleek eragindako olatu handien ondorioak" saihesteko.

Gainera, udazkeneko eta neguko azken hilabeteetan itsas baldintza txarrek janaria portutik kaioletara eramatea eragotziko dutela aurreikusten denez, atunak urrian sakrifikatuko dira, ekaina eta uztaila bitartean harrapatu ondoren.

Hasiera batean, proiektuak dozena bat lanpostu zuzen sortzea aurreikusten du, beste bederatzi gehiago arrantza-kanpainan, eta beste bost gehiago hilketa-fasean.