Espainiako Bankuak astelehen honetan adierazi duenez, hipoteka-kuoten igoeragatik etxebizitzetako finantza-kargaren igoera txikiagoa izan da familien errenta-igoerak izan zezakeena baino, finantza-egonkortasunari buruzko bi urteko txostenaren arabera.
"Hipoteka-zorra duten etxeek jasaten duten finantza-karga handitu egin da, oro har, errenta-tarteen arabera, nahiz eta, era berean, errenta nominalen hobekuntzak moteldu", azaldu du erakundeak bere txostenean.
Zehazki, Banco de Españaren ustez, errentaren gaineko zorraren zerbitzuaren ratioa 2,8 puntu igo da ehunekotan 2021. urtearen amaieran eta 2023. urtearen erdialdean, hipoteka duten etxeetan. Igoera pixka bat handiagoa izan da errenta txikiagoa duten etxeen % 40an, baina, nolanahi ere, berankortasun-ratioa jaitsi egin da, oro har.
Horri dagokionez, Espainiako Bankuak udaberriko finantza-egonkortasunari buruzko txostenean sartu zituen kalkuluak gogorarazi ditu. Orduan kalkulatu zuen Euriborra 12 hilabetera oinarrizko 500 puntu inguru igoz gero, orain arte ikusitakoa baino pixka bat gehiago, zorra duen ataripea eta ogarrak finantza-karga garbi handiarekin (%40tik gora) guztizkoaren %14,6raino (%4,2 puntu gehiago) igoko zirela.
Egoera ahulean dauden etxeen ehunekoak gora egingo balu, 1,6 milioi baino gehiago izango lirateke arazoak dituzten etxeak.
Espainiako Bankuak bere txostenean adierazten duenez, 2023ko abuztuan, hipoteka-saldoaren batez besteko kostua %3,4koa izan zen, hau da, oinarrizko 234 puntuko igoera, 2021eko abenduan. Igoera horretan sartzen dira bai hipotekak tasa aldakorrera eguneratzea (kopuru osoaren %68, mistoak barne), bai eragiketa berrien interes-tasa handiena.
Etorkizunari begira, Espainiako Bankuak espero du interes-tasen igoera etxeen zor biziaren kostura eramatea, eta horrek finantza-karga handia duten etxe zorpetuen proportzioa handitzen lagunduko luke. Erakundearen kalkuluen arabera, tasa aldakorreko hipoteken %30 inguruk interes-tasen goranzko berrikuspena izango dute, ehuneko puntu bat baino gehiago, 2023ko ekainaren ondorengo 12 hilabeteetan.
Eragiketa berriei dagokienez, hipoteka-zor berriaren zerbitzuaren kostua handitzen ari da interes-tasen igoeraren ondorioz, Espainiako Bankuak adierazi duenez, baina azpimarratu du etxebizitza gehienetan "neurrizko mailetan" mantentzen dela. Zehazki, hipoteka-eragiketa berrien %74,3k %30etik beherako esfortzu-ratioa dute, eta atalase hori "zuhurrtzat" jotzen da.
Berankortasun-tasari dagokionez, % 3,4 mantendu da, eta, hala, beheranzko joera luzatu da, baita zaintza bereziko maileguen tasa ere ('2. estadioa'). Hala ere, Ángel Estrada Espainiako Bankuaren Finantza Egonkortasunerako, Erregulaziorako eta Ebazpenerako zuzendari nagusiak adierazi du maileguen pisua handitu egin dela etxebizitzen zaintza berezian, eta KOIk abalatutako kreditu-zorroan zalantzazko maileguak gehitu direla.
Azken puntu horretan, azaldu du igoera horren arrazoia dela, batetik, lehen 'stage 2' gisa sailkatutako kreditu batzuk zalantzazkoak izatera pasatu direla (edo 'stage 3'), eta, bestetik, kreditu horien enpresen amortizazioak. Guztira, Espainiako Bankuak 20.000 milioi euro murriztu ditu KOIrekin lotutako kreditu-saldoa. Hala, KOI zorroaren berankortasun-tasa %8,3koa da, baina amortizaziorik izan ez balitz, %6,5 ingurukoa izango litzateke, enpresei emandako mailegu-zorroaren %5,3ko bikoiztasunarekin alderatzen baitu.
