Lurrak bere egunik laburrena izan du zientzialariak erloju atomikoak erabiltzen hasi zirenetik bere errotazio-abiadura neurtzeko.

2022ko ekainaren 29an, 24 ordu baino gutxiagoko 1,59 milisegundoko errotazioa osatu zuen Lurrak. 2020tik Lurrerako abiadura-errekor batzuen azkena da.

Oro har, luzaroan, Lurraren biraketa moteldu egiten da. Mende bakoitzean, Lurrak milisegundo pare bat behar izaten ditu gutxi gorabehera errotazio bat osatzeko (milisegundo bat 0,001 segundoren baliokidea da).

Hala ere, eredu orokor horren barruan, Lurraren biraketa-abiadura aldatu egiten da. Egun batetik bestera, Lurrak errotazio bat osatzeko behar duen denbora handitu edo txikitu egiten da milisegundoko frakzio batean, timeanddate.com-en berri eman dutenez.

Lurraren errotazioa aztertzen duten zientzialariek "egunaren iraupena" terminoa erabiltzen dute Lurrak astiro edo azkar biratzen duen adierazteko. Egunaren iraupena Lurrak bere ardatzaren inguruan biratzeko behar duen denboraren eta 24 orduko 86.400 segundoren arteko aldea da.

Egunaren iraupena luzatzen denean, Lurra mantsoago biratzen da. Murrizten ari denean eta zenbaki negatibo bihurtzen denean, Lurra azkarrago biratzen da.

Azken urteotan, Lurra bizkortu egin da. 2020an, 28 egun laburragoak zituen, 1960ko hamarkadan erloju atomikoekin eguneroko neurketa zehatzak hasi zirenetik. 2020ko egunik laburrena -1,47 milisegundo izan zen uztailaren 19an.

Lurrak azkar biratzen jarraitu zuen 2021ean, nahiz eta 2021ean urteko egunik laburrena 2020an baino frakzio luzeagoa izan zen.

Aurten, ekainaren 29an, Lurrak errekor berri bat ezarri zuen erloju atomikoaren aroaren egunik laburrenerako: -1,59 milisegundo. Lurrak ia errekorra hautsi zuen hilabete bat geroago, eta -1,50 milisegundoko iraupena izan zuen uztailaren 26an, Ingalaterrako National Physical Laboratoryk egindako neurketen arabera.

Egunaren iraupeneko ohiko gorabeherak Ilargiak Lurraren inguruan duen hileko orbitaren ondorio dira. Uhinik luzeenak eta leunenak, urteko uztaileko egunik laburrenak dituztenak, Lurraren atmosferako mugimenduekin lotuta daude.

Egun laburrenaren iraupenaren beheranzko egungo joera Lurraren, ozeanoen, mareen edo klimaren barne- edo kanpo-geruzetako prozesuekin lotuta egon liteke. Zientzialariak ez daude ziur, eta egunaren iraupenari buruzko iragarpenak egiten saiatzen dira urtebete baino lehenago.

Lurraren errotazio azkarrak jarraitzen badu, baliteke bigarren jauzi negatiboa sartzea. Hori beharrezkoa litzateke denbora zibilari eusteko, erloju atomikoetan oinarritzen baita, Eguzkiak zeruan zehar egiten duen mugimenduan oinarritzen den eguzki-denboraren erritmo berean.

Bigarren bisiestu negatiboak esan nahi du gure erlojuak segundo bat saltatzen direla, eta horrek arazoak sor litzake teknologia askotarako. "Uste dut% 70eko aukera dagoela egunaren iraupenaren murrizketaren minimoan egoteko", esan zuen Leonid Zotov-ek, Lomonosov Unibertsitateko lurreko errotazioan aditua, "eta ez dugu bigarren tartekatze negatiborik beharko".