Frantziak 'erosketa-tiketei' agur esan die eta ordainagiriak paperean inprimatzeari utzi dio
2020an onartu zen neurri horren helburua materialen hondakinak murriztea eta planetako aztarna ekologikoa minimizatzea da
Frantziak, asteartetik aurrera, kutxa automatikoko tiketen inprimaketa kendu zuen supermerkatu edo okindegietan, material gutxiago alferrik galtzeko eta planetako aztarna ekologikoa gutxitzeko.
Frantziako Parlamentuak 2020an onartu zuen neurria, eta abuztuaren 1ean jarri zen indarrean, bi aldiz atzeratu ondoren (aurreko urtarrilean eta apirilean).
Hala ere, kontsumitzaileak beti izango du erosketa-tiketa eskatzeko aukera, eta neurriak ez die eragiten bermea duten objektuei, horiek ere beren ordainagiri inprimatua mantenduko baitute.
Frantziar asko ez dira harritu betebehar hori indarrean sartzeak, izan ere, establezimendu askok aspalditik erabiltzen zuten tiketa inprimatua bezeroaren eskariz bakarrik emateko politika.
"Baina hori egiten zen, ezta? Ez nekien neurria nahitaezkoa zela gaurtik aurrera", esan zion EFEri astearte honetan Nitinek, Parisko kontsumitzaile batek.
Eragindako denda guztietan ez, ordea, araudia aurretik aplikatu zen. Elikagai-enpresa handi bateko langile batek EFE ere astearte honetan kontatu zuen, duela bi aste eskas kaxa automatikoen sistema eragilea aldatu zutela kontsumitzaileari bere erosketa-tiketa inprimatzeko edo ez inprimatzeko aukera emateko.
"Zalantzak ditut, akatsik baldin badago ezin dugulako berehala egiaztatu", esan zuen Sylvie Frantziako hiriburuko bizilagunak.
"Ekologismoagatik ondo dago, baina neurriaren aldeko eta aurkako puntuak daude" gaineratu zuen, azaldu baino lehen, gaur egun ez duela tiketa eskatzen "automatikoki zakarrontzira joaten delako", baina 50 eurotik gorako erosketak egiten jarraituko duela "egiaztatu ahal izateko, askotan akatsak daudelako".
Kezka hori bera adierazi zuten kontsumitzaileen eta sindikatuen dozena batek, kutxako tiketik gabe kontsumitzaileek eskubideak galduko dituztela alegatuz.
"Kontsumitzaileek ez dute benetako hautatze-gaitasunik ingurumen-onura zalantzagarri batengatik", adierazi zuten, joan den apirilean, jakinarazpen bateratu batean, UFC-Que Choisir edo familia-elkarteen Batasun Nazionala (Unaf) bezalako erakundeek.
150.000 tona paper urtean
2020ko otsaileko itxaronaldiaren aurkako legearen ondorio da neurria, eta eragina du jendearentzat lan egiten duten saltokietako ordainagiri inprimatuetan, makina automatikoek igorritako tiketetan, banku-txartelen ordainagirietan eta sustapen edo deskontu-bonuak dituzten baleetan.
Horiek, Frantziako Ekonomia Ministerioaren arabera, 12.000 milioi tikekoak ziren urtean -gainera, osasunerako kaltegarriak ziren substantziak ere izan zitzaketenak- eta 150.000 tona paper erabiltzen ziren urtean.
Arauaren salbuespenetan sartzen dira objektu iraunkorrak edo bermea behar dutenak erosteko tiketak, hala nola etxetresna elektrikoak, ekipo informatikoak edo telefoniako aparatuak.
Salbuetsita daude, halaber, banku-txartelaren ordainagiriak, non baliogabetutako edo ordaindutako transakzioak agertzen baitira; produktu edo zerbitzu bat lortzeko makina automatikoek jaulkitako inprimakiak, eta objektu baten pisaketa erakusten duten paperak, hala nola fruta.
Kontsumitzaileei eragozpenik ez sortzeko, Eusko Jaurlaritzak tiketaren ordez paperak eskaintzen dituzten enpresei proposatu zien ordainagiriak SMS bidez, posta elektronikoz, establezimenduaren aplikazioaren bidez edo QR kodearen bidez bidaltzea.