Europako hauteskundeen kanpaina gaur gauerdian hasiko da ofizialki, Europako proiektuarekin zerikusirik ez duten polemikek markatutako kanpainaurre tirabiratsuaren ondoren. Izan ere, bi alderdi nagusiak, PSOE eta PP, lehia handiko egoeran jarri dituzte, sendotzen saiatzeko.
Popularrek, hauteskunde orokorren garaileak baina oposizioan daudenak, Euroganberako ordezkaritza nabarmen handitu nahi dute, eta, horrela, Pedro Sanchez presidentea agerian utzi. Sozialistek, berriz, PP eta Voxetik hainbat polemikagatik jasotzen ari diren erasoek hautesleak mobilizatzea eta europazaletasunaren aldeko apustua sendotzea espero dute.
Eztabaida, Europatik at
Gaur arte, lehia politikoa Europako Parlamentutik urrun dauden gaietan zentratu da, hala nola Palestinaren onarpenean, Begoña Gomezen (Sanchezen emaztea) negozioetan edo Argentinako krisi diplomatikoan, eta zaila dirudi kanpainatik ateratzea.
Nolanahi ere, alderdi guztiek estatu mailan irakurri dute hauteskundeetatik espero dutena; izan ere, ekainaren 9a termometro ona izango da indarrak neurtzeko, koalizio-gobernuaren etorkizuna Kataluniako independentistek, legegintzaldiko kideek eta Kataluniako gobernagarritasunak nola konponduko duten araberakoa izango baita.
EAJ, Euskadin zentratuta
Europako hauteskunde hauetan, EAJk Europa Solidarioaren Aldeko Koalizioa (CEUS) gidatzen du, non bazkide nagusi gisa, 2019an bezala eta Juntsek bakarrik joatea erabaki zuenetik, Coalicion Canariara, Geroa Bairekin eta Balearretako gutxiengo PIrekin batera.
Helburua da Oihane Agirregoitiarekin eserlekua mantentzea, Bilboko Udalean egin baitu ibilbide politikoa, eta orain arte inkestek berretsi dute Europan duten ordezkaritzari eustea lortuko dutela.
EH Bildu
EH Bilduk ERCrekin eta BNGrekin koalizioan jarraitzen du, Orain Errepublikak, eta Pernando Barrena beteranoa hautagai duela errepikatu du, zerrendako 2. postuan, hasiera batean eurodiputatu gisa berrautatzea bermatzen duen postu batean.
PSOEk mobilizatu nahi du
PSOE une onean iritsi da Europako hauteskundeetara, EAEko eta, batez ere, Kataluniako hauteskundeetako emaitza onen ostean, eta garaipen historikoa lortu du.
Hala ere, Ferrazen jakin badakite Europako hauteskundeak zailagoak direla PPren eta Voxen lehiaren aurrean, eta azpimarratu dute garrantzitsuena dela hautesle sozialisten mobilizazioa lortzea eta abstentzioari aurre egitea, horrela Europan eskuinaren eta ultraeskuinaren "diskurtso populisten gorakada" geldiarazteko.
Pedro Sanchezek apustu sendoa egin du Teresa Ribera Espainiako Gobernuko hirugarren presidenteorde eta Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako ministroa izateko hautagai gisa bultzatuta, eta parte hartze handia izango du gutxienez bost mitinetan, besteak beste, Valentzian irekitzean eta Madrilen ixtean.
PP, inkesten gogokoena
PPk Sanchezi buruzko plebiszitu bihurtu nahi ditu Europakoak, eta, horrela, Alberto Nuñez Feijooren lidergoa aztertzeko esparru bat ezarri du, are gehiago oposizioko buruak hauteskunde hitzordu hau Espainian aldaketa politiko baten "ataria" dela defendatu duenean.
PPren zerrenda, bigarrenez Dolors Montserrat buru izan dena, garaile izan da galdeketetan, nahiz eta popularrek aurreikuspenak epeldu dituzten azken egunetan. Zuzendaritza nazionaleko iturriek onartu dutenez, PSOEk Kataluniako garaipenari etekina atera diezaioke eta Podemosen eta Sumorren kontura hazi daiteke. Gainera, Vox hazten ari da.
PPk zentrotik babesa batu nahi du, eta ziurtzat jotzen du 13 eurodiputatuei Ciudadanosek zituen zazpiak batuko dizkiela. Europako PPk eskuin muturrarekin itunak egin ditu, nahiz eta Europako Batzordean sozialistekin koalizioa osatu ohi duen, eta horregatik ere giltzarri dira hauteskundeak.
Ultraeskuinaren gorakada
Hauteskunde hauei begira, Jorge Buxadé berriro zerrendaburu dela, Europako Parlamentuan alderdi "patriotiko, kontserbadore eta identitarioen" gehiengoa egon daitekeela uste du Voxek, sozialistek eta popularrek osatzen duten koalizioaren alternatiba.
