Bizitzako lehen urtean, mutilek neskek baino gehiago "hitz egiten" dute, eta bokalen antzeko soinuak eta soinu laburrak emititzen dituzte, hala nola 'ba' edo 'aga', denborarekin hitz, esaldi eta perpaus osoekin ordezkatuak.
Aurkikuntza hori, iScience aldizkarian asteazken honetan argitaratua, sorpresa bat besterik ez da; izan ere, haur batzuek beste batzuek baino gehiago "hitz egiten" duten arren, ez zekiten sexuen arteko desberdintasunik dagoenik, ezta haiek baino gehiago "hitz egiten" dutenik ere.
Autoreek uste dute ikerketak ondorio interesgarriak dituela hizkuntzaren oinarri ebolutiboetarako.
"Sineste orokorra da emakumeek abantaila txiki baina hautemangarria dutela gizonen aldean hizkuntzan, baina, bizitzako lehen urtean, emakumeek hizketaren antzeko bokazio gehiago sortzen dituztela frogatu dute", azaldu du Kimbrough Ollerrek, Memphis-eko Unibertsitatekoak (Tennessee).
Hala ere, Ollerren arabera, ez da asko irauten ume mutikoen goiztiartasunak hizkuntzaren garapenean; izan ere, "neskek haurrak harrapatu eta gainditzen dituzte bigarren urtearen amaieran".
Oller-ek eta bere kideek ez zuten interesik sexuagatiko desberdintasunak aztertzeko. Haurtzaroan hizkuntza nola sortzen den eta nola bilakatzen den ikustea zen helburua, baina 2020an azterketa bat egin zuten, haurrak neskak baino lehenago 'hitz egiten' hasten direla jakiteko.
Azterketa hori haur gutxirekin egin zen, baina orain, hiru urte geroago haur gehiagorekin errepikatzean, ondorioak berretsi dituzte.
Ikerketa 450.000 grabazio-ordu baino gehiagorekin egin zen, egun osoan, 5.899 haurtxo. Automatikoki aztertu ziren, haurraren lehen bi urteetako adierazpenak eta denbora horretan zaintzaile helduek erabilitako hitzak kontatzeko.
"Jakin dezagun, hizkuntzaren garapenari buruz egindako azterketa guztien laginik handiena da", azpimarratu du Ollerrek.
ABANTAILA EBOLUTIBOA?
Oro har, datuek erakutsi zuten lehen urtean mutilek neskek baino %10 esaldi gehiago esaten zituztela, eta bigarren urtean kontrakoa gertatzen zela: neskek mutilek baino %7 gehiago igortzen zuten soinua.
Alde horiek ikusi ziren, nahiz eta haurrak zaintzen zituzten helduek hitz gehiago esaten zituzten nesken kasuan mutilen kasuan baino.
Ikertzaileek iradokitzen dutenez, baliteke gizonezko haurtxoak azkarrago bokatzea, oro har aktiboagoak direlako, baina datuek ez dute hori berresten, izan ere, 16 hilabeteren buruan desagertu egiten da haurtxoen bokalizazioen gorakada, eta haien jarduera fisiko handiagoak ez du hala egiten.
Baina aurkikuntzak teoria ebolutibo batekin bat etor litezke; teoria horren arabera, haurrek hainbat soinu igortzen dituzte hasieratik beren ongizatea adierazteko eta bizirauteko aukerak hobetzeko.
"Gure ustez, gerta liteke haurrak zaurgarriagoak izatea lehenengo urtean hiltzeko neskatoak baino, eta, urtebetetik beherako hainbeste haur hiltzen direnez, hautapen-presio bereziki handia jasan behar izan dute, ongizate-seinaleak sortzeko".
Bizitzako bigarren urtean, heriotza-tasak modu orokorrean jaisten direnean, Ollerrek gaineratu du "gaitasun-seinale berezien gaineko presioa txikiagoa dela, bai haurrentzat bai neskentzat".
