Zenbait ametsek etorkizuna iragar dezaketela dio ikerketa zientifiko batek

Nahiz eta buruari atseden ematea eta zama guztietatik errekuperatzea funtsezkoa izan edonorentzat, oraindik ere badaude gauez hobeto errenditzen duten pertsonak. "Gaueko hegaztiak". Baina, benetan funtzionatzen al du metodo horrek? Eraginkorra al da gauez lan egitea edo lo faltak zaildu egiten al du informazioa atxikitzea?

Bada, Michigango Unibertsitateko (U-M) ikertzaileek zuzendutako zientzialari talde baten bi ikerketa berrik erakusten dute zer gertatzen den burmuinean lo dagoen bitartean, eta zein neurritan lagundu edo kalte egin diezaiokeen loa kentzeak oroitzapenak eratzeari. Horretarako, arratoien garuneko uhinak aztertu zituzten, lo eta esna zeudela, labirinto bat osatu eta gero.

Azterlanaren xedea

Neurona guztiak zelulak dira, eta seinale kimiko eta elektrikoen bidez informazioa jaso, prozesatu eta transmititzeaz arduratzen dira. Hala ere, "aztertzen ari garen neuronek toki hobespenak erakusten dituzte", adierazi du Kamran Dibak, U-Mko Medikuntza Fakultateko Anestesiologia irakasle elkartuak eta ikerketaren egileetako batek. Are gehiago, neurona horiek, leku neuronak ere deituak, gizakiengan aktibo daude, eta beren inguruan orientatzen laguntzen diete.

Arratoien kasuan, haien lekuko neuronak aktibatzen dira animalia labirintoaren puntu espezifikoetara iristen denean. Horregatik, Nature aldizkari zientifikoan argitaratutako ikerketa honetan, taldeak uhin zorrotzak arakatu zituen, atsedenean eta loan bi segundoz behin hipokanpotik sortzen den neuronen aktibazio patroi bat, eta oroimenaren eraketan zeregin bat duena.

Lo egin zuten arratoiek zerbait ikasi zuten

Lehen esperimentuan, arratoi baten garuneko jarduera neurtu zuten lotan zegoela, labirinto batetik irtetea lortu ondoren. Horrez gain, ikasketa automatikoko ikuspegi estatistiko bat garatu zuten, miatzeko zein neuronak erantzungo zieten labirintoan zein tokiri, edo, beste modu batera esanda, non zegoen karraskaria loan. Horrela, "neurona indibidualek espazio-sintonizazioa nola lortzen duten arakatzen dugu, hau da, garunak bide edo inguru berri batetik nabigatzen ikasteko prozesua", azaldu du Caleb Kemere Rice Unibertsitateko neurozientzialariak eta beste egileetako batek.

Haiek imajinatzen zuten bezala, neurona indibidual horietako batzuk karraskaria ibilbideko leku jakin batera iristen zenean aktibatzen ziren, eta lo zegoen bitartean irudikapen espazialak egonkortu edo aldatu egiten ziren. Hau da, arratoiak labirintoan esploratutako lekuekin egiten zuen amets, eta bide berriak planifikatzen zituen. Lo zegoela ikasten zuen. "Orduan ikusi genuen berriro labirintoan jarri genuenean, neuronen kokapen hobespenak aldatu egin zirela lo zeudenean zein zelulekin aktibatu ziren", esan zuen Dibak.

Hala, baieztatu zuten irudikapen espazial horiek lo zeudenean gogoratzen zirela, eta horrek erakusten du zeinen garrantzitsua den atseden hartzea, eta neuroplastikotasuna atsedenaldi horietan ere gertatzen dela. Garunaren plastikotasuna ere esaten zaio garunak neurona-konexio berriak eratuz berrantolatzeko duen gaitasunari; konexio horiei esker, egokitu egin daiteke edo zerbait berria ikasi.

Lo ez egitean, memoriak okerrera egin zuen

Bigarren azterketan, aldiz, neuronen berraktibazioan eta labirintoaren esperientziaren errepikapenean parte hartzen zuten uhin akutuak loaldian handiagoak zirela aurkitu zuten, loaren gabeziarekin alderatuta. Hau da, labirintoaren esplorazioan aktibatu eta gero atsedenean berraktibatu ziren leku-neuronak hedadura eta potentzia txikiagokoak izan ziren arratoiak lorik egin ez zuenean. Ondorioz, lo faltak eragin kaltegarria izan zuen animaliaren memorian.

Hala ere, esna zeuden arratoiek loa berreskuratu ahal izan zutenean, suspertzea apur bat suspertu zen, karraskari deskantsatuekin lortutako datuak berdintzera iritsi gabe. Era berean, errepikapenak antzeko eragina izan zuen, baina ez zen suspertu galdutako loa berreskuratu zenean.