Poloniak EBren lema hartu du Europarentzat erabakigarria den une honetan

Poloniak asteazken honetan hartu duEuropar Batasuneko Kontseiluaren txandakako presidentetza, 2025eko lehen sei hilabeteetan beteko duen postua, nazioarteko testuinguru konplexu eta erronkaz beteriko batean. 2024ko bigarren seihilekoan Hungaria lider izan ondoren, Varsoviak hartu zuen lekukoa, segurtasuna dimentsio guztietan erkidegoko agendaren erdigunean jartzeko promesarekin.

Segurtasuna, Europa da Poloniako Gobernuak aukeratu duen leloa, eta lehentasunezko zazpi eremu jorratu nahi ditu: kanpoko segurtasuna, barnekoa, informatiboa, ekonomikoa, energetikoa, elikadurakoa eta sanitarioa. Adam Szlapka Poloniako Europarako ministroak azaldu zuenez, ibilbide orri honek "muturreko erronkei" erantzun nahi die. Ukrainako gerra, Errusiarekin izandako tirabirak eta Donald Trump boterera iritsi ondoren Estatu Batuak bezalako kide bat agertoki zaila dira blokearentzat.

Poloniako presidentetza, gainera, Varsoviako lidergoa eskualdean sendotzeko eta bere lehentasunak sendotzeko aukera gisa planteatzen da. Donald Tusk lehen ministroak, historiari eta sinbolismoari keinu eginez, Europak "polonieraz pentsatzeko" unea dela adierazi zuen, EB indartsuago, autonomoago eta erresilienteago baten alde eginez.

Defentsa, funtsezko zutabea

Helburu nagusietako bat Europaren defentsarako gastua bultzatzea izango da, funtsezko proiektuak finantzatzeko eurobonuak igortzeko aukera barne. Ildo horretan, Poloniak NATOrekiko eta Washingtonekiko lankidetza indartu nahi du, "Ekialdeko Ezkutua" sustatzeaz gain. Europar Batasunaren ekialdeko muga indartzeko asmo handiko plana da, Errusiatik eta Bielorrusiatik datozen mehatxuen aurrean.

Segurtasun energetikoak ere leku nabarmena izango du. Varsoviak energia-iturri garbi eta seguruetarako trantsizioa azkartzearen alde egingo du. Gai hori bereziki garrantzitsua da ikatzaren mende jarraitzen duen herrialde batean.

Beste helburu handi bat kontinenteko ekonomiaren lehiakortasuna indartzea, merkatu bakarraren barruan merkataritzari jarritako oztopoak ezabatzea eta industria-politika sendo bat garatzea izango da.

Bestalde, Poloniak Ukrainari babes politiko, militar eta ekonomikoa ematen jarraituko du, eta, aldi berean, Errusiaren gaineko presioari eutsiko dio.

Seihileko honek EB Ukraina, Moldavia eta Mendebaldeko Balkanetara zabaltzeko aurrerapausoak ere ekar ditzake. Varsoviaren ustez, konpromiso hori estrategikoa da Errusiak Europako ekialdean duen eraginari aurre egiteko.

Hala ere, Ukraina sartzeak erronka ugari ditu abian den gerra eta Kieven egin beharreko erreformak direla eta, bai eta zenbait estatu kidek krisian dagoen herrialde bat sartzearen aurrean erakutsitako mesfidantzak ere.

Migrazioari dagokionez, Poloniak kritikak jaso ditu Bielorrusiako mugan duen jarreragatik, migrazio-politikak gogortu eta soldaduen su-armen erabilera handitu egin baita. Neurri horiek ez datoz bat Tuskek agindutako ikuspegi humanitarioagoarekin.

Tuskeko Gobernuaren eta Andrzej Duda presidentearen arteko elkarbizitza etengabeko tirabirak sortzen ari da. Dudak betoa jarri die gobernuaren hainbat ekimeni, eta horrek zaildu egin dezake Poloniaren lehentasunak Europan ezartzea.

Bestalde, Poloniako eta Espainiako gobernuak laster bilduko dira euskara, katalana eta galiziera EBko hizkuntza ofizialen artean sartzeko, baina oraingoz ez dago hitzordu horretarako data ofizialik.