Arrazoi askorengatik kezkatu gaitezke zahartzaroa iristen denean. Gu geu bagara adin-tarte horretara iritsi garenak, bakardadea da gure beldurrik handiena, datuek diotenaren arabera.
Beste beldur handi bat errutina berri bati ez itsastea izan daiteke, edo eguneroko bizimoduan ohiturarik ez izatea.
Hala ere, hirugarren adineko pertsonak garenean, agertzen diren beharren inguruan diseinatutako ekimen edo jarduera asko daude, eta horietako batzuk gure beharrizan fisiologikoekin zerikusia duten arren, hala nola mugimenduarekin edo autozainketekin.
Enara Amunategi, kirol-jardueran graduatua, gorputz-osasunean aditua da, eta bizitza aktibotik haratago, gorputz-higiene onaren apologia egiten du: “Gorputz-higienearekin ez gara soilik bainu-errutina gisa ulertzen dugunaz ari. Hirugarren adinean, oso garrantzitsua da postura zuzentzea eta gure gorputzak ahalik eta zuzenen egon daitezen lan egitea”.
Ariketa fisikoa, guztiz beharrezkoa
Ariketa fisikoak ez du bakarrik hobetuko hirugarren adineko pertsonen osasun fisikoa. Horren bitartez, adinekoek haien osasun mentala ere hobetuko dute.
Noski, onurak zerrendatu behar baditugu, Amunategik lehen lerroan fisikoarekin lotura dutenak aipatzen ditu: “Hasteko, osasun kardiobaskularra hobetu egingo da. Gure gorputzak fisikoki aktibatzea oso onuragarria da, batez ere bihotzarentzat”.
Enara Amunategik muskulu-masa eta hezur-masa mantentzeak duen garrantzia ere aipatzen du, eta jarduera fisikoak, batez ere indar-ariketak egiten baditugu, masa horri eta hezur-dentsitateari eusten laguntzen du: “Hori funtsezkoa da mugikortasunarekin zerikusia duten zenbait gaixotasun edo arazo prebenitzeko, hala nola osteoporosia edo indar-galera”.
Amunategik dioen bezala, aipatutako onurak burura etortzen zaizkigun lehengoak dira, baina kontuan izan behar ditugu ere, zahartzaroan egunerokotasunean presente izan behar ditugun beste hainbat kontu, besteak beste, oreka edota koordinazioa.
“Normalean, lan egin dudan adineko pertsonak nire kontsultara joaten dira, senideek sentitzen duten beldurragatik”. Beldurra zeri? “Erortzeko beldurra, oreka faltsutzeagatik min hartzeko beldurra”.
Amunategik esan du egokitutako ariketa fisikoa funtsezkoa dela oreka ona izateko eta, aldi berean, koordinazioa ona izateko: “Jarduera fisikoaren bidez, eguneroko bizitzan beharko duten zerbait eskaintzen diegu adinekoei”.
Adaptazioa, ariketaren gakoa
Jakina, egokitzapena da gakoa, eta zenbait ariketa haurdun daudenei ez zaizkienez gomendatzen, ez zaizkie gomendatu behar hirugarren adineko pertsonei: “Mugitzeko ariketak egin behar dituzte, luzaketak egin, eta hirugarren adinaren ezaugarri den postura okertua zuzentzeko ariketak egin”.
Amunategik bere kontsultetan aurrera eramaten duen lehenengo behaketa-ariketa kontsultara joaten diren pertsonen abiadura maximoa kontrolatzea da: “Abiadura maximoa zein den ikusi ondoren, zehaztu dezakegu zein abiaduratan ari diren ahalegin bat egiten bihotza pixkat azkartzeko eta haien gorputzak probatzeko”. Ariketa hori eta beste ariketa batzuen ondoren, normalena errutina bat zehaztea da.
Prozesu hauetan, osagai zailena itsaspena da. Hirugarren adineko pertsonek horrelako ariketei garrantzirik ez emateko joera dute, eta, normalean familiak derrigorrez egin behar dutela esaten dietelako gertatzen da.
Horren ondorioz, baztertzen dituzte ariketa hauek eta ez dituzte egiten: “Horregatik da hain garrantzitsua ariketa fisiko egokituko aditu batek lan egiten duen bitartean, “motibazio-coach” bat lanean aritze, eta ariketa horiek egitearen garrantzia azaltzea, bakoitzaren profila ezagututa”.
Erresidentzien konpondu beharreko arazoa
Amunategik talde-eskolak egiten ditu egoitzetan, eta, haren arabera, horiek dira hoberen funtzionatzen dutenak: “Bere gorputzak koordinatzeaz gain, besteen gorputzekiko koordinazioa lantzen dute, eta horrek, fisikoki ez ezik, mentalki ere asko laguntzen die”.
Gakoa ez da entrenamendu-errutina bat sortzea eta eguneroko zereginetatik isolatzea, bizitza hain sedentarioa ez izatea baizik.
Amunategiren arabera, hori da egoitzek huts egiten dutena: “Ezin gara konformatu astean kirol pixka bat egitearekin. Egoitzetan, atsedenaldiaren ordez, denbora aktiboa sustatu behar da”.
Hala ere, Amunategi jabetzen da egoitzen errealitatea bestelakoa dela: “Ezin diegu egoitzei errua egotzi, errealitatea bestelakoa izateko baliabide faltari baizik”.
