OIEAk eta Iranek jarduera nuklear susmagarriei buruzko kontaktua berreskuratu dute

Rafael Grossi, NBEko agentzia atomikoko zuzendaria, Vienan bildu da gaur Mohamad Eslamí programa nuklear irandarrarekin, Asiako herrialdeak deklaratu ez dituen jarduerak argitzeko asmoz.

"Iranekin hitz egin da berriro egin gabe dauden babes-arazoak argitzeko", adierazi zuen Twitter sare sozialean Energia Atomikoaren Nazioarteko Erakundearen (OIEA) zuzendariak.

Grossik Eslamirekin (Irango Energia Atomikoaren Agentziako burua) izandako bilerako hainbat argazki erakutsi zituen.

"Ebatzi gabeko kontuekin", diplomazialari argentinarra jatorri artifizialeko uranio-hondarrez ari da, Iranek inoiz bere programa atomikoaren zati izendatu ez zituen hiru instalaziotan antzemanak. Horrek esan nahi du ezkutuko jarduerak egin zituela.

2018az geroztik, material erradioaktiboaren hondakin horien jatorriari buruzko azalpen sinesgarriak ematen saiatzen da OIEA.

Atzo, OIEAren Konferentzia Nagusian (Vienan, ostirala arte) egin zuen hitzaldian, Eslamík Israeli trazu horiek agertu ondoren zeudela leporatu zion, eta azpimarratu zuen Iranen ezkutuko jarduerei buruzko zalantza guztiak konpondu zirela 2015erako.

"Ez dago Iranen deklaratu gabeko material edo jarduerarik. Salaketa guztiak Israelgo erregimenak emandako informazio faltsu eta asmatuetan oinarritzen dira", esan zuen Eslamík.

Iranen egon daitezkeen ezkutuko jarduera nuklearrei buruzko zalantzak argitzea da 2015eko akordio nuklearra berriro aktibatzea oztopatzen duen gaietako bat. Horren bidez, Teheranek bere programa nuklearra murriztera ausartu zen, gero eta zehapen handiagoak jarriz.

Akordioa pitzatu egin zen, 2018an, orduko AEBko presidente Donald Trumpek utzi eta Iranen aurkako presioa handitu zuenean.

Hurrengo urtean, Teheranek programa atomikoaren mugak betetzeari utzi zion, eta bizkortu egin zuen, arma atomiko batean erabiltzeko moduko erregai nuklearra izatetik gertu egoteraino.