Biek azken bost urteetan hartutako erabakien % 90 elkarrekin adostu dituztela argudiatu dute, eta "aldaketa historikotzat" jotzen dutena bultzatzeko indartsu sentitzen direla, joan den asteburuan Madrilen egindako urteroko konbentzioan antzeko alderdiekin egindako aliantzen ondoren.
Horretarako, arreta berezia jarriko du etsitutako abstentzionistei eta hauteskunde hauetan hautestontzietan legez kanpoko immigrazioaren, segurtasunaren edo landaren defentsaren aurrean mugak babesteari buruzko mezuekin hasten diren gazteei deitzeko, eta dagoeneko ohartarazi du ez diotela Ursula von der Leyen PPEko hautagaiari botoa emango Europako Batzordeko presidente gisa errepika dezan.
Sumar
Sumarrek espero du Europako hauteskunde hauetan atzera egitea aurten izan den porroten joerari: Galiziakoetan, Euskal Autonomia Erkidegokoetan eta Kataluniakoetan, nahiz eta Katalunian, komunek azkenean Kataluniako Gobernuaren giltza izatea lortzen badute, boto-txartela salbatuko duten.
Hauteskundeetako emaitza horiekin, Yolanda Diaz Gobernuko bigarren presidenteordearen alderdiak iazko hauteskunde orokorretan estreinatu zenetik PSOEren ezkerraldean hauspoa galtzen joan den proiektuaren bideragarritasuna du jokoan.
Eta orain 9Jren aurka lehiatuko dira, Estrella Galán hautagai ezezagun batekin, Errefuxiatuei Laguntzeko Espainiako Batzordearen (CEAR) buru izan dena eta Podemoseko kide ohiekin neurtu beharko duena. Irene Montero Berdintasun ministro ohia da haren hautagaitzaren buru.
Bizirauteko Podemosen borroka
Ahal Dugu oso ordu txikietan harrapatu dute, eta duela hamarkada bat bizi izan zuten egoerarekin zerikusirik ez duen egoera batean, 2014ko Europako hauteskundeetan bost diputaturekin hasi zirenean. Orain, Irene Monteroren eserlekua lortzea espero dute, ur gainean mantentzeko.
Abenduan Sumorekin hautsi zutenetik, Kongresuko Talde Mistora bost eserlekurekin joateko (orain lau dira), hitzordu bakoitzean lausotuz joan dira aurkeztu diren hautestontziekin, eta aurtengo hiru hauteskundeetan ez dute ordezkari bakar bat ere lortu.
Ekainaren 9an moreek Monteroren eserlekua ere lortzen ez badute, une batean PSOEri orpoz orpo heldu zion alderdiaren biziraupen-aukerak oso urrunak izango dira.
Ciudadanosen heriotza
Mirari batek soilik eragin dezake Ciudadanosek Europako Parlamentuan irautea, ia Estatuko lurralde osotik desagertu ondoren, Katalunia barne, non hutsean geratu diren 2017an indar bozkatuena izatera iritsi ondoren.
Ciudadanosek Kataluniakoak bakarrik aurkeztearen alde egin zuen, joan den maiatzaren 12an, bai eta Europakoak ere, PPk egindako eskaintza errefusatuz, baina Feijooren alderdiak hiru eurodiputatu laranja fitxatu zituen azkenean Europako zerrendarako, Adrian Vazquez Ciudadanosek Bruselan duen ordezkaritzaren burua barne.
Jordi Cañas eurodiputatua da zerrendaburua, eta beste bi aurkari exlaranjak ditu eskaintza liberalean: Izquierda Española, Gaztela eta Leongo Gorteetako prokuradore Francisco Igeak babesten duena; eta Cree, Edmundo Balek martxan jarri duena.
Junts, Puigdemont gabe
Kataluniako hauteskundeen erresaka bete-betean dagoen honetan ere, independentismoak kolpe handia jaso zuen Kataluniako Parlamentuan gehiengo osoa galduta, eta Juntsek -eta baita ERCk ere- beldur dira ez ote duten oinarrien desmobilizazioa errepikatuko -are larriagotzea ere- ekainaren 9an, batez ere PSOEk eta PPk kanpaina polarizatzea lortzen badute eta boto erabilgarria xurgatzen badute.
Josep Borrell eta Oriol Junqueras garaitu ondoren Katalunian 2019ko Europako hauteskundeetan, Carles Puigdemontek Antoni Comin kontseilari ohi eta eurodiputatuari eman dio Juntsen hautagaitzako lehen postua, 2017ko urrian Belgikara ihes egin ondoren. Bruselatik, Frantziako hegoaldetik eta Europako beste puntu batzuetatik egingo du kanpaina, amnistia indarrean sartzen denean etxera itzultzeko zain.
ERC, krisi betean
Egoera are ilunagoa da ERCrentzat; izan ere, M-12ko porrotaren ostean, barne lurrikara bat bizi du, liderrak erretiratzen edo zalantzan jarrita, eta errepublikanoak egoera horri aurre egiten saiatuko dira Diana Riba eurodiputatuarekin -Raül Romeva kontseilari ohiaren emaztea- kartelburu gisa.