Beti eman dit atentzioa egunak igaro ahala egutegiko zenbakiak marra-tzen dituzten pertsonak, egun haietan egin dutena eta gertatu zaiena desagerrarazi nahiko balute bezala, egutegiaren bukaerara heltzeko presa handia izango balute bezala. Deigarri egiten zaizkit bereziki zenbakiak indarrez marratzen dituztenak, boligrafoa indarrez sakatzen dutenak zenbakiaren gainean, beldurtu nahiko balute bezala, zenbakiari "zureak egin du" esan nahiko baliote bezala. Zenbakiak marratuta dituen egutegi bat ikusten dudan bakoitzean itotako iraganak imajinatzen ditut, edo hobe esanda, ito nahi direnak. Baina iraganak azkenean beti azaleratzen dira, gutxien espero dugunean. Iragana, nahiz eta marratua egon, beti dago hor, eta nahi eta nahi ez, gure gaurko eguna baldintzatzen du.
Iraganez eginak gaude, gertatu zaigunarekin joan gara geure burua eraikitzen, eta nahiz eta paperean zirrimarratu, iragana hor dago, eta geure burua eraikitzeko erabiltzen dugun zimendua da. Horregatik daude kolokan iraganera begiratzen ez duten gizarteak.
Orain egun batzuk PPko diputatu batek "Dejen en paz a los muertos" esaldia erabili zuen Francoren garaiko goi kargu batzuk epaitzea eskatzen zuen proposamen baten kontra agertzeko. Baina zaila da mina zirrimarratzea, mina desagerraraztea, zauriak irekita jarraitzen duenean.
Pertsona askoren buruan iragana oraina baino errealagoa da, bere buruaren zati handi bat hartzen baitu iraganean gertatutakoak, ia inoiz ikusten ez dugun norbait egunero buruan izan dezakegun bezala, egunero ikusten ditugun pertsona batzuek buruan arrastorik uzten ez diguten bitartean.
Egutegiko zenbakiak marratu daitezke, baina ez dago bakerik iragan guztia azalera-tzen den arte. Guztia, zirrimarrarik gabe.
