Ekonomiaren deskarbonizazioa gero eta garrantzitsuagoa da, klima-aldaketak eta egoera geopolitikoen eraginez energia fosilen merkatuan gertatzen diren astinduek eragiten duten presaren arabera. Arantxa Tapia Garapen Ekonomikoko euskal sailburuak atzo esan zuen Euskadik aurrera egiten duela “norabide onean” arlo horretan, baina zehaztu zuen “ezin garela konformatu”.
Tapiak Europako Alderdi Demokratak (PDE) Sabino Arana Fundazioarekin lankidetzan antolatutako jardunaldi batean parte hartu zuen Bilbon, azken urteotan Europako energia-politikaren eraldaketa eta jasangarritasuna eta autosufizientzia lortzeko erronka nagusiak aztertzeko. Jardunaldian, adituez gain, euskal industriaren eta enpresaren ordezkariek hartu zuten parte.
Sailburuak nabarmendu zuen Euskadi garapen jasangarriarekin eta nazioartean adostutako helburu klimatikoekin konprometitutako lurraldea dela, eta adierazi zuen “bide onean gaudela karbonoz neutroa eta erresilientea den lurraldea izateko 2050erako”. “Paradigma aldatu egin dela” eta “Euskadi ere aldatzen ari dela” esan ondoren, EAE ekonomiaren ingurumen-jasangarritasunaren hainbat alorretan erregistratzen ari den “emaitzadun jarduerak” goraipatu zituen, baina “ezin gara konformatu” esan zuen.
Hala, deskarbonizazioaren “anbizioa handitu eta erritmoa azkartu” beharra azpimarratu zuen. Alde horretatik, euskal administrazioek egindako lana balioetsi zuen. “Energia berriztagarrien, natur ingurunearen kontserbazioaren, biodibertsitatearen edo ekonomia zirkularraren aldeko apustua egin behar dugu”, azpimarratu zuen, eta, aldi berean, azpimarratu zuen Eusko Jaurlaritzak “klimaren aldeko gizarte-akordioa zabaltzearen aldeko apustua egiten jarraituko duela, eta akordio hori gure Basque Green Dealen oinarritzen dela”.
Bestalde, PDEko idazkari nagusiak, Sandro Gozik, adierazi zuen energia garbiaren ekoizpena EBren lehentasunetako bat dela, eta eskualdeetako agintariei energia mota hori garatzen laguntzearen alde egin zuen. Ildo horretatik, esan zuen “petrolioaren eta gas errusiarraren mende dauden Europako herrialde askok estrategia aldatu behar izan dute, eraldaketa ekologikoa ardatz hartuta”. Goziren ustez, “energiaren esparruan EBko kide diren herrialdeen arteko lankidetza handiagoa funtsezkoa da kontinente osoaren energia-segurtasuna bermatzeko”.
Energia nuklearra
Christopher Grudler eurodiputatuak ere parte hartu zuen jardunaldian. Europako Parlamentuko Industria, Ikerketa eta Energia Batzordeko kidea da, eta energia berriztagarrietan eta energia nuklearrean egindako inbertsioa defendatu zuen. “Energia-iturri garbiak eta deskarbonizatuak dira, eta emisioak murrizten eta berotze globalari aurre egiten lagun diezagukete.
Frantzian, errenazimendu nuklearra ari gara gertatzen, sei zentral nuklear berri eraikitzeko proiektu bati esker”, azpimarratu zuen Grudlerrek, eta adierazi zuen “errenazimendu hori ez dela Frantziara mugatzen, Europako beste herrialde askotan ere gertatzen ari dela”. “Ezin dugu alde batera utzi energia garbiko iturri bakar bat ere, eguzki-energia, eolikoa, hidraulikoa edo nuklearra. Guztioi behar dugu. Hala, bada, Europako kontua da, ez soilik naziokoa, eta fronte batu batek aztertu behar du”, esan zuen.
Jardunaldiaren hasieran, Sabino Arana Fundazioko lehendakariak, Mireia Zaratek, nabarmendu zuen “deskarbonizazioaren premia larria” eta “energia garbiak ezartzea”. “Euskadirentzat, iraultza berde eta digitalaren etapa berri hau beste erronka bat da”, esan zuen Zaratek. Ildo horretan aritu zen José Ignacio Hormaeche, Energiaren Euskal Klusterreko zuzendari nagusia. “Energia-trantsizioak euskal enpresentzat dakarren aukera handia da planifikatutako inbertsioetan merkatu-kuota esanguratsuak lortzea, jarduera ekonomikoa sortzea eta Euskadin lanpostu kualifikatuak sortzea”, nabarmendu zuen.
