Inbaditzailea ez den proba batek haurren meningitisa zehaztasun handiz detektatzea ahalbidetzen du

Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak (ISGlobal) gidatutako nazioarteko ikerketa baten arabera, ultrasoinuetan oinarritutako proba ez-inbaditzaile bat eraginkorra da eta meningitisa zehaztasun diagnostiko handiarekin detektatzea ahalbidetzen du.

"La Caixa" Fundazioaren laguntzarekin ISGlobal zentroak bultzatutako azterlana egiten Espainiako, Mozambikeko eta Marokoko ospitaleek lagundu dute, eta emaitzak Pediatric Research aldizkariak argitaratu ditu.

Ikertzaileek Neosonics ultrasoinuetan oinarritutako tresna berritzaile bat sortu dute, haurren meningitis kasuak modu ez-inbaditzailean eta %94ko zehaztasunarekin identifikatzen dituena, eta horrek gerrialdean ziztadan oinarritutako baheketa protokoloak alda litzake.

Meningitisa garuna eta bizkarrezur-muina estaltzen dituzten mintzen hantura da, eta jatorria bakterianoa edo fungikoa denean, hilgarria izan daiteke, baldin eta garaiz diagnostikatu eta tratatzen ez bada.

Gaixotasuna gainditzen den kasuetan ere, ondorio larriak gera daitezke, hala nola narriadura neurologikoa edo nahasmendu kognitiboak.

Azken hamarkadetako aurrerapen medikoak gorabehera, meningitisa mehatxu larria da oraindik haurren osasunerako, batez ere diru-sarrera txikiak eta ertainak dituzten herrialdeetan, goiz diagnostikatzeko zailtasunek larriagotu egiten baitute haien eragina.

Egungo diagnostikoa, inbaditzailea eta ez oso praktikoa

Gaur egun, meningitisaren diagnostikoak ziztada lunbar bat behar du likido zefalorrakideoa lortzeko, eta ondoren laborategian aztertzen da hantura-zantzuen bila, globulu zurien zenbaketa handi bat bezala. Teknika inbaditzaile bat da, arrisku elkartuekin eta muga praktiko handiekin.

Diru-sarrera handiko herrialdeetan, protokoloz egiten da, baita susmo baxuko kasuetan ere, eta horrek emaitza "normal" ugari ekartzen ditu, eta, beraz, errendimendu diagnostiko txikia.

Aldiz, diru-sarrera txikiko herrialdeetan, baliabiderik ez dagoenez, proba ez da ia egiten, eta horrek infradiagnostiko garrantzitsua dakar, edo, kasu askotan, diagnostiko enpirikoak eta sarritan zehaztugabeak.

Alternatiba ultrasoinu-gailu bat da

Ikerketaren helburua Neosonics gailua baliozkotzea zen, haurtxoen fontanela irekiaren bidez aplikatutako frekuentzia handiko ultrasoinua erabiltzen duena –garezurreko hezurren arteko mintz-espazioa, oraindik itxi gabe dagoena– likido zefalorrakideoa bistaratu eta aztertzeko.

'Deep learning' algoritmo batek irudiak aztertu, zelulak ikusi eta zenbatu egiten ditu, eta meningitisarekin bateragarriak diren hanturazko zeinuak dauden zehazten du.

Bill eta Melinda Gates Fundazioak finantzatutako azterlana 2020tik 2023ra bitartean egin zen, eta Sant Joan de Déu, La Paz eta Quironsalud -Espainia- ospitaleetako 24 hilabetera arteko 200 haurtxo baino gehiago sartu ziren, baita Maputoko (Mozambike) Ospitale Zentralekoa eta Rabat-Ibn Sinako (Maroko) Hôpital d 'Enfants ospitalekoa ere.

Sara Ajanovic ISGlobaleko ikertzaileak eta ikerketaren egile nagusiak azaldu duenez, gailua "gai izan zen behar bezala sailkatzeko 18 kasutatik 17 meningitisarekin eta 58 kontroletatik 55 meningitisik gabe".

Zehazki, zehaztu duenez, "globulu zurien maila handiak atzeman zituen likido zefalorrakideoan, %94 inguruko sentikortasunarekin eta %95eko espezifikotasunarekin" .

Gailu berriak -merkea, eramangarria eta erabiltzeko erraza- gerrialdeko ziztaden kopurua murrizteaz gain, klinikoki ezegonkorrak diren pazienteetan ere aplika daiteke, gerrialdeko ziztada bat kontraindikatuta baitago.

Gainera, inbaditzailea ez den tresna bat sartzeak antibiotikoen behar ez den erabilera murriztu dezake, ziztada lunbarrari lotutako konplikazioak prebenitu, eta diagnostiko goiztiarra hobetu, bai eta tratamenduari emandako erantzunaren jarraipen ez-inbaditzailea ere.

AA eta diagnostikoaren etorkizuna

Neosonics baliozkotzea praktika klinikoan etorkizunean txertatzeko lehen urratsa da, baina, aldi berean, ISGlobalek koordinatutako beste ikerketa batzuek Adimen Artifiziala (AA) ultrasoinu teknologiarekin integratzeko potentziala aztertzen dute, emaitzen interpretazioa optimizatzeko.

Algoritmo aurreratuen erabilerari esker, AAk aukera ematen du irudi-metrikak aztertzeko eta likido zefalorrakideoan hantura-zelulak egotearekin lotutako ehundura-patroiak detektatzeko, eta horrek hobetu egiten du sistemaren gaitasun diagnostikoa haurren meningitisaren kasuetan.