Europako bizi-itxaropena luzeagoa da gaixotasun kardiobaskularrek eta minbiziak eragindako heriotza-tasa jaitsi ondoren

Azken 25 urteetan, Europako 28 herrialdetako herritarren bizi-itxaropena handitu egin da gaixotasun kardiobaskularrek eta minbiziak eragindako heriotza-tasa murriztearen ondorioz, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) Minbizia Ikertzeko Nazioarteko Agentziaren (IARC) ikerketa baten arabera.

Ikerketa hori 'European Journal of Epidemiology' aldizkarian argitaratu zen, Hungariako Onkologia Institutu Nazionalarekin lankidetzan, eta azken mende-laurdenean bizi-itxaropenean izandako aurrerapenen azterketa sakona eskaintzen du. Gaixotasun kardiobaskularren (ECV) kontrolean izandako aurrerapenaren ondorio dira aurrerapen horiek, Europako 28 herrialdeetako eta Europako 2019ko minbizi-mota arruntekin alderatuta.

Bizi-itxaropena bizkor zahartzen diren herrien arteko gizarte-aurrerapenaren adierazlea da. Azken hamarkadetan, gaixotasun kardiobaskularrek eta minbiziak eragindako heriotzen desplazamendua funtsezko faktoreak izan da Europan bizi-itxaropena are gehiago zabaltzeko, nahiz eta hobekuntzak nabarmen aldatzen diren herrialdearen, sexuaren eta denboraren arabera.

MAILA ALTUAGOA DA EB SORTU DUTEN HERRIALDEETAN

Europako Batasuna sortu zuten herrialdeetako bizi-itxaropenak 2004an EBn sartu ziren herrialdeetakoekin duen aldea ere aztertzen du azterketak. Gizonen artean, EBren herrialde fundatzaileetan KHk eragindako heriotza-tasa murrizteak lagundu zuen, neurri handiagoan, bizi-itxaropena handitzen, minbiziak eragindako heriotza-tasa murrizteari dagokionez: 2,26 urte irabazi ziren KHk eragindako heriotza-tasa murriztuta, eta 1,07 urte, minbiziak eragindako heriotza-tasa murriztuta.

Bestalde, 2004an EBra sartu ziren herrialdeetan, 2,23 urte irabazi ziren gaixotasun kardiobaskularren ondoriozko heriotza-tasa murriztuta; minbiziak eragindako heriotza-tasa, berriz, 0,84 urte murriztuta.

EB sortu zuten herrialdeetako emakumeen artean, 1,81 urteko bizi-itxaropena handitu izana gaixotasun kardiobaskularrek eragindako heriotza-tasa murriztearen ondorio izan zen; minbiziak eragindako heriotza-tasa, berriz, 0,54 urtekoa izan zen; 2004an igo zen herrialdeetan, 2,33 urteko hazkundeak gaixotasun kardiobaskularrek eragindako heriotza-tasa murriztearen ondorio izan ziren; minbiziak eragindako heriotza-tasa, berriz, 0,37 urtekoa.

GIZONEN ETA EMAKUMEEN ARTEKO ARRAILA

Biriketako eta urdaileko minbiziak, gizonezkoetan, eta bularreko minbiziak, emakumezkoetan, eragin handia izan zuten bizi-itxaropenean, oro har, minbiziak eraginda. Hala ere, biriketako minbiziak eragindako hilkortasun-tasen igoerak behera egin zuen EB sortu zuten herrialdeetan, hala nola Frantzian, Espainian eta Suedian, eta A1Hungariako herrialdeetan, bereziki Kroazian.

25 urteetan, bi herrialde-multzoen arteko bizi-itxaropenaren aldea murriztu egin da: gizonezkoetan 6,22 urtetik 5,59 urtera, eta emakumezkoetan 4,03 urtetik 3,12 urtera, eta gaixotasun kardiobaskularrak eragindako emakumeen heriotza-tasa, faktore erabakigarri gisa, murriztu egin da.

EKIALDEKO ETA MENDEBALDEKO ALDEA

Emaitza horiek agerian uzten dute Ekialdeko Europaren eta Mendebaldeko Europaren artean eten bat dagoela bizi-itxaropenean. Hazkunde ekonomiko jarraituaren eta osasun-laguntzaren hobekuntzaren ondorioz, eritasun kronikoek eragindako hilkortasuna etengabe jaitsi da EB sortu duten herrialdeetan; EB 2004an sartu zen herrialdeetako hilkortasun-joera ez hain onuragarriek, berriz, erronka ekonomiko eta osasun-arreta handiagoak ekarri dituzte, eta osasun-politika eraginkorrak ez ezartzea.